Naomh Bríd

Naomh Bríd
	;
Beathaisnéis
Breith	451; Fochaird
Bás	1 Feabhra 523 ; 71/72 bliana d'aois; Cill Dara
Áit adhlactha	Dún Pádraig
Ban-ab
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Críostaíocht Cheilteach
Gníomhaíocht
Réimse oibre	An Chríostaíocht agus monastic life (en)
Gairm	bean rialta, easpag
Teangacha	An tSean-Ghaeilge
Ardú
	naomh Caitliceach ;
Lá féile	1 Feabhra

Is naomh í Bríd (c. 451 – c. 1 Feabhra 525). Rugadh i gContae Lú í agus fuair sí bás i gCill Dara.^[1]

Bandia

Ba bhandia ag na Ceiltigh í Bríd (Sean-Ghaeilge: Brigit). Breathnaíodh ar an mbandia Bríd mar mháthair ar gach rud agus bhí baint aici leis an talamh, leis an aer, le tine agus le huisce. Bhí torthúlacht ag baint léi freisin. Brigantia ainm eile a tugadh uirthi agus bhí nasc aici leis na treibheanna Brigantes nó Brigantii. Aithnítear í sin le cogaíocht, le heagna agus le ceardaíocht freisin.

Naomh

Is í Bríd éarlamh baineann na hÉireann. Tugtar Bríd Naofa agus Banríon na nGael uirthi i measc Críostaithe na hÉireann ach is sine Bríd ná an Chríostaíocht féin.

Tá traidisiún ann go raibh Bríd oirnithe mar easpag de thaisme naofa agus d’éirigh colún ar lasrach óna cinn nuair a bhí sí oirnithe. Is clúiteach í as ucht a dea-chroí freisin.^[4] Tá toibreacha Bhríde ar fud na tíre.

Féilire

Príomhalt: Lá Fhéile Bríde

Ceaptar gur ar an 1 Feabhra a fuair Naomh Bríd bás agus mar sin déantar ceiliúradh uirthi ar an lá seo. Is é an 1 Feabhra tús an earraigh san fhéilire Éireannach chomh maith.

Rannta

Tá rannta agus paidreacha ann go bhfuil bainteach le Naomh Bríd.^[5]

Rann

Ó lá le Bríde amach
bíonn na héin ag déanamh nead,
bíonn na caoire ag breith na n-uan,
is an lá ag dul i bhfad.

Gailearaí

Crosóg Bhríde
Cluain Meala, Patrick Pollen
"Brigida von Kildare", Gross St. Martin, Köln

Féach freisin

Bríd na Briotáine
Lá Fhéile Bríde
Cros Bhríde
Brigit (bandia págánach)

Tagairtí

↑ Gabrielle Bean Uí Dhomhnaill agus Eanna Ní Lamhna. "Clóca Naomh Bríd – An Siopa Leabhar". www.siopaleabhar.com. Dáta rochtana: 2023-02-01.
↑ "Brigitte du Ménez Hom" (as fr) (2021-02-01). Wikipédia.
↑ "Déesse du Menez-Hom" (fr). www.collections.musee-bretagne.fr. Dáta rochtana: 2021-02-02.
↑ Bethu Brigte: http://www.ucc.ie/celt/published/T201002/index.html
↑ "Baile 'n Fhirtéaraigh (B.) | Bailiúchán na Scol" (ga). dúchas.ie. Dáta rochtana: 2023-02-01.

[1] Gabrielle Bean Uí Dhomhnaill agus Eanna Ní Lamhna. "Clóca Naomh Bríd – An Siopa Leabhar". www.siopaleabhar.com. Dáta rochtana: 2023-02-01.

[2] "Brigitte du Ménez Hom" (as fr) (2021-02-01). Wikipédia.

[3] "Déesse du Menez-Hom" (fr). www.collections.musee-bretagne.fr. Dáta rochtana: 2021-02-02.

[4] Bethu Brigte: http://www.ucc.ie/celt/published/T201002/index.html

[5] "Baile 'n Fhirtéaraigh (B.) | Bailiúchán na Scol" (ga). dúchas.ie. Dáta rochtana: 2023-02-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]