Ernest Hemingway

Ernest Hemingway
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(en) Ernest Miller Hemingway
Beathaisnéis
Breith	21 Iúil 1899; Oak Park, Illinois
Bás	2 Iúil 1961 ; 61 bliana d'aois; Ketchum, Idaho
Siocair bháis	Féinmharú (Tráma balaistíoch)
Áit adhlactha	Ketchum
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ardscoil Oak Park agus River Forest ; James F. Byrnes High School (en)
Áit chónaithe	Key West; Páras; Ketchum; Ernest Hemingway House (en)
Teanga dhúchais	Béarla
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Roman à clef
Suíomh oibre	Alassio
Gairm	comhfhreagraí cogaidh, file, scríbhneoir, gearrscéalaí, drámadóir, úrscéalaí, iriseoir, scríbhneoir scripte, scríbhneoir próis
Tréimhse oibre	1917 – 1961
Seánra	Prós, iriseoireacht tuairimíochta agus cuimhní cinn
Faoi thionchar	Robert Louis Stevenson agus Mario Berrino
Teangacha	Béarla, an Fhraincis agus an Spáinnis
Gairm mhíleata
Coinbhleacht	An Chéad Chogadh Domhanda, an Dara Cogadh Domhanda agus Cogadh Cathartha na Spáinne
Saothar
	Saothar suntasach (1926) The Sun Also Rises; (1927) Hills Like White Elephants; (1929) A Farewell to Arms; (1936) The Snows of Kilimanjaro; (1936) The Short Happy Life of Francis Macomber; (1958) The Old Man and the Sea ;
Suíomh a chartlainne	Beinecke Rare Book and Manuscript Library ; Leabharlanna Ollscoil Maryland ; Leabharlann Ollscoil Princeton ; Ionad Harry Ransom [ MS-01903]; Eberly Family Special Collections Library (en) ;
Teaghlach
Céile	Hadley Richardson (1921–1927); Pauline Pfeiffer (1927–1940); Martha Gellhorn (1940–1945); Mary Welsh Hemingway (1946–1961)
Páiste	Jack Hemingway; ( Hadley Richardson); Patrick Hemingway; ( Pauline Pfeiffer); Gloria Hemingway; ( Pauline Pfeiffer)
Athair	Clarence Hemingway agus Grace Hall Hemingway
Siblín	Leicester Hemingway, Marcelline Hemingway Sanford, Madelaine Hemingway Miller, Carol Hemingway agus Ursula Hemingway
Croineolaíocht
Márta 1933-Deireadh Fómhair 1933	Nazi book burnings (en)
	Gradam a fuarthas (1987) Florida Artists Hall of Fame (en) ; (1954) Duais Nobel sa Litríocht; (1954) National Order of Merit Carlos Manuel de Cespedes (en) ; (1953) Pulitzer Prize for Fiction (en) , as a saothar The Old Man and the Sea; (1947) An Réiltín Cré-Umha; (1917) Medal of Military Valour (en) ; Commemorative Medal for the Italo-Austrian War 1915-1918 (en) ;
	Ainmnithe do (1954) Duais Nobel sa Litríocht; (1953) Duais Nobel sa Litríocht; (1950) Duais Nobel sa Litríocht; (1947) Duais Nobel sa Litríocht;
	Síniú

Scríbhneoir, údar agus iriseoir Meiriceánach ab ea Ernest Miller Hemingway (21 Iúil, 1899 – 2 Iúil, 1961). Bronnadh an Duais Nobel na Litríochta air

Saol

Ba dhochtúir é a athair agus b'eisean an dara as seisear clainne. Chaith sé a shaol mar ógánach i mbruachbhaile Siceago, Oak Park.

Thosaigh sé ag obair mar iriseoir don Kansas City Star i 1917. An bhliain ina dhiaidh sin chuaigh sé go dtí an Iodáil ag obair mar thiománaí otharchairr ar an bhfronta, áit a goineadh go dona é. Fuair sé dhá bhonn mar gheall air.

D'fhill sé ar SAM i 1919 agus phós sé Hadley Richardson sa bhliain 1921. Thug sé bóthar di agus phós sé Pauline Pfeiffer i bPáras i 1927. Cliúsaí ban, phós sé dhá uair eile. D'oibrigh sé mar iriseoir san Eoraip arís sa bhliain 1922, ag scríobh tuarascálacha ar an gcogadh idir an Ghréig is an Tuirc.

Dhá bhliain ina dhiaidh sin, 1924, bhí sé ag iarraidh éirí as an iriseoireacht agus leabhair a scríobh. Chuaigh sé go Páras agus bhuail sé lena chairde Meiriceánacha arís, Ezra Pound agus Gertrude Stein. Bhí tionchar an-tábhachtach acu ar a chuid stíle. Foilsíodh The Torrents of Spring an bhliain dár gcionn.

An Spáinn

Bhain sé an-sásamh as turais thar lear i gcónaí agus chaith sé roinnt mhaith ama ann sa Spáinn sna 1920idí agus 1930idí.

Tá cáil ar Burguete fós toisc go bhfuil The Sun Also Rises (Fiesta, sa Spáinnis), úrscéal le Ernest Hemingway a foilsíodh sa bhliain 1926, suite i gcomharsanacht an bhaile.^[1]

Go háirithe, chonaic sé lena shúile féin uafás chogaíocht le linn Chogadh Cathartha na Spáinne, Scríobh séː

“I gcogaíocht an lae inniu, níl aon rud faoin bhás atá caoin ná cuí. Cuirfear chun báis thú mar a dhéanfaí le madadh agus gan aon chúis mhaith leis.”^[2]

agus

'Is cuma cad é an gá a bheadh le cogadh, fiú an cogadh ceart. Is coir é an cogadh.;^[3] Tá an t-úrscéal For Whom the Bell Tolls (Dá Bhuaileann an Cloigín) bunaithe ar thaithí Hemingway le linn Chogadh Cathartha na Spáinne.

Cúba

For Whom the Bell Tolls (Dá Bhuaileann an Cloigín)

Rinneadh scannán cáiliúil den leabhar i 1943 le Gary Cooper i bpáirt Robert Jordan agus Ingrid Bergmann i bpáirt María. Bhuaigh Katina Paxinou, a raibh páirt Pilar aici, an gradam Oscar don ban-aisteoir taca is fearr. Tharraing an scannán clú idirnáisiúnta ar Hemingway.

Bronnadh an Duais Nobel na Litríochta air i 1954 tar éis dó The Old Man and the Sea a fhoilsiú dhá bhliain roimhe sin.

Sláinte mheabhrach

Bhí sé tugtha don ól ar feadh a shaol. Tháinig paranóia iomlán air, agus fadhbanna meabhairshláinte eile i mblianta deireanacha a shaoil.

Chuir sé lámh ina bhás féin sa bhliain 1961. Scaoil sé urchar leis féin ina bhaile i Ketchum, Idaho, agus in aois 60 dó.

Leabhair

Úrscéalta

(1925) The Torrents of Spring
(1926) The Sun Also Rises
(1929) A Farewell to Arms
(1937) To Have and Have Not
(1940) For Whom the Bell Tolls (Dá Bhuaileann an Cloigín)
(1950) Across the River and Into the Trees
(1952) The Old Man and the Sea
(1962) Adventures of a Young Man
(1970) Islands in the Stream
(1986) The Garden of Eden
(1999) True at First Light

Tagairtí

↑ Mícheál de Barra. "An bóthar go Santiago" (ga-IE). Cois Life. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-07-09. Dáta rochtana: 2021-07-02.
↑ Ciara Nic Gabhann (2010). "Ealaín Uafás na Cogaíochta" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2021-07-02.
↑ ttrocaire.org (2018). "Teacht Aniarː Acmhainn Oideachas Forbartha don Iar-bhunscoil". Dáta rochtana: 2021.

[1] Mícheál de Barra. "An bóthar go Santiago" (ga-IE). Cois Life. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-07-09. Dáta rochtana: 2021-07-02.

[2] Ciara Nic Gabhann (2010). "Ealaín Uafás na Cogaíochta" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2021-07-02.

[3] ttrocaire.org (2018). "Teacht Aniarː Acmhainn Oideachas Forbartha don Iar-bhunscoil". Dáta rochtana: 2021.

[1]

[2]

[3]