Gealacha Iúpatair

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Íomhá de ghealacha Galileo: is iad Io, Europa, Ganymede, agus Callisto.

Glactar leis go bhfuil, ar a laghad, trí cinn agus trí scór de ghealacha ag Iúpatar. Ba é Galileo Galilei a tháinig ar an gceithre cinn is mó acu, mar atá, Io, Europa, Ganymede, agus Callisto, nó Gealacha Galileo. Ó shin i leith, áfach, fuair na réalteolaithe amach faoina lán eile. Is gnách iad a aicmiú ina ngrúpaí mar seo:

  • grúpa Amalthea, is é sin, na cinn a bhíonn ag timpeallú Iúpatair taobh istigh d'fhithisí Ghealacha Galileo. Is iad Amailtia, Adrastea, Thebe agus Metis na gealacha sa ghrúpa seo.
  • na satailítí mírialta, is é sin, na satailítí beaga a thimpeallaíonn Iúpatar ar fhithisí fadaithe taobh amuigh de ghealacha Galileo. Is iad seo an grúpa is mó acu.

Liosta[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá 69 ngealach ag Iúpatar (52 cheann a bhfuil ainmneacha orthu).

  1. Metis
  2. Adrastea
  3. Amailtia
  4. Thebe
  5. Io
  6. Europa
  7. Ganymede
  8. Callisto
  9. Themisto
  10. Leda
  11. Himalia
  12. Lysithea
  13. Elara
  14. Dia
  15. Carpo
  16. S/2003 J 12
  17. Euporie
  18. S/2003 J 3
  19. S/2003 J 18
  20. S/2011 J 1
  21. S/2010 J 2
  22. Thelxinoe
  23. Euanthe
  24. Helike
  25. Orthosie
  26. S/2016 J 1
  27. Iocaste
  28. S/2003 J 16
  29. Praxidike
  30. Harpalyke
  31. Mneme
  32. Hermippe
  33. Thyone
  34. Ananke
  35. Herse
  36. Aitne
  37. Kale
  38. Taygete
  39. S/2003 J 19
  40. Chaldene
  41. S/2003 J 15
  42. S/2003 J 10
  43. S/2003 J 23
  44. Erinome
  45. Aoede
  46. Kallichore
  47. Kalyke
  48. Carme
  49. Callirrhoe
  50. Eurydome
  51. S/2011 J 2
  52. Pasithee
  53. S/2010 J 1
  54. Kore
  55. Cyllene
  56. Eukelade
  57. S/2017 J 1
  58. S/2003 J 4
  59. Pasiphae
  60. Hegemone
  61. Arche
  62. Isonoe
  63. S/2003 J 9
  64. S/2003 J 5
  65. Sinope
  66. Sponde
  67. Autonoe
  68. Megaclite
  69. S/2003 J 2