Gealacha Iúpatair
Cuma
Glactar leis go bhfuil, ar a laghad, trí cinn agus trí scór de ghealacha ag Iúpatar. Ba é Galileo Galilei a tháinig ar an gceithre cinn is mó acu, mar atá, Io, Europa, Ganymede, agus Callisto, nó Gealacha Galileo. Ó shin i leith, áfach, fuair na réalteolaithe amach faoina lán eile. Is gnách iad a aicmiú ina ngrúpaí mar seo:
- grúpa Amalthea, is é sin, na cinn a bhíonn ag timpeallú Iúpatair taobh istigh d'fhithisí Ghealacha Galileo. Is iad Amailtia, Adrastea, Thebe agus Metis na gealacha sa ghrúpa seo.
- na satailítí mírialta, is é sin, na satailítí beaga a thimpeallaíonn Iúpatar ar fhithisí fadaithe taobh amuigh de ghealacha Galileo. Is iad seo an grúpa is mó acu.
Liosta
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá 69 ngealach ag Iúpatar (52 cheann a bhfuil ainmneacha orthu).
- Metis
- Adrastea
- Amailtia
- Thebe
- Io
- Europa
- Ganymede
- Callisto
- Themisto
- Leda
- Himalia
- Lysithea
- Elara
- Dia
- Carpo
- S/2003 J 12
- Euporie
- S/2003 J 3
- S/2003 J 18
- S/2011 J 1
- S/2010 J 2
- Thelxinoe
- Euanthe
- Helike
- Orthosie
- S/2016 J 1
- Iocaste
- S/2003 J 16
- Praxidike
- Harpalyke
- Mneme
- Hermippe
- Thyone
- Ananke
- Herse
- Aitne
- Kale
- Taygete
- S/2003 J 19
- Chaldene
- S/2003 J 15
- S/2003 J 10
- S/2003 J 23
- Erinome
- Aoede
- Kallichore
- Kalyke
- Carme
- Callirrhoe
- Eurydome
- S/2011 J 2
- Pasithee
- S/2010 J 1
- Kore
- Cyllene
- Eukelade
- S/2017 J 1
- S/2003 J 4
- Pasiphae
- Hegemone
- Arche
- Isonoe
- S/2003 J 9
- S/2003 J 5
- Sinope
- Sponde
- Autonoe
- Megaclite
- S/2003 J 2
Is síol réalteolaíochta é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |