Jump to content

Cóiméad Halley

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Réad RéalteolaíochCóiméad Halley 
Ainmniú sealadach1P/1982 U1, 1982i, 1P/1909 R1, 1909c, 1P/1835 P1, 1835 III, 1P/1758 Y1, 1759 I, 1P/1682 Q1, 1682, 1P/1607 S1, 1607, 1P/1531 P1, 1531, 1P/1456 K1, 1456, 1P/1378 S1, 1378, 1P/1301 R1, 1301, 1P/1222 R1, 1222, 1P/1145 G1, 1145, 1P/1066 G1, 1066, 1P/989 N1, 989, 1P/912 J1, 912, 1P/837 F1, 837, 1P/760 K1, 760, 1P/684 R1, 684, 1P/607 H1, 607, 1P/530 Q1, 530, 1P/451 L1, 451, 1P/374 E1, 374, 1P/295 J1, 295, 1P/218 H1, 218, 1P/141 F1, 141, 1P/66 B1, 66, 1P/-11 Q1, -11, 1P/-86 Q1, -86, 1P/-163 U1, -163, 1P/-239 K1, -239, 1986 III, 1910 II Cuir in eagar ar Wikidata
CineálHalley-type comet (en) Aistrigh, cóiméad tréimhsiúil agus réad neas-Domhanda
Dáta fionnachtana466 "RCh"[2], 240 "RCh", 25 Nollaig 1758[3] agus 164 "RCh"
EapainmEdmond Halley[4]
Réad tuismitheoraan Ghrian
Réad linbh
Aois2 Eanáir 1968 Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí fithiseacha
 Féach ar an staid reatha
Apaipsis35.08231 AU[5]
35.28092 AU[6] Cuir in eagar ar Wikidata
Pearaipsis0.58598 AU
(arg (ω): 111.33249)[5]
0.57472 AU
(arg (ω): 111.33249)[6] Cuir in eagar ar Wikidata
Ais mhór a17.8341 AU[7] agus 17.92781774 AU[3]
Éalárnacht e0.96714[8]
0.967942791[3]
Tréimhse fhithiseach P75.31589 a[9] agus 27,726.15005 d[3]
Meán-Aimhrialtacht M38.38426 °[5]
274.14049 °[10] Cuir in eagar ar Wikidata
Claonadh i162.26269 °[11]
162.18787 °[3]
Fad an nóid éirithigh Ω58.42008 °[12] agus 59.114482936739 °[3]
Saintréithe fisiceacha agus réaltmhéadracha
Trastomhas11 km[13] Cuir in eagar ar Wikidata
Dearbhmhéid5.5[6] Cuir in eagar ar Wikidata
Mais220 Tg[14] Cuir in eagar ar Wikidata
Meándlús850 kg/m³[15] Cuir in eagar ar Wikidata
Ailbéideacht0.04 (ailbéideacht gheoiméadrach)[16] Cuir in eagar ar Wikidata
Catalóga réalteolaíochta
Aitheantóir JPL1000036 Cuir in eagar ar Wikidata

Cóiméad clúiteach a thagann gar don Domhan gach 77 bliain nó mar sin, an uair dheireanach i 1985-1986.

Teilgeadh 5 spásárthach, dhá cheann ón Rúis, dhá cheann ón tSeapáin is ceann amháin ón ESA, chun é a iniúchadh go géar is cáithníní uaidh a thástáil.

Fuarthas gur hidrigin, carbón, nítrigin is ocsaigin na príomhdhúile ann, cosúil le neacha orgánacha ar domhan.

Tá sé curtha i gcás ag eolaithe áirithe go mb'fhéidir gur chuir imbhuailtí idir cóiméid mar seo agus an domhan go luath ina shaol tús leis an mbeatha ar domhan trí na dúile seo a thabhairt anseo.[17]

  1. URL tagartha: https://bbc.com/news/science-environment-11255168.
  2. URL tagartha: https://newscientist.com/article/mg20727774-400-ancient-greeks-spotted-halleys-comet/.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 JPL Small-Body Database”. Dáta rochtana: 12 Samhain 2023.
  4. Ráite i: A Short History of Astronomy. Údar: Arthur Berry. Foilsitheoir: John Murray. Teanga an tsaothair nó an ainm: Béarla na Breataine. Dáta foilsithe: 1898.
  5. 5.0 5.1 5.2 URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  6. 6.0 6.1 6.2 JPL Small-Body Database”. Dáta rochtana: 12 Samhain 2023.
  7. URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  8. URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  9. URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  10. JPL Small-Body Database”. Dáta rochtana: 5 Eanáir 2024.
  11. URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  12. URL tagartha: https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_lookup.html#/?des=1P.
  13. Ráite i: The Sizes, Shapes, Albedos, and Colors of Cometary Nuclei. Údar: Philippe Lamy. Leathanach: 223-264. DOI: 10.2307/J.CTV1V7ZDQ5.22. Teanga an tsaothair nó an ainm: Béarla. Dáta foilsithe: 2004.
  14. URL tagartha: http://www.springerlink.com/content/0r3801302547v3x8/.
  15. Hans Rickman (Lúnasa 1999). "Gas flow and dust acceleration in a cometary Knudsen layer" (as Béarla) (8-9): 935-949. doi:10.1016/S0032-0633(99)00008-2. 
  16. Humberto Campins (2002). "Observational constraints on surface characteristics of comet nuclei" (as Béarla): 117–134. 
  17. Hussey, Matt (2011). "Cóiméad Halley". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 340.