Acanthus
![]() Acanthus montanus ![]() | |
Tacsanomaíocht | |
---|---|
For-ríocht | Eukaryota |
Ríocht | Plantae |
Ord | Lamiales |
Fine | Acanthaceae |
Géineas | Acanthus ![]() L., 1753 |
Cineál tacsanomaíoch | Acanthus mollis ![]() |
Ainmníocht | |
Ainmnithe in ómós | Acantha (en) ![]() ![]() |
Planda le duilleoga tiubha colgacha is ea acantas[1] (géineas Acanthus). Tá sé á mhúnlú nó á shnoí mar mhaisiúchán ó aimsir na nGréagach sa 5ú céad RC. Cuireadh ar mhullach colún Corainteach é.
Sanasaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]
Maítear go minic gur mhion-charachtar i miotaseolaíocht na Gréige í Acanthe (Gréigis:Ἀκάνθα nó Akantha), agus go raibh a meiteamorfóis freagrach as ainmniú na bplandaí Acanthus. De réir an mhiotais seo, bhí Acantha ina nimfeach agus bhí Apalló i ngrá léi. Diúltaigh Acanthe dó áfach agus scríob sí a aghaidh nuair a rinne sé le banéigean di. Mar thoradh air sin, d'athraíodh ó bhonn í isteach ina planda le duilleoga spíonacha.
Speicis roghnaithe[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Acanthus balcanicus Heywood & I.Richardson (Syn. Acanthus hungaricus (Borbás) Baenitz, Acanthus longifolius Host)
- Acanthus dioscoridis Willd.
- Acanthus ebracteatus Vahl;>; Tarlaíonn sé seo speiceas san Áise Theas, lena n-áirítear Brúiné Dárasalám, an tSín, Taiwan Theas, an India, an Mhalaeisia, Na hOileáin Fhilipíneacha, Singeapór, An Téalainn, Vítneam, an Chambóid, agus an Indinéis. I Astraláise tá sé le fáil i oirthuaisceart Astráil, thiar thuaidh Astráil, Nua-Ghuine Phapua, agus na hOileáin Sholamón.
- Acanthus eminens C.B.Clarke;Nádúrtha san Afraic thrópaiceach.
- Acanthus hirsutus Boiss.
- Acanthus ilicifolius L.;>; Nádúrtha san India agus Srí Lanca
- Acanthus mollis L.;>; Nádúrtha san Eoraip Mheánmharaca
- Acanthus montanus T.Anders.; Nádúrtha in Iarthar agus Láir na hAfraice, ó Ghána san iarthar go dtí Angóla agus Poblacht Dhaonlathach an Chongó.
- Acanthus pubescens Thomson ex Oliv.;[2] Alternative name for A. polystachyus (EOL.org)
- Acanthus polystachyus Delile; native to Burundi, Rwanda, DRC, Uganda, Sudan, Ethiopia, Kenya, Tanzania.
- Acanthus spinosus L.
- Acanthus syriacus Boiss.[3]
Saothrú agus úsáidí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Fástar roinnt speiceas, mar phlandaí ornáideacha, go háirithe A. balcanicus , A. spinosus agus A. mollis .
Baineadh úsaid as duilleoga acantas ar bhonn aeistéitiúil don Chaipiteal (sé sin, ball mullaigh den cholún nó den phiara ar a bhfuil an taibhléadan nó stua ina luí) san Ord Corantach. Tagann an téarma 'Caipeateal' ón Laidin capitellum, a chiallaíonn 'ceann beag'. Ceann de 5 phríomhord na hailtireachta clasaicí is ea an tOrd Corantach.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ ""Acanthus" | téarma.ie". Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Aisghafa 2023-06-26.
- ↑ http://www.prota4u.info/protav8.asp?g=psk&p=Acanthus+pubescens+(Thomson+ex+Oliv.)+Engl Curtha i gcartlann 2016-03-04 ar an Wayback Machine.
- ↑ "Species Records of Acanthus". Germplasm Resources Information Network. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2015-09-24. Dáta rochtana: 2016-12-09. Curtha i gcartlann 2015-09-24 ar an Wayback Machine "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2015-09-24. Dáta rochtana: 2016-12-09. Curtha i gcartlann 2015-09-24 ar an Wayback Machine
![]() | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |