Túathal mac Úgaire
Beathaisnéis | |
---|---|
Bás | 958 (Féilire Ghréagóra) |
Ríthe na Laighean | |
947 – 958 | |
Gníomhaíocht | |
Gairm | monarc |
Teaghlach | |
Teaghlach | Uí Mhuireadhaigh |
Páiste | Dúnlaing mac Tuathail, Augaire mac Tuathail |
Athair | Aughaire mac Ailealla |
Rí na Laighean de rítheaghlach Uí Dúnlainge ba ea Tuathal mac Augaire (Sean-Ghaeilge Túathal mac Úgaire) (bás 958). Ba bhall de chlann Uí Mhuireadhaigh é. Augaire mac Ailealla ba ea a athair, agus Ailill mac Dúnlainge a sheanathair, iar-ríthe beirt. Bhí sé i gcoróin ón mbliain 947 go dtí 958.[1]
Feictear Tuathal don chéad uair sna hannála Éireann nuair a insítear i nAnnála Easpacha na hÉireann go ndearnadh rí Uí Mhuireadhaigh de sa bhliain 908.[2] An bhliain roimhe sin, bhí a athair éirithe ina rí Laigean. Sa bhliain 935, mharaigh sé Bruadar mac Duibhghilla, rí Uí Chinnsealaigh.[3] Sa bhliain 948, tháinig sé i gcomharbacht ar Bhran mac Maoil Mhórdha Uí Fhaoláin mar rí Laigean. Sa bhliain 950, bhuaigh sé in éadan na Laoise agus Ui Fhairchealláin.[4] Tuairiscítear a bhás in Chronicon Scotorum agus i nAnnála Inis Faithlinn sa bhliain 958.[5] Tháinig Ceallach mac Faoláin Uí Dhúnchadha i gcomharbacht air.[6]
Bhí beirt mhac ag Lorcán, a rinneadh níos déanaí ríthe Laighean díobh, Augaire agus Dúnlaing.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Corpus of Electronic Texts
- Annála Uladh
- Annála Tiarnaigh
- Leabhar Laighneach, Rig Laigin
- T.W Moody, F.X. Martin, F.J. Byrne (2011), Oxford University Press (ed.), A New History of Ireland IX Maps, Genealogies, Lists, Oxford, pp. 134 & 200 Kings of Leinster to 1171, ISBN 978-0-19-959306-4
{{citation}}
: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: uses authors parameter (link) - Byrne, Francis John (2001), Four Courts Press (ed.), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath, ISBN 978-1-85182-196-9
{{citation}}
: CS1 maint: location missing publisher (link)
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Byrne, lch. 289, Tábla 9.
- ↑ Annála Easpacha na hÉireann, AE 908
- ↑ Annála na gCeithre Máistrí, ACM 935
- ↑ ACM 950
- ↑ CS 958 & AI 958
- ↑ Moody, et ál., A New History of Ireland ll. 134 & 200