An difríocht idir athruithe ar: "Peadar de Bhulbh"
+pl: :) |
mNo edit summary |
||
| Líne 1: | Líne 1: | ||
Ba cheimiceoir agus mianreolaí Éireannach é '''Peadar de Bhulbh''' (1727-1803) (''Peter Woulfe'' as [[Béarla]]) agus is ina onóir a thugtar an-tainm ar an mianra ''wolfraimít''. |
Ba cheimiceoir agus mianreolaí Éireannach é '''Peadar de Bhulbh''' (1727-1803) (''Peter Woulfe'' as [[Béarla]]) agus is ina onóir a thugtar an-tainm ar an mianra ''wolfraimít''. |
||
Rugadh i [[Luimneach]] é sa bhliain 1727 do chlann [[Normannaigh|Normannach]] a chuir fúthu in iarthar an Chontae san 12ú aois. Chuaigh sé i mbun staidéir ar an eolaíocht i [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|gColáiste na Trionóide]] i m[[Baile Átha Cliath]] agus chuaigh sé go [[Sasana]] agus go dti [[An Eoraip|Mor-Roinn na hEorpa]] i mbun oibre ina dhiaidh. Chaith sé seal ag obair i Madrid na [[An Spáinn|Spáinne]]. |
Rugadh i [[Luimneach]] é sa bhliain [[1727]] do chlann [[Normannaigh|Normannach]] a chuir fúthu in iarthar an Chontae san 12ú aois. Chuaigh sé i mbun staidéir ar an eolaíocht i [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|gColáiste na Trionóide]] i m[[Baile Átha Cliath]] agus chuaigh sé go [[Sasana]] agus go dti [[An Eoraip|Mor-Roinn na hEorpa]] i mbun oibre ina dhiaidh. Chaith sé seal ag obair i Madrid na [[An Spáinn|Spáinne]]. |
||
Bhí an tuairim aige go raibh [[Dúil cheimiceach|dúil]] neamh-aitheanta sa wolfraimít, rud a chabharigh le fionnú an mhiotail tungsten. Chomh maith le sin, chum se próiséas nua chun fosfar a scagadh. |
Bhí an tuairim aige go raibh [[Dúil cheimiceach|dúil]] neamh-aitheanta sa wolfraimít, rud a chabharigh le fionnú an mhiotail tungsten. Chomh maith le sin, chum se próiséas nua chun fosfar a scagadh. |
||
| Líne 11: | Líne 11: | ||
Bhí an-suim aige i rith a shaol san ailcheimic (conas [[ór]] a dhéanamh as miotail eile ar nós [[luaidhe]]). |
Bhí an-suim aige i rith a shaol san ailcheimic (conas [[ór]] a dhéanamh as miotail eile ar nós [[luaidhe]]). |
||
Ceapadh mar bhall den ''Royal Society'' (''An Cumann Ríoga'') é agus bronnadh Bonn Copley air. Cailleadh i [[Londain|Lonndain]] é sa bhlian 1803. |
Ceapadh mar bhall den ''Royal Society'' (''An Cumann Ríoga'') é agus bronnadh Bonn Copley air. Cailleadh i [[Londain|Lonndain]] é sa bhlian [[1803]]. |
||
[[Catagóir:Ceimiceoirí|Bhulbh, Peadar de]] |
[[Catagóir:Ceimiceoirí|Bhulbh, Peadar de]] |
||
Leagan ó 17:49, 26 Aibreán 2007
Ba cheimiceoir agus mianreolaí Éireannach é Peadar de Bhulbh (1727-1803) (Peter Woulfe as Béarla) agus is ina onóir a thugtar an-tainm ar an mianra wolfraimít.
Rugadh i Luimneach é sa bhliain 1727 do chlann Normannach a chuir fúthu in iarthar an Chontae san 12ú aois. Chuaigh sé i mbun staidéir ar an eolaíocht i gColáiste na Trionóide i mBaile Átha Cliath agus chuaigh sé go Sasana agus go dti Mor-Roinn na hEorpa i mbun oibre ina dhiaidh. Chaith sé seal ag obair i Madrid na Spáinne.
Bhí an tuairim aige go raibh dúil neamh-aitheanta sa wolfraimít, rud a chabharigh le fionnú an mhiotail tungsten. Chomh maith le sin, chum se próiséas nua chun fosfar a scagadh.
Sa bhliain 1779, chuir sé tuairisc síos faoi chruthú dathaigh buí nuair a measctar indigo le aigéad nitreach. Ba é sin aigéad picreach a úsáideadh san 19ú aois mar bhunús an chéad dathaigh sintéiseach sa bhliain 1849, mar ábhar pléascadh ag Jean-Baptisite Dumas sa bhliain 1885 agus mar ábhar antiseipteach i gcoinne doiteán craicean.
Chum sé an Buidéal Bhulbhach, gléas folcadh ceimiceach le trí mhuinéal air lenar féidir gás a scagadh trí leacht.
Bhí an-suim aige i rith a shaol san ailcheimic (conas ór a dhéanamh as miotail eile ar nós luaidhe).
Ceapadh mar bhall den Royal Society (An Cumann Ríoga) é agus bronnadh Bonn Copley air. Cailleadh i Lonndain é sa bhlian 1803.