Páirc Naomh Caoimhín

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
Páirc Naomh Caoimhín
Íomhá
Sonraí
CineálEaglais
Dáta an dúnaidh oifigiúil1912 Cuir in eagar ar Wikidata
Tiomnaithe doNaomh Caoimhín
Suíomh geografach
Limistéar riaracháinBaile Átha Cliath, Éire
Map
 53°20′N 6°16′W / 53.34°N 6.27°W / 53.34; -6.27

Is páirc ar an taobh ó dheas de Bhaile Átha Cliath í Páirc Naomh Caoimhín, ar Rae Phort Chaoimhín.

Rinneadh an chéad tagairt do Shéipéal Naomh Caoimhín sna hannála stairiúla in 1226. Bhí an Séipéal lonnaithe i gcuid Éireannach na cathrach agus shín an paróiste ó Bhéal na Dothra go Baile an Mhuilinn. Sa bhliain 1584, cuireadh an tArdeaspag Dermot Hurley in uaigh rúnda laistigh den séipéal i ndiaidh a mharaithe as tréas. In Analecta Hibernia in 1609, scriobh an tEaspag Rothe gur atógadh an séipéal agus gur cuireadh bealach isteach speisialta ann mar gheall ar na sluaite oilithreach a thug cuairt ar an uaigh agus na tarlúintí iontacha a tharla ann. In 1698, tairgeadh an paróiste do na hÚgónaigh Fhrancacha mar ionad adhartha agus reilig gur cuireadh deireadh le húsáid an tséipéil mar ionad adhartha Caitliceach faoi Phéindlíthe Eilís agus Shéamas I, lean na Caitlicigh orthu ag úsáid na reilige go dtí deireadh an 19ú haois. In imeacht na mblianta, tógadh codanna den séipéal agus cuireadh leis, cuireadh urlár sa bheistrí, agus leanadh ar aghaidh le hadhlacthaí sna codanna a bhí fágtha. Le linn tochailt seandálaíochta in 1967 thángthas ar roinnt uaigheanna a bhain le teaghlaigh mheánaoiseacha, le col boinn agus tíleanna ón tréimhse sin. Athchóiríodh an séipéal in 1872 agus d'úsáidtí mar ionad adhartha é go dtí 1912. Díoladh clog an tséipéil mar Thujoll in 1919 agus tugadh an t-umar baiste ón 18ú haois inar baisteadh Diúc Wellington do Pharóiste Toney i nDún Droma. In 1962, i ndiaidh caibidlíocht fhada, aistríodh fothrach an tséipéil agus an reilig chuig Bardas Bhaile Átha Cliath agus forbraíodh mar pháirc iad. Tá roinnt de na leaca uaighe ann fós san áit ina raibh siad, agus cuireadh na clocha cinn eile uile taobh le ballaí seachtracha an tséipéil agus hallaí teorann na páirce.

Uaigh Joly[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí Jasper Joly ina Chaptaen in Óglaigh na hÉireann in 1779 agus deirtear go raibh an Tiarna Edward Mac Gearailt i bhfolach i dtobar ina ghairdín fad is a bhí an Tiarna ag déanamh iarrachta éalú ó fhórsaí na Breataine Bige.

Uaigh Darcy[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ba fhear gnó é a raibh an - mheas air é John Darcy a fuair bás i 1825. Bhí scannal chomh mór sin ann nuair a reachtaire shéipéal Naomh Caoimhín cead a thabhairt paidreacha Caitliceacha a rá taobh leis an uaigh gur úsáid Dónall Ó Conaill é chun reach a chur i bhfeidhm a bhunaigh reiligí ag Droichead Órga agus Glas Naíon.

Uaigh an Athar Austin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh John Austin ar an tSráid Nua in 1717. Ghlac sé le móideanna na heaglaise in 1750 agus bhunaigh sé cliarscoil ansin i gCúirt Shabhaill ar Shráid Sheamlas an Éisc. Lean sé air ag scaipeadh an tsoiscéil ar fud na cathrach ar feadh níos mó nó cúig bliana is tríocha agus fuair sé bás in aois a 66 bliana in 1784.

Uaigh theaghlach Moore[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí cónaí ar theaghlach Moore ag 12 Sráid Aungier, áit a raibh gnó grósaeireachta acu. D’fhreastail Thomas, an duine ba shine i gclann Moore, ar Choláiste le Roibeard Emmet. Bhí cáil air as a chuid filíochta agus ceoil, agus mhol Byron, Scott agus Wordsworth é. Ba é Thomas Moore a shocraigh an chloch chinn a chur suas sa pháirc dá scoláireachtaí agus dá dheirfiúracha.

Uaigh Keogh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ba fhear gnó rathúil é John Keogh agus in 1790 fuair sé réimse den Choiste Caitliceach ag larraidh Mhaolú na bPéindlíthe. Ba chara é le Theobald Wolfe Tone agus i ndiaidh dó a bheith curtha sa phríosún i 1798, Dónall Ó Conaill a thug tacaíocht don chúis.