Max Planck

Max Planck
	;
Beathaisnéis
Breith	(de) Max Karl Ernst Ludwig Planck; 23 Aibreán 1858; Kiel (Cónaidhm na Gearmáine)
Bás	4 Deireadh Fómhair 1947 ; 89 bliana d'aois; Göttingen
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ionfharchtadh miócairdiach)
Áit adhlactha	Stadtfriedhof Göttingen 51°31′57″N 9°54′35″E / 51.5325°N 9.90969°E
Geheimrat
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Liútarachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Ludwig Maximilian, München (1874–); Maximiliansgymnasium München (en) ; Frederick William University (en) ; Ollscoil Humboldt Bheirlín
Tráchtas acadúil	Über den zweiten Hauptsatz der mechanischen Wärmetheorie (en) (1879 )
Comhairleoir dochtúireachta	Alexander von Brill
Áit chónaithe	Kiel; München
Gníomhaíocht
Réimse oibre	An fhisic theoiriciúil, fisic, quantum theory (en) , teirmidinimic agus fealsúnacht
Suíomh oibre	München
Gairm	fisiceoir teoiriciúil, fisiceoir, múinteoir ollscoile, fealsamh
Fostóir	Frederick William University (en) (1889–1927); Ollscoil Kiel (1885–1889); Ollscoil Ludwig Maximilian, München (1880–1885); Ollscoil Humboldt Bheirlín
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Phobal na Gearmáine
Ball de	Acadamh Sacsanach na nEolaíochtaí (corresponding member (en) ) (1929–); Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí (Foreign Associate of the National Academy of Sciences (en) ) (1926–); Accademia delle Scienze di Torino (1922–); Sondershäuser Verband (en) ; Acadamh Eolaíochtaí Saint Petersburg ; Acadamh Eolaíochtaí APSS ; Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht ; Acadamh Rúiseach na nEolaíochtaí ; Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá ; Cumann Meiriceánach na Fealsúnachta ; Acadamh Eolaíochtaí na Gearmáine, Leopoldina ; Acadamh Pontaifiúil na nEolaíochtaí ; Acadamh Eolaíochtaí na hUngáire ; Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí na Baváire ; Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht ; Deutsche Physikalische Gesellschaft (en) ; Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre ; Cumann Kaiser Wilhelm ; Accademia dei Lincei ; Notgemeinschaft der Deutschen Wissenschaft (en) ; An Cumann Ríoga ; AGV München (en)
Mac/iníon léinn de chuid	Philipp Ludwig von Seidel agus Gustav Bauer
Mac/iníon léinn	Max Abraham, Walter Bothe, Gustav Hertz, Max von Laue, Walther Meissner, Moritz Schlick agus Walter H. Schottky
Teangacha a labhraíonn nó a scríobhann sé/sí	An Spáinnis agus An Ghearmáinis
Uirlis	Pianó, dordveidhil agus orgán
Ghlac sé/sí páirt i
1927	5th Solvay Conference on Physics (en)
1911	1st Solvay Conference on Physics (en)
Saothar
	Saothar suntasach Planck's law (en) ; tairiseach Planck ;
Mac léinn dochtúireachta	Richard Becker, Max von Laue, Moritz Schlick, Max Abraham, Walter Bothe, Walter Gordon, Hilde Heinicke, Gustav Hertz, Heinrich Karstens, Karl Körner, Erich Kretschmann, Isidor Israel Malkin, Walther Meissner, Walter H. Schottky, Erich Schumann, Wilhelm Wenzel agus Karl Erich Hupka
Teaghlach
Céile	Marie Merck
Páiste	Erwin Planck
Athair	Wilhelm von Planck
Siblín	Hugo Planck
	Dámhachtain a fuarthas (1945) Goethe Prize (en) ; (1933) Bonn Harnack; (1932) Léacht Guthrie; (1929) Bonn Copley; (1929) Bonn Max Planck; (23 Aibreán 1928) Adlerschild des Deutschen Reiches (en) ; (1927) Bonn Lorentz; (1927) Bonn Franklin; (29 Aibreán 1926) Ball Eachtrach den Chumann Ríoga; (1925) Bavarian Maximilian Order for Science and Art (en) ; (1921) Bonn Liebig; (1918) Duais Nobel san Fhisic; (1914) Bonn Helmholtz; Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil na hAithne; Honorary doctor of the Technical University of Berlin (en) ; honorary doctorate from the University of Cambridge (en) ; Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Ghlaschú ;
	Ainmnithe do (1919) Duais Nobel san Fhisic; (1918) Duais Nobel san Fhisic; (1917) Duais Nobel san Fhisic; (1916) Duais Nobel san Fhisic; (1915) Duais Nobel san Fhisic; (1914) Duais Nobel san Fhisic; (1913) Duais Nobel san Fhisic; (1912) Duais Nobel san Fhisic; (1911) Duais Nobel san Fhisic; (1910) Duais Nobel san Fhisic; (1909) Duais Nobel san Fhisic; (1908) Duais Nobel san Fhisic; (1907) Duais Nobel san Fhisic;
	Síniú

Fisiceoir Gearmánach ab ea Max Karl Ernst Ludwig Planck (23 Aibreán 1858 - 4 Deireadh Fómhair 1947). Chítear mar bhunaitheoir na meicnice chandamaí é.

Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Planck i gKiel na Gearrnáine.

Candam[cuir in eagar | athraigh foinse]

Óna staidéar ar theirmidinimic is radaíocht dúchoirp, chuir sé an teoiric chandamach le chéile i 1900, céim fhíorthábhachtach chun tosaigh san eolaíocht i dtús na 20ú haoise.^[1]

B'é Planck a chéadchuimhnigh ar Theoiric an Chandaim. Is é seo prionsabal bunaidh na teoirice seo: ní mar athróg leanúnach a astaítear fuinneamh ach ina aonaid scoite nó ina bhearta. 'Candaim' a thugtar ar na bearta seo.

Shaothraigh Niels Bohr is Albert Einstein teoiricí tábhachtacha eile a díorthaíodh ón mbunsmaoineamh seo.^[1]

Níos déanaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bronnadh Duais Nobel na Fisice ar Phlanck sa bhliain 1918.

Chroch na Naitsithe a mhac, Erwin Planck, fear gnó agus polaiteoir, sa bhliain 1945. Chuaigh sé i gcomhcheilg chun Hitler a fheallmharú. Tháinig beaguchtach ar Max Planck agus d'éág 4 Deireadh Fómhair 1947, in aois 89 dó.

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ ^1.0 ^1.1 Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)

[:0-1] 1.0 ^1.1 Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)

[1]