Marcel Proust
Scríbhneoir Francach a bhí i Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust (10 Iúil 1871 in Auteuil na Fraince – 18 Samhain 1922). Duine de scríbhneoirí móra a linne a bhí ann.
Úrscéalaí[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ba é an t-úrscéal millteanach À la recherche du temps perdu, Ar thóir an ama chaillte ("in search of lost time") nó I ndilchuimhne ar an am atá thart, ar na seanlaethanta ("Remembrance of things past") ba mhó a thuill clú dó. Tá na mílte leathanach sa mhórshaothar nua-aoiseach seo, idir 3,200 - 4,300[1], an chéad úrscéal a scríobhadh a bhfuil os cionn milliún focal ann (idir 1.3-1.9 milliún ann).[2]
Thosaigh Proust ag scríobh an t-úrscéál sa bhliain 1906 agus lean sé ar aghaidh leis an obair go lá a bháis. Scríobh Proust an leabhar agus é cuachta istigh ina sheomra ar feadh na mblianta sa Grand Hotel i Cabourg (seomra 414, ar an gceathrú hurlár).
.jpg)
Saothar[cuir in eagar | athraigh foinse]
Dúirt Marcel Proust gur sórt teanga iasachta is ea teanga na hardlitríochta. Ach ag n am céanna, láimhsigh Proust canúna agus réimeanna teanga eile ina mhórshaothar, À La Recherche du Temps Perdu, agus go háirithe an chaoi ar fheidhmigh canúint áitiúil — canúint tuaithe (patois) an tsearbhónta Françoise — mar nasc diamhair le ré eile theanga agus chultúir.[3]
Tá beocht agus barántúlacht ag baint le caint chanúnach Françoise san úrscéal.Is léiriú í ar shruthanna teanga agus ar mhodhanna seachadta cultúir a mhaireann neamhspleách ar fhórsaí caighdeánaithe na sochaí meánaicmí ar bhain Proust léi agus ar bhunaigh sé a úrscéal uirthi. Is san oíche is mó a thiontaítear ar an teanga seo a labhairt in áit na Fraincise caighdeánaí, agus is ansin is mó a aithnítear a gaol le teanga liteartha na meánaoise:[3]
Bás agus tionchar[cuir in eagar | athraigh foinse]
Ní raibh an tsláinte go maith ag Proust ar feadh a shaoil.[4] Bhí an plúchadh ag gabháil dó i gcónaí, ach d'fhan sé taobh istigh. Hipeacoindreach b'fhéidir, shlog sé siar barbatúráití agus aidréanailín.
Tháinig broincíteas air faoi dheireadh agus fuair sé anbhás, ar 18 Samhain 1922, in aois 51 bliain dó.
Bhí an-tionchar ag Proust ar úrscéalaithe eile, mar shampla Samuel Beckett (scríobh sé leabhar faoi Proust[5]).[6] Agus bhí tionchar cliathánach ag meath na mionteangacha ar Proust, chomh maith le James Joyce, a raibh mórtheanga an náisiúin mar uirlis liteartha acu.[7][8]
Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ 4,300 leathanach san aistriúchán seo (2002). "The Modern Libraryː In Search of Lost Time, Complete and Unabridged 6-Book Bundle by Marcel Proust: 9780679645689 | PenguinRandomHouse.com: Books" (en-US). PenguinRandomhouse.com. Dáta rochtana: 2022-11-13.
- ↑ Nicolas Ragonneau, Nicolas Ragonneau (2019-06-12). "Distance et durée de la Recherche du temps perdu" (fr-FR). Proustonomics. Dáta rochtana: 2022-11-13.
- ↑ 3.0 3.1 Máirín Nic Eoin (2015-11-24). "Languages of the Night: Minor Languages and the Literary Imagination in Twentieth-Century Ireland and Europe" (as ga). COMHARTaighde (1). doi:. ISSN 2009-8626.
- ↑ Senioractu.com. "Asthme et littérature : quand la maladie s'invite au sein d'une oeuvre... Par le Pr. Jean-Pierre Orlando" (fr). Senioractu.com : le magazine des seniors. Dáta rochtana: 2022-11-17.
- ↑ "Proust (essay)" (as en) (2022-10-11). Wikipedia.
- ↑ Joseph S. (1972) Buttigieg (1972). "Philosophical influences on the work of Samuel Beckett" (as en).
- ↑ Síobhra Aiken (6 Aibreán 2016). "‘Is dócha gurbh é rún mór mo homaighnéasachais a spreag mo shuim sa Ghaeilge’ – Barry McCrea" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-11-17.
- ↑ "When James Joyce & Marcel Proust Met in 1922, and Totally Bored Each Other | Open Culture" (en-US). Dáta rochtana: 2022-11-17.
- ↑ "Belle Époque" (as en) (2022-11-07). Wikipedia.
- ↑ "Cabourg" (as en) (2022-07-27). Wikipedia.