Léon Foucault
Fisicí a rugadh agus a d'éag i bPáras ab ea Jean Bernard Léon Foucault (18 Meán Fómhair 1819 – 11 Meán Fómhair 1868). Rinne sé luas forleata an tsolais a thomhas, d'fhionn an gíreascóp (1852), agus d'fheabhsaigh na scátháin i gcomhair teileascóp frithchaiteach. Cheap sé luascadán Foucault i 1851, atá in ann luascadh i dtreo ar bith ionas go rothlaíonn plána an luasctha de réir mar a rothlaíonn an Domhan ar a ais i rith an lae. Dá mbeadh an luascadán seo ag an Mol Thuaidh nó an Mol Theas, rothlódh an plána rothlaithe trí 360° i 24 uair. Ag an meánchiorcal, ní rothlódh an plána in aon chor. Ag aon domhanleithead eile, tharlódh rothlú rud éigin idir an dá fhoirceann seo. Bhain Foucault feidhm as an luascadán chun a chruthú go rothlaíonn an Domhan ar a ais.
 |
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
 |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |