Henri Matisse

Henri Matisse
Saol
Eolas breithe	Le Cateau-Cambrésis, 31 Nollaig 1869
Náisiúntacht	Frainc
Áit chónaithe	Bohain-en-Vermandois Páras Issy-les-Moulineaux Nice Vence
Teanga dhúchais	an Fhraincis
Bás	Nice, 3 Samhain 1954
Áit adhlactha	Cimiez
Cúis bháis	bás nádúrtha (ionfharchtadh miócairdiach)
Muintir
Céile/Céilí	Amélie Parayre (en)  (Eanáir 8, 1872 -  1958)
Páistí	liosta iomláin Marguerite Duthuit Faure Jean Gérard Matisse Pierre Matisse
Oideachas
Alma mater	Beaux-Arts de Paris Académie Julian
Teangacha	an Fhraincis
Múinteoirí	Gustave Moreau
Mic léinn	Marcel Gromaire Patrick Henry Bruce Ludvig Karsten Axel Revold Jane Gumpert Arvid Fougstedt Carl Palme Sigfrid Ullman Filip Wahlström Ingegerd Beskow Milly Slöör-Tjäder Nina Simonovich-Efimova Hadar Jönzén Brita Lagerström-Hald Sigrun Stéenhoff-Hjertén Maj Bring
Gairm
Gairm	péintéir, dealbhóir, déantóir priontaí, dearthóir, ealaíontóir grafach, maisitheoir, exlibrist (en) , línitheoir agus criadóir
Rannpháirtí Documenta 1 (en) Documenta II (en) Documenta III
Áit oibre	Páras, Saint-Quentin, Londain, Saint-Tropez, Collioure, Issy-les-Moulineaux, Maracó, Nice, Nua-Eabhrac agus Vence
Saothar iomráiteach	Nu bleu Nu bleu II Chapelle du Rosaire de Vence
Duaiseanna	Ridire den Légion d'Honneur
Ballraíocht	National Academy of Fine Arts (Argentina) (en)
Gluaiseacht	Impriseanachas divisionism (en) fauvism (en) neo-impressionism (en) Iarimpriseanachas
Gluaiseacht ealaíne	decoupage (en) ealaín tírdhreacha péintéireacht dhaonfhíorach ábhar neamhbheo portráidiú
Cleamhnú
Reiligiúin	An tAindiachas
IMDb	nm2196327
Discogs ID	2302961

Ealaíontóir agus iar-Impriseanaí Francach ba ea Henri Matisse (Le Cateau-Cambrésis, 31 Nollaig 1869 - 3 Samhain 1954), ar dhuine de na péintéirí is tábhachtaí i stair na nua-ealaíne. Dréachtóir, déantóir priontaí, agus dealbhóir a bhí ann. Is í an phéintéireacht is mó a thuill clú dó, áfach.

Saol

Bhí Matisse 20 bliain d'aois agus ag teacht chuige féin ó bhabhta tinnis, nuair a thug a mháthair bosca péinteanna dó. Ag an nóiméad sin a thosaigh a shaol mar phéintéir. Bhí Matisse an-tógtha le dathanna, a d'úsáid sé chun cruthanna agus mothúcháin a chur in iúl. Chaith sé a shaol ar fad ag spraoi le dathanna, agus feicimid ina shaothar an craic a bhain sé astu.

Sa bhliain 1905,cheannaigh Leo agus Gertrude Stein a phictiúir "fauve" is cáiliúla, “Bean le Hata”. Duine anaithnid ag an am. bhí siad ag iarraidh cabhair a thabhairt do Matisse (chaith siad 500 franc, timpeall 70 euro inniu).

Íomhá:Bathers by a River.jpg

"Les Demoiselles à la rivière" (1916)

Sna 1910idí, bhí stiúideo ag Henri Matisse ar an Quai Saint-Michel i bPáras agus d'fhan sé ann le linn an Chéad Chogaidh Dhomhanda. D'éirigh na dathanna níos dorcha ar feadh na mblianta sin.

Seanaois

Sa bhliain 1941 chuaigh Matisse faoi scian agus ní raibh sé in ann seasamh ag seastán ealaíne a thuilleadh. Ní raibh radharc na súl go maith aige ach an oiread. Bhí sé i gcathaoir rothaí ach bhí sé go fóill ag iarraidh a bheith ina ealaíontóir. Thosaigh sé ag déanamh colláis le páipéar óna chathaoir rothaí. Chuir sé an t-ainm ar an ealaín seo ‘Ag tarraingt le siosúir’.

Bhí 84 bliain d'aois slánaithe ag Matisse nuair a fuair sé básː bhuail taom croí é ar an 3 Samhain 1954.

Matisse agus Éire

Ó thaobh na hÉireann de, is díol spéise ar leith grúpa léaráidí le Henri Matisse in 1935 d'fhoilseachán Nua-Eabhrac de Ulysses le James Joyce.

I rith 2011, chuir an Leabharlann Chester Beatty taispeántas ar bun de leabhair ealaíne Henri Matisse i mBaile Átha Cliath.

Naisc sheachtracha

Matisse ar Artchive.com