Garry Kasparov

Garry Kasparov
	Guth
Saol
Ainm iomlán	Гарри Кимович Вайнштейн
Eolas breithe	Bakı, 13 Aibreán 1963 (59 bliain d’aois)
Náisiúntacht	An Rúis; An Chróit; An tAontas Sóivéadach
Áit chónaithe	Nua-Eabhrac; Moscó; Makarska
Teanga dhúchais	An Rúisis
Oideachas
Alma mater	Azerbaijan University of Languages (en) 1986)
Teangacha	An Rúisis; an Béarla; An tSeirbea-Chróitis; An Chróitis; An Asarbaiseáinis; An Airméinis
Múinteoirí	Aleksander Nikitin (en) ; Mikhail Botvinnik; Mark Dvoretsky
Gairm
Gairm	imreoir fichille, polaiteoir, scríbhneoir, iriseoir agus léirmheastóir
	Rannpháirtí Deep Blue versus Garry Kasparov (en) ; Classical World Chess Championship 2000 (en) ; World Chess Championship 1984 (en) ; World Chess Championship 1985 (en) ; World Chess Championship 1986 (en) ; World Chess Championship 1987 (en) ; Classical World Chess Championship 1995 (en) ; World Chess Championship 1990 (en) ; Classical World Chess Championship 1993 (en) ; 2012 Bilderberg Conference (en) ; 24th Chess Olympiad (en) ; 25th Chess Olympiad (en) ; 27th Chess Olympiad (en) ; 28th Chess Olympiad (en) ; 30th Chess Olympiad (en) ; 31st Chess Olympiad (en) ; 32nd Chess Olympiad (en) ; 35th Chess Olympiad (en) ; India Economic Conclave 2022 (en)
Saothar iomráiteach	Winter Is Coming
Duaiseanna	world chess champion ; Chess Oscar (1982, 1983, 1985, 1986, 1987, 1988, 1995, 1996, 1999, 2001, 2002) ; Order of the Red Banner of Labour ; Order of Friendship of Peoples ; Merited Master of Sports of the USSR
Ballraíocht	Russian Opposition Coordination Council (en)
Cleamhnú
Páirtithe polaitíochta	United Civil Front (en) ; Páirtí Cumannach an Aontais Shóivéidigh; Committee 2008 (en) ; Democratic Party of Russia (en) ; Russian Opposition Coordination Council (en) ; Solidarnost (en)
IMDb	nm0440716
	kasparov.com agus kasparovchessfoundation.org
Twitter	Kasparov63

Is ardmháistir fichille Rúiseach agus Iar-Churadh Domhanda é Garry Kasparov (rugadh 13 Aibreán 1963, i mBaku, Poblacht Shóivéadach Shóisialach na hAsarbaiseáine). Is scríbhneoir agus gníomhaí polaitiúil é freisin.

Ba é Kasparov an Curadh Domhanda Fichille is óige riamh tar éis dhó an ceann is fearr a fháil ar Anatoly Karpov le scór 13-11 i sraith cluichí sa bhliain 1985 i Moscó. Bhí sé ina churadh oifigiúil go dtí an bhliain 1993 nuair a bhunaigh sé eagraíocht nua, an Professional Chess Assocation (PCA), tar éis conspóide le FIDE. Tugadh aitheantas dó mar Churadh Domhanda "Clasaiceach" go dtí gur chaill sé sraith cluichí i gcoinne Vladimir Kramnik sa bhliain 2000. Ba é an chéad Churadh Domhanda Fichille a chaill sraith cluichí in aghaidh ríomhaire nuair a fuair Deep Blue an ceann is fearr air le scór 3½–2½ sa bhliain 1997.

Bhí an grád is airde ar domhan ag Kasparov beagnach an t-am go léir ó 1986 go dtí gur éirigh sé as an imirt sa bhliain 2005. Bhí grád 2851 aige ar liosta FIDE mhí Iúil 1999, an grád is airde riamh.

D'éirigh Kasparov as imirt fichille go gairmiúil sa bhliain 2005 chun bheith gníomhach sa pholaitíocht agus sa scríbhneoireacht. Bhunaigh sé an Tosach Cathartha Aontaithe agus bhí sé mar bhall den ghrúpa An Rúis Eile a bhí in éadan rialtais Vladímír Pútín. Ba iarrthóir é i dtoghchán uachtaránachta na Rúise sa bhliain 2008 ach d'aistarraing sé níos déanaí.

Craobh an Domhain[cuir in eagar | athraigh foinse]

Kasparov tar éis na Craoibhe Domhanda a bhuachaint sa bhliain 1985.

1984 (Moscó) Karpov 5 Kasparov 3 (+5 = 40 -3) Cháiligh Kasparov chun sraithe cluichí a imirt in éadan an churaidh domhanda Karpov. De réir na rialacha bheadh an bua ag an gcéad imreoir le 6 bhua. Thosaigh Karpov go maith agus bhí sé 4-0 chun tosaigh tar éis 9 gcluiche agus 5-0 chun tosaigh tar éis 27 gcluiche. Níor ghéill Kasparov agus bhí an bua aige aige i gcluiche 32 agus sna cluichí 47 agus 48. Chuir FIDE an tsraith cluichí ar ceal tar éis an 48ú cluiche. Ba í an chúis a thug FIDE ná go raibh imní orthu faoi shláinte na n-imreoirí (chaill Karpov 10kg de mheáchan i rith na sraithe cluichí). Ba chonspóid mhór é an cealúchán ag an am agus dúirt an bheirt imreoirí gurb fhearr leo leanacht ar aghaidh.
1985 (Moscó) - Kasparov 13 Karpov 11 (+5 =16 -3) Bhí na sean-rialacha i bhfeidhm sa tsraith cluichí seo. Bhí 24 chluiche sa tsraith agus bheadh an bua ag an imreoir le scór 12½. Choimeádfadh an curadh an teideal i gcás comhscóir. Bhain Kasparov an teideal mar churadh domhanda ó Karpov sa sraith seo.
1986 (Londain agus Leningrad (Cathair Pheadair)) - Kasparov 12½ Karpov 11½ (+5 = 15 -4)
1987 (Sevilla) - Kasparov 12 Karpov 12 (+4 = 16 - 4) Choimeád Kasparov an teideal - bhí ar Karpov an bua a fháil chun an teidil a bhaint dó.
1990 (Nua-Eabhrac agus Lyon) - Kasparov 12½ Karpov 11½
1993 (Londain) - Kasparov 12½ Nigel Short 7½
1995 (Nua-Eabhrac) - Kasparov 10½ Viswanathan Anand 7½ (+4 =13 - 1) Sraith de 20 cluiche a bhí i gceist anseo
2000 (Londain) - Kasparov 6½ Vladimir Kramnik 8½ (+0 = 13 -2) Sraith de 16 chluiche a bhí i gceist anseo agus chaill Kasparov a theideal.