Eilís I Shasana

Eilís I Shasana

Ainm sa teanga dhúchais	(en) Elizabeth I
Beathaisnéis
Breith	7 Meán Fómhair 1533 Pálás Placentia
Bás	24 Márta 1603 (Iúlach) 69 bliana d'aois Pálás Richmond
Siocair bháis	Seipticéime
Áit adhlactha	Abtheach Westminster
Monarc Ríocht Shasana
17 Samhain 1558 – 24 Márta 1603 ← Máire I Shasana – Séamas VI, Albain agus Séamas I, Sasana agus Éire →
Monarc na hÉireann
17 Samhain 1558 (Féilire Ghréagóra) – 24 Márta 1603 ← Máire I Shasana – Séamas VI, Albain agus Séamas I, Sasana agus Éire →
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Anglacánachas
Teanga dhúchais	Béarla
Dath súile	Donn
Dathán gruaige	Póiseard ceannrua
Gníomhaíocht
Gairm	banríon, monarc
Teangacha	Béarla, an Fhraincis, An Iodáilis agus An Laidin
Eile
Teideal uasal	Céile an rí
Teaghlach	Rítheaghlach na dTúdarach
Céile	luach ar iarraidh
Páiste	luach ar iarraidh
Athair	Anraí VIII Shasana  agus Anne Boleyn
Siblín	stillborn son Tudor (en) , Anraí, Diúc Chorn na Breataine, Máire I Shasana, Henry FitzRoy, 1ú Diúc Richmond agus Somerset, Éadbhard VI Shasana agus Anraí, Diúc Chorn na Breataine
Croineolaíocht
	Speech to the Troops at Tilbury (en)
Síniú

Bhí Eilís I (7 Meán Fómhair 1533 – 24 Márta 1603) ina banríon ar Shasana agus ar Éirinn ón 17 Samhain 1558 go dtí lá a báis. B'ise an monarc deireanach de rítheaghlach na dTúdarach. Thugtaí Gloriana, nó Good Queen Bess, uirthi freisin. Tháinig sí i gcomharbacht ar a leath-deirfiúr Máire I. Ré casta i stair Shasana ba ea a réimeas. Tháinig Séamus I (Séamus IV na hAlban) i gcomharbas uirthi.

Saol luath

Rugadh Eilís do Áine Boleyn agus Anraí an Ochtú, Rí Shasana, ar an seachtú lá de Meán Fómhair i 1533. Bhí sí ainmnithe i gcomhair a seanmháthair Eilís de York, an Banríon do Anraí an Seachtú.Bhí Margaret de Buitléir (bean uasal na hÉireann) an seanmháthair de Áine agus bhí a dhá tuismitheoirí ó an líne ginealaigh de Aoife Ní Diarmait, Banphrionsa na Laighean (iníon de Diarmait MacMurchada, Rí na Laighean) agus an Normannach, Risteard FitzGilbert de Clare, 2ú hIarla Penfro (Strongbow). Chomh maith le seo bhí Tomás Dubh de Buitléir, an deichiú Iarla Urmhamhan, a col ceathrar.

I 1536, nuair a bhí sí trí blianna d'aois, chur a athair a máthair chun báis i gcomhair adhaltranas, draíocht agus gnéas incest lena dheartháir féin. Chur an staid seo Eilís i stádas bastaird leis a leath-deirfiúr Máire. Pós a athair ansin Jane Seymour, cé a thug mac dó; Éadbhard VI Shasana. Fuair Jane a báis ó tinneas dhá cheann déag lá tar éis é a rugadh. Bhí trí bean-chéile eile ag Anraí, a bhí siad Áine de Cleves (a raibh colsartha), Caitrín Howard (a raibh forghníomhú) agus Caitrín Parr (a bhí a baintreach tar éis a báis féin in 1547).