Dmítrí Meindeiléiv

Dmítrí Meindeiléiv
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(ru) Дмитрий Иванович Менделеев
Beathaisnéis
Breith	(ru) Дмитрій Ивановичъ Менделѣевъ; 27 Eanáir 1834 (Iúlach); Tobolsk (Impireacht na Rúise)
Bás	20 Eanáir 1907 (Iúlach) ; 72 bliana d'aois; Cathair Pheadair (Impireacht na Rúise)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Niúmóine)
Áit adhlactha	Literatorskie mostki (en)
Lán-ollamh Ollscoil Impiriúil Chathair Pheadair
	1865 – 1890
Lán-ollamh St. Petersburg Practical Institute of Technology (en)
	1863 – 1872
Privatdozent Ollscoil Stáit Chathair Pheadair
	9 Eanáir 1857 – 1865
Senior professor (en) Richelieu Lyceum (en)
	1855 – 1856
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Dias
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Main Pedagogical Institute (en) (1850–1855); Ollscoil Stáit Chathair Pheadair ; Saint Petersburg State Institute of Technology (en)
Céim acadúil	dochtúir
Comhairleoir dochtúireachta	Alexander Voskresensky
Teanga dhúchais	An Rúisis
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Ceimic, fisic, eacnamaíocht, geolaíocht, méadreolaíocht, dúil cheimiceach agus tábla peiriadach
Gairm	ceimiceoir, múinteoir ollscoile, fisiceoir, eacnamaí
Fostóir	St. Petersburg Practical Institute of Technology (en) (1863–1872); Ollscoil Impiriúil Chathair Pheadair (1857–1890); Richelieu Lyceum (en) (1855–1856); Ollscoil Stáit Chathair Pheadair
Ball de	Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht (1905–); Acadamh Eolaíochtaí agus Ealaíon na Seirbia (1904–); Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí (comhalta iasachta de chuid Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí) (1903–); Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht (1900–); Acadamh Eolaíochtaí na hUngáire (1900–); Accademia delle Scienze di Torino (1893–); An Cumann Ríoga (1892–); Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá (1889–); Acadamh Eolaíochtaí Saint Petersburg (corresponding member (en) ) (1876–); Acadamh na nEolaíochtaí, Göttingen ; Cumann Meiriceánach na Fealsúnachta ; Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL
Mac/iníon léinn	Dmitri Konovalov, Valery Gemilian, Alexander Baykov, Alexey Potylitsyn agus Sergei Prokudin-Gorskii
Teangacha	An Rúisis, Gearmáinis agus an Fhraincis
Saothar
	Saothar suntasach (1869) tábla peiriadach ;
Mac léinn dochtúireachta	Dmitri Konovalov, Boris Weinberg, Gavriil Gustavson agus Venyamin Klyachkin
Teaghlach
Céile	Feozva Nikitichna Leshcheva (1862–1882); Anna Ivanova Popova (1882–luach anaithnid)
Páiste	Vladimir Mendeleev; ( Feozva Nikitichna Leshcheva); Lyubov Blok; ( Anna Ivanova Popova); Vasiliy Mendeleev; ( Anna Ivanova Popova)
Athair	Ivan Pavlovich Mendeleyev
	Gradam a fuarthas (1905) Bonn Copley; (19 Bealtaine 1892) Ball Eachtrach den Chumann Ríoga; (1889) Duais Léachtóireachta Faraday; (1882) Bonn Davy; (1862) Duais Demidov; Order of St. Vladimir, 1st class (en) ; Chevalier de la Légion d'honneur‎; Order of St. Vladimir, 2nd class (en) ; Order of the White Eagle (en) ; Order of Saint Anna, 2nd class (en) ; Order of Saint Stanislaus, 1st class (en) ; Order of Saint Anna, 1st class (en) ; Knight of the Order of St. Alexander Nevsky (en) ;
	Ainmnithe do (1907) Duais Nobel na Ceimice; (1906) Duais Nobel na Ceimice; (1905) Duais Nobel na Ceimice;
	Síniú

Ceimiceoir Rúiseach ab ea Dmítrí Iavánavaidts Meindeléiv (Rúisis: Дми́трий Ива́нович Менделе́ев éist) (8 Feabhra 1834 i dTobolsk - 2 Feabhra 1907). Rinne sé amach dlí peiriadach i rangú na ndúl.

Fionnachtana[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rugadh Meindeiléiv i dTobolsc na Rúise sa bhliain 1834.

Bhain sé clú amach mar dhuine den bheirt a chum tábla peiriadach loighciúil as na dúile ceimiceacha, chun na cosúlachtaí idir dúile gaolmhara a thaispeáint. Chuimsigh is achoimrigh sé airíonna na ndúl go léir ina chlár peiriadach, uirlis chumasach i gcur chun cinn na ceimice. Thuar sé go raibh dúile ann nach raibh ar eolas, agus fionnadh iad ina dhiaidh sin..

Chomh maith le dearcadh caothúil ar na dúile a sholáthar, thaispeáin an clár ceamaí i liosta na ndúl, agus réamhinis dúile nár fionnadh go dtí blianta ina dhiaidh sin.

In 1869, shocraigh Meindeiléiv na dúile ar fad a bhí ar eolas ann (63 ceann ag an am sin) i sraith ardaitheach de réir mhaiseanna na n-adamh.

D'átháin sé go raibh airíonna na ndúl le feiceáil arís agus arís eile go rialta. Shocraigh sé iad i riocht tábla sa chaoi go mbeadh na dúile lena mbainfeadh na hairíonna cheanna ina gcolúin ingearacha.

De bhrí go bhfuil airíonna na ndúl le fáil go peiriadach, an Tábla Peiriadach a thugtar ar an tábla seo. Bhí bearnaí i dtábla na ndúl nach raibh faighte fós. Thuar Meindeiléiv airíonna na ndúl nach raibh faighte trí airíonna na ndúl a bhí os cionn nó faoi bhun na mbearnaí a mheas.

Cailleadh Meindeiléiv sa bhliain 1907 i gCathair Pheadair. Ainmnítear an dúil meindiléiviam as.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]