Darach Ó Catháin

Darach Ó Catháin
Beathaisnéis
Breith	1922; An Máimín, Éire
Bás	1987 ; 64/65 bliana d'aois; Leeds, England
Teanga dhúchais	an Ghaeilge
Gníomhaíocht
Gairm	amhránaí
Teangacha	An Ghaeilge
Uirlis	Ceol gutha

Bhain Darach Ó Catháin (30 Meán Fómhair 1922 - 29 Meán Fómhair 1987) cáil náisiúnta agus idirnáisiúnta amach dó féin de bharr a chuid amhránaíochta ar an sean-nós.^[1]

Saol

Rugadh Darach Ó Catháin, nó Dudley Kane mar a thugtar air sa taifead breithe Béarla, sa Mháimín, Leitir Móir, Conamara, sa bhliain 1922 agus bhog an teaghlach go Rath Chairn sa bhliain 1935.^[2]

D'aistrigh sé féin agus a mhuintir go Ráth Chairn na Mí sa bhliain 1935. Bhog an Cathánach agus a bhean Bríd go Leeds, Yorkshire i 1963 agus is ann a chaith sé an chuid eile dá shaol ansiúd ag obair do thógálaithe.^[3]

Cailleadh an Cathánach sa bhliain 1987.

Amhránaíocht

Roghnaigh Seán Ó Riada é mar amhránaí sa cheirnín Reacaireacht an Riadaigh (CEF 010, anois Pléaráca an Riadaigh^[4]) agus chum Darach caoineadh air. Ó na 1960idí amach bhí sé ar dhuine d’amhránaithe móra an tsean-nóis.

D'éirigh thar barr leis an albam Traditional Irish Unaccompanied Singing sa bhliain 1975.

I measc na n-amhrán atá le fáil ar a dhlúthdhiosca 'Darach Ó Catháin' tá 'Amhrán na Japs', leagan damanta de 'Oró Sé do Bheatha 'Bhaile^[5] agus 'Caisleán Uí Néill'. Tá an dlúthdhiosca sin ar fáil ó Gael Linn.

Bhuaigh iníon le mac deirféar leis Corn Dharach Uí Chadhain ag Oireachtas na Gaeilge sa bhliain 2008.

Féach freisin

Tagairtí

↑ "Dudley Kane: Darach Ó Cathain is here in Leeds" (en). RTE.ie. Dáta rochtana: 2020-05-02.
↑ "Ó CATHÁIN, Darach (1922–1987)" (ga). ainm.ie. Dáta rochtana: 2020-05-02.
↑ TG4 (2010-07-19). "Darach Ó Catháin - Cérbh É? Singer Iarla Ó Lionaird travels in his footsteps".
↑ "plearaca-an-riadaigh" (en-GB). Peadar Ó Riada (2017-05-22). Dáta rochtana: 2020-05-02.
↑ Darach Ó Catháin - Óró 'sé do bheatha 'bhaile, 1980, ar RTE

[1] "Dudley Kane: Darach Ó Cathain is here in Leeds" (en). RTE.ie. Dáta rochtana: 2020-05-02.

[2] "Ó CATHÁIN, Darach (1922–1987)" (ga). ainm.ie. Dáta rochtana: 2020-05-02.

[3] TG4 (2010-07-19). "Darach Ó Catháin - Cérbh É? Singer Iarla Ó Lionaird travels in his footsteps".

[4] "plearaca-an-riadaigh" (en-GB). Peadar Ó Riada (2017-05-22). Dáta rochtana: 2020-05-02.

[5] Darach Ó Catháin - Óró 'sé do bheatha 'bhaile, 1980, ar RTE

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]