An tSeicslóvaic

An tSeicslóvaic
	Československo (cs); Česko-Slovensko (sk)
	Bratach
	;
Aintiún	Amhrán náisiúnta na Seicslóvaice
Mana	«Truth prevails (en) »
Suíomh
	50°05′N 14°25′E / 50.08°N 14.42°E
Príomhchathair	Prág
Daonra
Iomlán	15,700,000 (1992)
• Dlús	122.75 hab./km²
Teanga oifigiúil	An tSeicis ; An tSlóvaicis
Reiligiún	Caitliceachas
Tíreolaíocht
Achar dromchla	127,900 km²
Pointe is airde	Gerlachovský štít (en) (2,654.4 m)
Ar theorainn le	Daonphoblacht na Polainne ; An Ghearmáin Thiar ; An Ungáir (1918–1992); An Ghearmáin (1918–1992); An Pholainn (1918–1992); An Rómáin (1919–1938); An Ostair (1919–1992); An tAontas Sóivéadach (1945–1991); An Ghearmáin Thoir (1949–1990); An tAontas Eorpach (1957–1992); An Úcráin (1991–1992)
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	An Ostair-Ungáir agus Ríocht na Boihéime
Cruthú	28 Deireadh Fómhair 1918
Díscaoileadh	31 Nollaig 1992
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	poblacht
• Ceannaire stáit	Tomáš Garrigue Masaryk (1918–1935)
• Ceannaire an rialtais	Karel Kramář (1918–1919); Vlastimil Tusar (1919–1920); Jan Černý (1920–1921); Edvard Beneš (1921–1922); Antonín Švehla (1922–1926); Jan Černý (1926–1926); Antonín Švehla (1926–1929); František Udržal (1929–1932); Jan Malypetr (1932–1935); Milan Hodža (1935–1938); Jan Syrový (1938–1938); Rudolf Beran (1938–1939); Jan Šrámek (1940–1945); Zdeněk Fierlinger (1945–1946); Klement Gottwald (1946–1948); Antonín Zápotocký (en) (1948–1953); Viliam Široký (1953–1963); Jozef Lenárt (1963–1968); Oldřich Černík (1968–1970); Lubomír Štrougal (1970–1988); Ladislav Adamec (1988–1989); Marián Čalfa (1989–1992); Jan Stráský (1992–1992)
Eacnamaíocht
Airgeadra	Czechoslovak koruna (en)
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	Am Lár na hEorpa ; Central European Summer Time (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.cs
Glaochód	+42
Cód tíre	luach ar iarraidh agus CS

An tSeicslóvaic

Ba stát san Eoraip Láir í An tSeicslóvaic, a mhair ó 28 Deireadh Fómhair 1918 go dtí 31 Nollaig 1992, seachas ar feadh tamall gearr le linn an Dara Cogadh Domhanda (tréimhse Éigeandála, mar a thugtaí in Éirinn air).

Bunaíodh an tSeicslóvaic mar thoradh ar an gCéad Cogadh Domhanda, mar cheann de na stáit comharbais a d’eascair as Impireacht na hOstaire is na hUngáire.

Chuimsigh an stát sin tailte na Seice, na Moráive, oirdheisceart na Siléise / an chuid thoir theas den tSiléis. Bhí an Rúis Fo-Chairp mar pháirt dó go dtí 1939.

Tháinig deireadh leis ó thús na bliana 1993 nuair a scoilt an Slóvaic agus Poblacht na Seice óna chéile.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ba é an Dr. Edvard Beneš (1884-1948), a bhí mar cheannaire thar lear ar cheannairc in aghaidh na hOstair-Ungáire, a thug breac-chuntas ar an stát nua ag Comhdháil Síochána i Versailles, Páras, Meitheamh 1919, i bhfoirm shraith meabhrán a chuir sé os comhair na státairí eile. De réir coincheap Beneš, bheadh cearta náisiúnta agus prionsabail pobail mar bhunchloch don stát nua, bunaithe ar an gcóras Eilvéiseach, a raibh taithí aige air.

An Chéad Phoblacht (1918-38)[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tomáš Garrigue Masaryk (1850-1937) a bhí mar chéad uachtarán ar an stát. Lean sé ina uachtarán ar feadh 3 thréimhse ó 14 Samhain 1918 go dtí 14 Nollaig 1935, nuair a d'éirigh sé as as a stuaim féin. Tháinig Edvard Beneš mar chomharba air, go dtí Conradh München, sínithe 29 Meán Fómhair 1938. B'éigin do Beneš tailte Sudetenland a ghéilleadh don nGearmáin faoi cheannaireacht Adolf Hitler, agus ghlac an Pholainn seilbh ar an chuid thoir den Těšínsko na Siléise. Tháinig deireadh leis an gCéad Phoblacht dá bharr.

An Dara Phoblacht (1938-39)[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí an Dara Poblacht Seiceach mar thoradh ar chomhaontú München. Chuir Rialtas na Gearmáine in iúl go soiléir do thaidhleoirí eachtracha gur stát satailíte sa Ghearmáin an tSeicslóvaic anois agus rinne rialtas na Seicslóvaice iarracht curaí a dhéanamh leis na Gearmánaigh trí thoirmeasc a chur ar an bPáirtí Cumannach agus múinteoirí Giúdach a chur ar fionraí agus smacht a fháil ar bhainc Giúdach, iad a chur faoi an stáit. Ní oibreodh sé seo don tSeicslóvaic, mar gheall ar éirí amach na Slóvaice le tacaíocht na Gearmáine, tháinig neamhspleáchas Phoblacht na Slóvaice agus ionradh ar thailte na Seice ag an nGearmáin, á gcomhtháthú i bPuipéad na Gearmáine agus ag cosaint Boihéime agus Moravia. Rinneadh Uachtarán Dara Poblacht na Seicslóvaice ina uachtarán ar Bohemia agus Moravia.

An Tríú Phoblacht (1945-48)[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tháinig Tríú Poblacht na Seicslóvaice chun cinn ag deireadh an Dara Cogadh Domhanda, le beartais ó Chomhghuaillithe an Iarthair a bhuaigh. Tháinig an tSeicslóvaic laistigh de Sféar Tionchair na Sóivéide. An oiread agus 1948, rinneadh an Phoblacht Chumannach, a bhí ar deoraíocht i Moscó, a fhoroinnt i coup d'etat. Ceathrú poblacht na Seicslóvaice, stát satailíte cumannach san Aontas Sóivéadach anois

An Ceathrú Phoblacht (1948-1960) Poblacht Shóisialach na Seicslóvaice (1960-1989)[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tar éis an coup d’etat cumannach, rinneadh an tír mar phoblacht shóisialach tar éis Bhunreacht an Naoú Bealtaine. Athainmníodh an tír i 1960 go Poblacht Shóisialach na Seicslóvaice sa "Bua Deiridh den Sóisialachas". Thug an tAontas Sóivéadach agus baill eile de Chomhaontú Vársá ionradh ar an tSeicslóvaic le linn Earrach Phrág agus pléadh an tír a roinnt ina dhá phíosa nó fiú trí phíosa d’fhonn stop a chur le hathchóirithe agus agóidí na tíre.

Poblacht Chónaidhme na Seice agus na Slóvaice (1990-92)[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tar éis Réabhlóid na Velvet, athainmníodh an tSeicslóvaic go Poblacht Chónaidhme na Seice agus na Slóvaice ó 1990 go deireadh 1992 nuair a scoilt an Colscaradh Velvet an tSeicsia agus an tSlóvaic.