An Veasúiv

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Tíreolaíocht FhisiceachAn Veasúiv
(it) Vesuvio
CineálBolcán beo, stratabholcán, díol spéise do thurasóirí agus sliabh
Limistéar faoi chosaintVesuvius National Park (en) Aistrigh
Suíomh
IlchríochAn Eoraip
Stát ceannasachan Iodáil
Réigiún san IodáilCampania
Metropolitan city of ItalyCeannchathair Napoli
Map
 40°49′17″N 14°25′32″E / 40.8214°N 14.4256°E / 40.8214; 14.4256Comhordanáidí: 40°49′17″N 14°25′32″E / 40.8214°N 14.4256°E / 40.8214; 14.4256
SliabhraonQ3618573 Aistrigh
Tréithe
Starraiceacht1,232 m
Airde1,281 m
Ábharteifrít
Stair
Croineolaíocht
15 Nollaig 1631 (Iúlach)-19 Nollaig 1631 (Iúlach)Mount Vesuvius eruption of 1631 (en) Aistrigh
1861 eruption of Mount Vesuvius in 1861 (en) Aistrigh
1944 eruption of Mount Vesuvius in 1944 (en) Aistrigh
24 Lúnasa 79 eruption of Mount Vesuvius in 79 (en) Aistrigh
1872 brúchtadh bolcáin
1906 Vesuvius eruption of 1906 (en) Aistrigh

Is stratabholcán Iodálach é an Veasúiv, nó Sliabh Veasúive (Iodáilis: Monte Vesuvio, Laidin: Mons Vesuvius) atá suite taobh thoir den chathair Napoli. Is cinnte gurb é an Sliabh Veasúiv, i ndeisceart na hIodáile, an bolcán is clúitísan Eoraip.[1]

Tíreolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is í an Veasúiv an t-aon bholcán amháin atá suite ar mhórthír na hEorpa (tá Etna agus Stromboli suite ar oileáin), r 1000m os cionn léibheál na farraige.[2]

cráitéar
AD 79

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhí brúchtadh cáiliúil sa bhliain AD 79, an ceann a scrios na cathracha Rómhánacha Pompeii agus Herculaneum. Cailleadh idir 10,000 agus 25,000 duine san eachtra seo. Meastar fós go bhfuil sí ar cheann de na bolcáin is baolaí ar domhan, mar tá thart ar trí mhilliún duine ina gcónaí sa cheantar máguaird.

Tharla an brúchtadh is déanaí sa bhliain 1944.

Tá an Veasúiv suanach faoi láthair.

Béaloideas[cuir in eagar | athraigh foinse]

Áit naofa don laoch agus dia Earcail a bhí inti do na sean-Rómhánaigh agus na sean-Ghréigigh, agus tógadh an chathair Herculaneum ag bun an bholcháin mar ómós dó.

Bacchus agus an Veasúiv, freascó, Pompeii

Taispeántar an Veasúiv ina shliabh caoin torthúil i múríomhá a aimsíodh i bPompeii, an baile a raibh indán dó a bheith báite ag an sliabh chéanna in AD 79. Léirítear an bolcán coirceogach clúdaithe le crainn agus feictear Bacchus, Dia an Fhíona, ag deimhniú ardchaighdeán na bhfíonchaora ag fás ar thalamh méith an tsléibhe. Tá cuma shéimh ar an léiríú ársa seo – i bhfad níos síochánta ná Veasúiv an lae inniu!

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. "Cruthaitheacht an Bholcáin" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2019-08-24.
  2. Gaelcholáiste Na Mara. "Turais Scoile / Trips" (Irish). Gaelcholáiste na Mara. Dáta rochtana: 2019-08-24.