Aodh Róin
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 735 (Féilire Ghréagóra) |
| Liosta Ríthe Uladh | |
 | |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | monarc |
| Teaghlach | |
| Teaghlach | Dál Fiatach |
| Páiste | Breasal mac Aodha Róin, Fiachna mac Aodha Róin |
| Athair | Bécc Bairrche mac Blathmaic |
Rí Ulad de Dhál Fhiatach ba ea Aodh Róin mac Bécce Bairrche (Sean-Ghaeilge Áed Róin mac Bécce Bairrche) (bás 735). Bécc Bairrche mac Blathmaic (bás 718), iar-rí Ulad Ulaid a d'éirigh ina oilithreach, ba ea a athair.[1][2][3]. Bhí sé i gcoróin ón mbliain reigned from 708 go dtí 735.
B'éigean d'Aodh freasúra géaganna éagsúla Dhál Araí a bhuaileadh. Sa bhliain 712, chloígh sé Dál Fhiatach ("na hUlaid") ach maraíodh Dubthach, deartháir Aodha.[4][5][6] Sa bhliain 714, tharla cath idir mic Bécc Bairrche agus mic Bhreasail mhic Fhearghasa (bás 685) To Eachach Chobha agus bhuaigh Dál Fhiatach.[7][8][9]
Sa bhliain 735, chloígh Ardrí na hÉireann, Aodh Allán de Chineál Eoghain, Aodh Róin ag Fochaird ar Mhagh Muirtheimhne, Contae Lú. Maraíodh idir Aodh Róin agus Chonchadh mac Cúanach Ui Eachach Chobha,[10][11][12][13] agus baineadh a cheann d'Aodh.[14] Ba é cúis an aighnis ná maslú Chill Chonna, an-ghar do croí Aodha Allán, ag fear leanúna Aodha Róin, ar éalaigh Congus, abb Ard Mhacha díoltas as. Mar thoradh na caille seo, tháinig clann Uí Néill i gceannas i gConaille Muirtheimhne.[15][16][17]
I measc mac Aodha Róin, bhí a leanas:
- Breasal, rí Ulad
- Fiachna, rí Ulad
- Blathmac, sinsear eapainmneach Uí Bhlathmaic[18]
- Diarmaid, bunaitheoir mainistir ag Díseart Diarmada[19]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Corpus of Electronic Texts
- Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- Charles-Edwards, T. M. (2000), Early Christian Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-36395-0
- Mac Niocaill, Gearoid (1972), Ireland before the Vikings, Baile Átha Cliath: Gill and Macmillan
- Dáibhí Ó Cróinín (2005), A New History of Ireland, Imleabhar One, Oxford: Oxford University Press
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Byrne, Tábla 5
- ↑ Charles-Edwards, Aguisín XXI
- ↑ Mac Niocaill, lch. 155
- ↑ Annála Uladh, AU 712.7
- ↑ Annála Tiarnaigh, AT 712.3
- ↑ Mac Niocaill, lch. 115
- ↑ AU 714.7
- ↑ AT 714.7
- ↑ Mac Niocaill, lch. 115
- ↑ AU 735.2
- ↑ AT 735.2
- ↑ Mac Niocaill, lch. 124
- ↑ Byrne, lch. 117
- ↑ Mac Niocaill, lch. 124
- ↑ Byrne, lch. 118
- ↑ Charles-Edwards, lch. 573
- ↑ Ó Cróinín, lch. 219
- ↑ 18.0 18.1 "County Down II - The Ards" (1992). Department of Celtic, The Queen's University of Belfast.
- ↑ Franciscan Abbey Castledermot, Leabharlann Náisiúnta na hÉireann