Veirgil
Ainm sa teanga dhúchais | (la) Publius Vergilius Maro |
---|---|
Beathaisnéis | |
Breith | 15 Deireadh Fómhair 70 "RCh" Andes (Poblacht na Róimhe) |
Bás | 21 Meán Fómhair 19 "RCh" 50 bliana d'aois Brindisi (Impireacht na Róimhe) |
Áit adhlactha | Parco Virgiliano (en) |
Teanga dhúchais | an Laidin |
Gníomhaíocht | |
Gairm | file, scríbhneoir |
Tréimhse ama | Impireacht na Róimhe |
Seánra | Mórdhán agus pastoral poetry (en) |
Gluaiseacht | Augustan poetry (en) |
Mac/iníon léinn | Cebes |
Faoi thionchar | |
Teangacha | An Laidin |
Saothar | |
Saothar suntasach
| |
Teaghlach | |
Máthair | Magia Polla |
Duine muinteartha | Vergilia Vera (luach anaithnid) |
B'fhile Rómhánach é Publius Vergilius Maro (15 Deireadh Fómhair, 70 RC – 21 Meán Fómhair, 19 RC), nó Veirgil i nGaeilge, le linn na tréimhse Águstaigh. Scríobh sé trí cinn de na dánta is cáiliúla i litríocht na Laidine: na hEaclóga, na Seoirsicí agus an Aeinéid. Dhá leabhar déag de dhánta atá san Aeinéid agus b'eipic náisiúnta Impireachta na Róimhe í. Uaireanta luaitear roinnt miondhánta, a bhailíodh san ré Águstach leis.
Bíonn Veirgil rangaithe go traidisiúnta mar cheann de na filí is mó sa Róimh. Glacadh lena hAeinéid mar eipic náisiúnta na Sean-Róimhe ón chéad uair a foilsíodh é. Samhaltaithe i ndiaidh an Iliaid agus na hOdaisé de chuid Hóiméir, leanann an Aeinéid dídeanaí na Traí, Aeinéas, agus é ag streachailt lena thodhchaí a bhaint amach agus an Iodáil a bhaint amach, áit a bhfuarthas a shliocht Romalas agus Réamas i gcathair na Róimhe. Tá tionchar leathan agus domhain ag saothar Virgil ar litríocht an Iarthair, go háirithe Coméide Dhiaga ó Dhainté Ailigéirí, ina bhfuil Veirgil le feiceáil mar threoirí Dhainté trí trí ifreann agus phurgadóir.[1]
Íomhánna
[cuir in eagar | athraigh foinse]-
Áit bhreite i dTuaisceart na hIodáile
-
Portráid de Veirgil sa leabhar Vergilius Romanus ón 5ú haois
Saothair (rogha)
[cuir in eagar | athraigh foinse]Na hEaclóga: (Eclogae / Bucolica 42 RC - 35 RC)
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ECLOGA PRIMA
- ECLOGA SECVNDA
- ECLOGA TERTIA
- ECLOGA QVARTA
- ECLOGA QVINTA
- ECLOGA SEXTA
- ECLOGA SEPTIMA
- ECLOGA OCTAVA
- ECLOGA NONA
- ECLOGA DECIMA
Na Seoirsicí: (Georgica 37 RC - 29 RC)
[cuir in eagar | athraigh foinse]An Aeinéid: (Aeneis 29 RC - 19 RC)
[cuir in eagar | athraigh foinse]- AENEIDOS LIBER PRIMVS
- AENEIDOS LIBER SECVNDVS
- AENEIDOS LIBER TERTIVS
- AENEIDOS LIBER QVARTVS
- AENEIDOS LIBER QVINTVS
- AENEIDOS LIBER SEXTVS
- AENEIDOS LIBER SEPTIMVS
- AENEIDOS LIBER OCTAVVS
- AENEIDOS LIBER NONVS
- AENEIDOS LIBER DECIMVS
- AENEIDOS LIBER VNDECIMVS
- AENEIDOS LIBER DVODECIMVS
Aistriúcháin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Na hEaclóga: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- Na Seoirsicí: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- An Aeinéid: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
- Na hEaclóga agus An Aeinéid: gottwein.de Curtha i gcartlann 2014-05-03 ar an Wayback Machine (Laidin in éineacht le haistriúchán ó Laidin go Gearmáinis)
- ↑ "Critical Companion to Dante" (as en) (2008). Infobase Publishing. Dáta rochtana: 23 November 2016.