Sputnik 1

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Sputnik)
WD Bosca Sonraí Taisteal SpáisSputnik 1

Cineál miseansaitilít shaorga
Oibritheoir   An tAontas Sóivéadach Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmniú Harvard1957 Alpha 2
NSSDCA ID1957-001B
Uimh. SATCAT00002
Airíonna árthaigh
MonaróirS.P. Korolev Rocket and Space Corporation Energia Cuir in eagar ar Wikidata
Maiséirí:
83.6 kg Cuir in eagar ar Wikidata
Toisí58 (trastomhas) cm
Cumhacht1 W
Tús an mhisin
Lainseáil roicéid
Dáta4 Deireadh Fómhair 1957
ÁitGagarin's Start (en) Aistrigh, Cosmadróm Baikonur Cuir in eagar ar Wikidata
Feithicil lainseáilSputnik Cuir in eagar ar Wikidata
Deireadh an mhisin
Cúis le caillteanasmeath na fithise Cuir in eagar ar Wikidata
Teagmháil dheireanach26 Deireadh Fómhair 1957 Cuir in eagar ar Wikidata
Athiontráil4 Eanáir 1958 Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhachtaigh fithiseach
Cineál fithiseFithis íseal dhomhanda
Ais mór5 km
Éalárnacht0.05201
Pearaipsis215 km
Apoaipsis940 km
Claonadh65.1 °
Tréimhse96.2 min
Aois4 Deireadh Fómhair 1957 Cuir in eagar ar Wikidata
Fithisí curtha i gcrích1,440


Ba í Sputnik 1 an chéad satailít shaorga a lainseáladh ón domhan. Sheol an tAontas Sóivéadach Sputnik sa spás ar 4 Deireadh Fómhair 1957. 84 cg meáchain a bhí inti, agus lean sí ag tarchur comhartha raidió ar feadh 21 lá.

Mí ina dhiaidh sin lainseáil siad Sputnik 2, ar mheáchan 508 kg. Tarchuireadh tomhais fhiseolaíocha is bhithcheimiceacha uaidh ar feadh seacht lá.

Ar bord bhí an madra Laika. Dúirt na Rúisigh ag an am go maraíodh an madra le hinstealladh nimhe.[1] Creid daoine áirithe níos déanaí go bhfuair Laika bás sa spás nuair a d'fheall ar a sholáthar ocsaigine[2]. Ach théigh an t-inneall an iomarca, a léiríodh sa bhliain 2002.

1957-10-04

Cúlra[cuir in eagar | athraigh foinse]

Thosaigh spásrás idir na Stáit Aontaithe agus an tAontas Sóivéadach i lár na gcaogaidí, iad ag iarraidh an lámh in uachtar a fháil ar a chéile sa taiscéalaíocht sa spás. Bhí an tAontas Sóivéadach ag déanamh an-dul chun cinn i gcúrsaí eolaíochta agus teicneolaíochta sna 1950idí.[3][4]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. "Laika" (as en) (2020-07-23). Wikipedia. 
  2. St Marys, Béal Feirste. "Tesit 12". Dáta rochtana: 2020.
  3. Hussey, Matt (2011). "Sputnik". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 621.
  4. State Examination Commission (2019). "Ardteistiméireacht - Gaeilge 2019". www.examinations.ie. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2001-05-21. Dáta rochtana: 2020-10-04.