Seán 'ac Dhonncha
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 2 Deireadh Fómhair 1919 An Aird Thiar, Éire  |
| Bás | 14 Nollaig 1996 77 bliana d'aois |
| Áit adhlactha | Áth Eascrach |
| Faisnéis phearsanta | |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Coláiste Phádraig, Droim Conrach |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | amhránaí |
| Seánra | Ceol traidisiúnta na hÉireann |
| Teangacha | An Ghaeilge |
| Uirlis | Ceol gutha |
 | |
Amhránaí sean-nóis Éireannach ab ea Seán 'ac Dhonncha (nó Seán 'ac onna, Johnny Joe Pheaitsín, 2 Deireadh Fómhair 1919 – 14 Nollaig 1996).[1]
Rugadh Seán san Aird Thiar,[2] i gCarna, Co. na Gaillimhe sa bhliain 1919. B'iascaire é a athair, Joe Phádraig Sheáin Fhéilim Mac Donncha, fear a bhí an-tógtha leis an gceol agus leis an amhránaíocht. Bhí Seán ar comhaois le Seosamh Ó hÉanaí agus bhí siad ina gcairde ar scoil. Ghnóthaigh Seán scoláireacht chun Coláiste Chaoimhín i mBaile Átha Cliath agus cháiligh sé mar bhunmhúinteoir sa bhliain 1940.[1] Mhúin sé i gContae an Chabháin ó 1947, agus ina dhiaidh sin chaith sé cúig bliana is fiche ina phríomhoide ar scoil náisiúnta Áth Eascrach.
Ba é an chéad amhránaí sean-nóis a thaifead le Gael Linn. Ghnóthaigh sé bonn óir ag Oireachtas 1953, agus bronnadh Gradam Shean-nós Cois Life air sa bhliain 1995. Sa bhliain 1971, d’eisigh Claddagh Records An Aill Báin: Songs in Irish and English from Connemara. Sa bhliain 1994, chuir Cló Iar-Chonnacht dlúthdhiosca amach dá chuid amhrán i nGaeilge agus i mBéarla dar teideal Seán ‘ac Dhonncha: An Spailpín Fánach.
Phós sé Bríd Ní Eidhin sa bhliain 1956, agus bhí cúigear clainne acu: Féilim, Páraic, MacDara, Seán, agus Sinéad.[3]
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Beatha Sheáin Curtha i gcartlann 2022-06-19 ar an Wayback Machine
- archive.comhaltas.ie
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ 1.0 1.1 "MAC DONNCHA, Seán (1919–1996) — ainm.ie".
- ↑ Mac Con Iomaire, Liam (1997). "Conamara: An Tír Aineoil" (in ga). Indreabhán: Cló Iar-Chonnacht. ISBN 1-900693-39-9.
- ↑ "Beatha Sheáin". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2022-06-19. Dáta rochtana: 2022-06-19.