Vacsaín MMR
 | |
| Sonraí cliniciúla | |
|---|---|
| Ainm trádála | Priorix agus M-M-RVAXPRO |
| MedlinePlus | 007603 |
| Grúpa cógaseolaíochta | attenuated vaccine (en)  agus combined vaccine (en) |
| Cód ATC | J07BD52 |
Vacsaíniú comhcheangailte a thugtar do pháistí óga ó 1972 i leith is ea an vacsaín MMR (Bruitíneach, Leicneach / Plucamas, Bruitíneach dhearg nó Measles, Mumps and Rubella i mBéarla[1]).
Scaipeann an bhruitíneach go scafánta i measc daoine gan an vacsaín MMR. Tugtar dáileog timpeall 13-15 mí d'aois, agus an dara dáileog ag 4-5 bliain d'aois. Go dtí 2007, tugadh cuid mhaith thar 500 milliún dáileog i 90 tír.
Sábháilteacht
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an vacsaín sábháilte inti féin. agus is fiú go mór an chosaint sláinte a thugann sí do pháiste.[2] Tógadh conspóid mar gheall uirthi sa Bhreatain timpeall 1998 tar éis staidéir ar pháistí a spreag imní go raibh sí baolach.
Mar thoradh, bhí cuid mhaith tuismitheoirí nár thoiligh go vacsaíneofaí a bpáistí. Ach cruthaíodh nach raibh an staidéar iontaofa ar chor ar bith, agus níor éirigh le haon taighdeoirí eile torthaí mar sin a fháil.[3]
An MMR in Éirinn
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is é an vacsaín MMR an t-aon chosaint ar an mbruitíneach ach níl an oiread leanaí in Éirinn á fháil anois agus a bhíodh.
Molann an Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte go tréan do thuismitheoirí a chinntiú go bhfuil an vacsaín MMR faighte ag a gcuid páistí. Tháinig "ardú suntasach" ar chásanna den tinneas in áiteanna sa Ríocht Aontaithe agus in Éirinn le linn na 2020idí. Ní mór do 95% den phobal an chosaint a fháil le sláinte an daonra go léir a chinntiú.[4]
Bhí an bhruitíneach fairsing in Éirinn go dtí na 1960idí. Mar shampla, bhí an bhruitíneach ar Dubhghlas de hÍde ina pháiste (agus dá bharr sin, is sa mbaile, óna athair, a fuair sé a chuid bunoideachais).[5]
.jpg)
Ag deireadh an fichiú haois, bhí clár cuimsitheach vacsaínithe curtha i bhfeidhm agus bhí an bhruitíneach beagnach díbeartha ar fad as an tír.[6][7][8]
Bréagnuacht agus bás
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tháinig an galar ar ais sa 21ú haois nuair a scaipeadh bréagnuacht faoi.[9] Fuair Pat Gorman, tiománaí le Bus Éireann, bás le bruitíneach ar 7 Feabhra 2024.[10][11][12]
De réir staidéir a rinne an Lárionad Faire um Chosaint Sláinte in 2023/2024, ní raibh aon chosaint ar an mbruitíneach ag 11% de dhaoine fásta idir 18-34 bliain, agus bhí an céatadán 18% i measc fir óga idir 18-19 bliain. Meastar nach bhfuair cuid de na daoine sin an vacsaín MMR nuair a bhí siad ina leanaí mar gheall ar scéal mícheart a bhí á chraobhscaoileadh ag an am go bhféadfadh baint a bheith ag an vacsaín le huathachas. Is é is dóichí go bhfuil daoine a rugadh roimh 1978, go bhfuil siad imdhíonta ar an mbruitíneach.
Is é an vacsaín MMR an t-aon chosaint ar an mbruitíneach ach níl an oiread leanaí in Éirinn á fháil anois agus a bhíodh. Is é 95% den daonra an sprioc-chéatadán atá molta ag an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte. Dhearbhaigh an Príomhoifigeach Leighis sa Roinn Sláinte, an tOllamh Breda Smyth, nár mhór an vacsaín MMR a bheith faighte ag 95% den phobal ar a laghad le ráig a chosc. Ar an drochuair, ní raibh an vacsaín faighte ach ag thart ar 90% de leanaí ar bhonn náisiúnta idir 2021-2023. Bhí an ráta chomh híseal le 80%, nó faoina bhun sin arís, i gcontaetha áirithe.[13]
I mí an Mhárta 2024, chuir an Rialtas plean gnímh in aghaidh na bruitíní. Tairgeadh vacsaín in aghaidh na bruitíní do bhreis agus 300,000 duine sa Stát.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ ""mmr"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-04-06.
- ↑ "Safety Information for Measles, Mumps, Rubella (MMR) Vaccine | CDC" (en-us). www.cdc.gov (2020-01-29). Dáta rochtana: 2020-04-06.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Vacsaín bruitíní/leicní/bruitíní deirge". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 95.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-01-29). "Imní faoi 'ardú suntasach' den bhruitíneach san Eoraip" (as ga-IE).
- ↑ "Dubhghlas de hÍde". www.askaboutireland.ie. Dáta rochtana: 2020-04-06.
- ↑ "Cás den bhruitíneach aimsithe" (as ga) (2016-05-12).
- ↑ "Sláinte an Daonra" (en). HSE.ie. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2020-08-10. Dáta rochtana: 2020-04-06.
- ↑ Idir 2004 agus 2007, bhí rátaí imdhíonta do leanaí de dhá bhliain d’aois idir 87.5% do bhruitíneach, phlucamas agus bhruitíneach dhearg (MMR) go meán de 92% do na vacsaíní eile.
- ↑ "Limerick health chiefs warn of measles outbreak due to low vaccine uptake" (en). BreakingNews.ie. Dáta rochtana: 2023-03-11.
- ↑ Julieanne Corr (2024-03-04). "Get the vaccine, plead family of Irish measles victim" (en). Dáta rochtana: 2024-03-04.
- ↑ thesun.ie/ (2024-02-25). "Heartbreaking tributes paid to 'friendliest' bus driver who died from measles" (en-ie). The Irish Sun. Dáta rochtana: 2024-03-04.
- ↑ "Condolence Book for Pat Gorman (Milltownpass, Westmeath) | rip.ie" (en). rip.ie. Dáta rochtana: 2024-03-04.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-02-08). "Duine fásta tar éis bháis le bruitíneach i gCúige Laighean" (as ga-IE).