Girolamo Savonarola
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 21 Meán Fómhair 1452 Ferrara (Diúcacht Ferrara) |
Bás | 23 Bealtaine 1498 45 bliana d'aois Flórans (Poblacht Fhlórans) |
Siocair bháis | Pionós an bháis (Bás trí dhó) |
Faisnéis phearsanta | |
Reiligiún | An Eaglais Chaitliceach Rómhánach |
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Ferrara |
Gníomhaíocht | |
Réimse oibre | Fealsúnacht, diagacht, seanmóireacht, polaitíocht agus an Reifirméisean |
Gairm | polaiteoir, seanmóirí, diagaire, scríbhneoir, fealsamh, duine rialta, reformator (en) |
Fostóir | Ollscoil Ferrara |
Gluaiseacht | Fealsúnacht iartharach |
Mac/iníon léinn de chuid | Pietro da Bergamo |
Teangacha | An Iodáilis agus an Laidin |
Ord crábhaidh | Doiminicigh |
Bráthair Doiminiceach Iodálach ab ea Girolamo Savonarola (21 Meán Fómhar 1452 – 23 Bealtaine 1498). Bhí sé gníomhach i bhFloráns i rith na hAthbheochana, agus throid sé i gcoinne dí-eaglaisiú cé gur cháin sé éiliú na hEaglaise. Rinne sé cáineadh ar dhíshaóthrú na mbochtán, ar ealaín agus ar chultúr saolta agus ar dheachtóireacht chomh maith. Rinne sé fáidheadóireacht go dtiocfadh tuile mór agus go dtiocfadh Cíoras Mór ar an saol arís. Bhí an chuma ar an scéal go bhfíorófaí an fhís seo faoin am a d'ionsaigh Séarlas VIII, rí na Fraince, an Iodáil sa bhliain 1494. De réir mholtaí Savonarola, fógraíodh Poblacht Nua i bhFloráns agus chuir sé féin feachtas piúratánach chun cinn le cúnamh an aosa óig.
Sa bhliain 1495, nuair a shéan Savonarola a chuid tacaíochta a thabhairt do Phápa Alexander VI sa troid i gcoinne na bhFrancach, gaireadh chun na Róimhe air. Shéan sé agus lean sé ar aghaidh ag seanmóireacht in ainneoin orduithe an phápa. Bhíodh sé de nós ag Savonarola a chuid seanmóirí a shailleadh le geáitsíocht, mórshiúlta agus tinte cnámh. Mar dhíoltas as sin, chuir an pápa faoi choinnealbhá é, agus rinne an pápa bagairt go gcuirfeadh sé Floráns faoi ionsaí. Tháinig athrú i ndearcadh an phobail i leith Savonarola nuair a mhol sagairt eile Savonarola a chur ar a thriail mar dheimhniú ar a Údarás ó Dhia. Cuireadh sa phríosún é in éineacht le beirt deisceabal leis. Nuair a rinneadh céasadh air, d'admhaigh sé gur chum sé a chuid físeanna agus fáidheadóireachta. I lár 1498, crochadh agus dódh an triúr acu sa phríomhchearnóg i bhFloráns.
Lean an Piagnoni, lucht leanúna Savonarola, ag troid ar son an fheachtais a thosaigh sé i ndiaidh a bháis, cé gur bhrúigh an Medici faoi chois iad ar deireadh. Rinne Niccolò Machiavelli tagairtí do shaol Savonarola ina thráchtas cáiliúil, An Prionsa. De réir an scríbhneora Eoghan Ó Tuairisc, bhí tionchar ag beathaisnéis Savonarola ar shaol agus ar smaointeoireacht Thomáis Mhic Dhonnchadha.