Leòdhas

Leòdhas
Suíomh
58° 12′ N, 6° 36′ O
Stát ceannasach	an Ríocht Aontaithe
Comhthír na Ríochta Aontaithe	Albain
Oileánra	Inse Ghall
Daonra
Iomlán	18,500
• Dlús	10.45 hab./km²
Tíreolaíocht
Achar dromchla	1,770 km²

Tá Leòdhas nó Eilean Leòdhais ina pháirt d'Inse Ghall, Comhairle nan Eilean Siar. Is é Leòdhas an t-oileán is mó sna h-Eileanan Siar. Is é Steòrnabhagh an t-aon baile ar an oileán, le níos mó ná 5,000 duine air.

Tá Leòdhas ina pháirt den oileán céanna is atá na Hearadh. Eilean an Fhraoich a thugtar ar Leòdhas i gcomhthéacsanna cultúrtha áirithe.

Bailte agus sraidbhailte

• An t-Acha Mór, Adabroc, Aiginis, Áird an Rubha, Airidh a' Bhruaich, Ath Transa, Àrnol
• Am Bac, Baile an Truiseil, Barabhas, Bràgar, Bráigh na h-Aoidhe, Bréascleit, Brocair, Brú, Bruach Máiri, Bail' Úr Tholastaidh, Baile an Truiseil, Borghastan, Borgh, Breacleit, Bréibhig, Bréinis
• Calanais, Càrlabhagh, Cníp, An Cnoc, Col, Crosabost, Na Cóig Peighinnean, Ceann nam Buailtean, Cabharstaigh, Calabost, An Cnoc Árd
• Dail bho Thuath, Dail-bho-Dheas
• Eórapaidh, Eadar Dhá Fhadhail
• Na Fleisirean
• Gearraidh na h-aibhne, An Gleann Úr, Grabhar, Griais, Na Gearrannan, Garrabost
• Lacasdal, Líonal, Liúrbost
• Mealasta, Mealabost
• Nis
• A' Pháirc, Port nan Giúran, Port Mholair, Pabail
• Rèinigeadal
• Sanndabhaig, Siabost, Siadar an Rubha, Sgiogarstaigh, Steinnis
• Tábost, Tolm, Tolastadh bho Thuath, Tunga, An Taobh Siar, Tuimisgearraidh
• Úig

Cultúr

Leòdhas

• Comhairle nan Eilean Siar, Cnoc Ceann á Gharaidh, Cnoc Filibhir Bheag, Ceann Hulavig, Crann-nan-gad, Caisteal Leòdhais, Colaisde a' Chaisteil, Clach an Truiseil
• Na Dromannan, Dún Chárlabhaigh, Dùn Èistean
• Fir Fichille Leódhasach
• Rudha Tiompan
• Seonaidh, Stac Dhómhnaill Chaim, Sgoth Niseach, Stein-a-Cleit
• Tursachan Chalanais, Tursachan, Teampull Mholuaidh, Tí dubh

Tíreolaíocht

• Camas Úig, An Cuan Sgíth
• Éireasort
• Gleann Bhaltois
• Loch Shiphoirt, Langabhat, Na Lochan a Tuath, Loch Róg
• Port Stoth
• An Rubha, Rubha Robhanais
• Steall Abhainn na Cloich

Oileáin

• Beárnaraigh Mór, Beárnaraigh Beag, Bearasaigh, Bhacsaidh
• Campaigh, Ceabhaigh, Cealasaigh
• Eilean Chaluim Chille, Eilean Liubhaird, Eilean Stocainis, Na h-Eileanan Seunta, Eilean Phabail, Eilean Chearstaidh, Eilean Mhealasta
• Fuaigh Beag, Fuaigh Mór, Flodaigh, Flodaigh, Loch Róg
• Pabaigh Mór
• Rainis Eilean Mór
• Seanna Chnoc

Daoine aitheanta

• Sìne NicFhionnlaigh (Jean Finlayson), a chum an t-amhrán "Fear a' bhàta" .
• Màiri Anna NicLeòid, 1912–2000 (Mary Anne MacLeod), máthair an fhír ghnó agus Uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump
• Alasdair White, an fidléir

Naisc Sheachtracha

• Leòdhas Curtha i gcartlann 2012-02-04 ar an Wayback Machine