Domhnall Mór Ó Ceallaigh
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 1221 |
| Teaghlach | |
| Páiste | Diarmada Ó Ceallaigh, Conchobhar Ó Ceallaigh, Tomás Ó Ceallaigh  |
| Athair | Tadhg Tailltenn Ó Ceallaigh |
Dara rí is daichead Uí Mhaine agus naoú Ceann na Fine ba ea Domhnall Mór Ó Ceallaigh (bás 1221).
Réimeas
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ar cheann deana ríthe Uí Mhaine is doiléire le linn na tréimhse seo é Domhnall Mór. Ní dhéantar ach trácht indíreach ar an ríocht sna hannála. Lena linn sin, rinneadh go rialta léirscrios ar an gcúige de bharr aighneas comharbachta Uí Chonchúir, agus thosaigh ruathair agus lonnú na Normannach ann. Sa bhliain 1189, maraíodh Conchúr Meánmhaighe Ó Conchúir.
Muintir
[cuir in eagar | athraigh foinse]Maítear go suntasach gur shinsear gach géag Uí Cheallaigh Uí Mhaine atá fós ar marthain é Domhnall Mór.[1] B'fhéidir é nach dtugann seo le fios ach gur fhan a mhuintir san uasalaicme tar éis meath na nGael in Éirinn. De réir an sean-nós, bhí sé ina shinsear gach rí agus tairseach Uí Mhaine seachas ceathrar.
Phós Domhnall Mór le Dubh Cobhlaigh Ní Bhriain, iníon King Domnall Mór as Tuadhmhumhain (bás 1194). I measc a gclann, bhí a leanas:
- Eoghan, tríú mac third son, sinsear Chlann Mhic Eoghain, as a ainmníodh an bharúntacht, Clann Mhac nEoghain, agus a dtaoisigh leath-neamhspleách faoin Ó Ceallaigh.
- Diarmaid, mac is óige, sinsear Mhic Eochadha as Maigh Finn (Teach Mhic Conaill anois). Faightear an sloinne fós i gContae Ros Comáin agus i gContae na Gaillimhe.
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Corpus of Electronic Texts
- Francis John Byrne, Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath (1971;2003) Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- Gerard Madden, History of the O'Maddens of Hy-Many, 2004. ISBN 0-9529511-7-7.
- Joseph Mannion, The Life, Legends and Legacy of Saint Kerrill: A Fifth-Century East Galway Evangelist, 2004. ISBN 0-9547698-1-3
- Denis Walsh, Uí Mhaine
- Dan P. McCarthy, Synchronisms Curtha i gcartlann 2012-06-08 ar an Wayback Machine, eagrán athbhreithnithe, Coláiste na Tríonóide.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ John O'Donovan, ginealach Mhic Eochadha, Coláiste na Tríonóide
| Réamhtheachtaí Murchad Ua Cellaigh |
Rí Uí Mhaine 1186–1221 |
Comharba Conchobar Ua Cellaigh |