Creassa iníon Urchadha
| Teaghlach | |
|---|---|
| Céile | Tadhg mac Cathail  |
| Athair | Urchadh mac Murchadha |
Banfhlaith Uí Bhriúin Seola agus banríon na gConnacht ba ea Creasa ní Urchadha (Meán-Ghaeilge Creassa iníon Urchadha) beo luath 10ú haois.
Rí Maigh Sheola ba ea a hathair Urchadh mac Murchadha (i réim 891?-943). Phós sé le rí Tadhg mac Cathail na gConnacht (i réim 925-956). Bhí beirt mhac acu, Conchúir, Maolruanaidh Mór agus Tadhg.
Bhunófaí rítheaghlaigh tábhachtacha ag a triúr mac. Sinsear ríthe Mhagh Loirg is ea Maolruanaidh. D'éireodh shliochtaigh Thaidhg ina marascail agus ina ngardaí cosanta ríoga ar sin ríthe na gConnacht, mar shampla Fearghal Ó Taidhg an Teaghlaigh.
Is é Conchúr an té is suntasaí, sinsear Uí Chonchúir, a bheadh ina ríthe na gConnacht go dtí an 15ú haois. D'éireodh beirt acu, Toirdhealbhach (1088–1156) agus Ruairí (bás 1198), ina nArdríthe Éireann.
Rinneadh dea-chleamhnais fosta ag a deirfiúracha Béibhinn agus Caineach. Tháinig a deartháir Donnchadh mac Urchadha, sinsear Uí Fhlaithbheartaigh, i gcomharbacht ar a n-athair mar rí Mhaigh Sheola (943-959).
Foinsí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- West or H-Iar Connaught Ruaidhrí Ó Flaithbheartaigh, 1684 (foilsithe 1846, eag. James Hardiman).
- Origin of the Surname O'Flaherty, Anthony Matthews, Baile Átha Cliath, 1968, lch. 40.
- Early Irish Kingship and Succession, Bart Jaski, Four Courts Press, 2000.
- Irish Kings and High-Kings, Francis John Byrne (2001), Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
- Leabhar na nGinealach, Dubhaltach Mac Firbhisigh: eag. Nollaig Ó Muraíle, cúig imleabhar. Baile Átha Cliath, DeBurca, 2004-2005. ISBN 0 946130 36 1.