Veirgil

Veirgil

Ainm sa teanga dhúchais	(la) Publius Vergilius Maro
Beathaisnéis
Breith	15 Deireadh Fómhair 70 "RCh" Andes (Poblacht na Róimhe)
Bás	21 Meán Fómhair 19 "RCh" 50 bliana d'aois Brindisi (Impireacht na Róimhe)
Áit adhlactha	Parco Virgiliano (en)
Teanga dhúchais	an Laidin
Gníomhaíocht
Gairm	file, scríbhneoir
Tréimhse ama	Impireacht na Róimhe
Seánra	Mórdhán agus pastoral poetry (en)
Gluaiseacht	Augustan poetry (en)
Mac/iníon léinn	Cebes
Faoi thionchar	Aulus Furius Antias, Hóiméar agus Teocratas
Teangacha	An Laidin
Saothar
Saothar suntasach (37 "RCh") Georgics (en) (41 "RCh") Eclogues (en) (1 haois "RCh") An Aeinéid
Teaghlach
Máthair	Magia Polla
Duine muinteartha	Vergilia Vera (luach anaithnid)

B'fhile Rómhánach é Publius Vergilius Maro (15 Deireadh Fómhair, 70 RC – 21 Meán Fómhair, 19 RC), nó Veirgil i nGaeilge, le linn na tréimhse Águstaigh. Scríobh sé trí cinn de na dánta is cáiliúla i litríocht na Laidine: na hEaclóga, na Seoirsicí agus an Aeinéid. Dhá leabhar déag de dhánta atá san Aeinéid agus b'eipic náisiúnta Impireachta na Róimhe í. Uaireanta luaitear roinnt miondhánta, a bhailíodh san ré Águstach leis.

Bíonn Veirgil rangaithe go traidisiúnta mar cheann de na filí is mó sa Róimh. Glacadh lena hAeinéid mar eipic náisiúnta na Sean-Róimhe ón chéad uair a foilsíodh é. Samhaltaithe i ndiaidh an Iliaid agus na hOdaisé de chuid Hóiméir, leanann an Aeinéid dídeanaí na Traí, Aeinéas, agus é ag streachailt lena thodhchaí a bhaint amach agus an Iodáil a bhaint amach, áit a bhfuarthas a shliocht Romalas agus Réamas i gcathair na Róimhe. Tá tionchar leathan agus domhain ag saothar Virgil ar litríocht an Iarthair, go háirithe Coméide Dhiaga ó Dhainté Ailigéirí, ina bhfuil Veirgil le feiceáil mar threoirí Dhainté trí trí ifreann agus phurgadóir.

Íomhánna

• 
  Áit bhreite i dTuaisceart na hIodáile
• 
  Portráid de Veirgil sa leabhar Vergilius Romanus ón 5ú haois

Saothair (rogha)

Na hEaclóga: (Eclogae / Bucolica 42 RC - 35 RC)

Deireadh na ceathrú eaclóige (Vergilius Romanus, 5ú haois)

• ECLOGA PRIMA
• ECLOGA SECVNDA
• ECLOGA TERTIA
• ECLOGA QVARTA
• ECLOGA QVINTA
• ECLOGA SEXTA
• ECLOGA SEPTIMA
• ECLOGA OCTAVA
• ECLOGA NONA
• ECLOGA DECIMA

Na Seoirsicí: (Georgica 37 RC - 29 RC)

• GEORGICON LIBER PRIMVS
• GEORGICON LIBER SECVNDVS
• GEORGICON LIBER TERTIVS
• GEORGICON LIBER QVARTVS

An Aeinéid: (Aeneis 29 RC - 19 RC)

Leathanach den tríú leabhar san Aeinéid (Vergilius Romanus, 5ú haois)

• AENEIDOS LIBER PRIMVS
• AENEIDOS LIBER SECVNDVS
• AENEIDOS LIBER TERTIVS
• AENEIDOS LIBER QVARTVS
• AENEIDOS LIBER QVINTVS
• AENEIDOS LIBER SEXTVS
• AENEIDOS LIBER SEPTIMVS
• AENEIDOS LIBER OCTAVVS
• AENEIDOS LIBER NONVS
• AENEIDOS LIBER DECIMVS
• AENEIDOS LIBER VNDECIMVS
• AENEIDOS LIBER DVODECIMVS

Aistriúcháin

• Na hEaclóga: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
• Na Seoirsicí: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
• An Aeinéid: wikisource.org (aistriúchán Bhéarla)
• Na hEaclóga agus An Aeinéid: gottwein.de (Laidin in éineacht le haistriúchán ó Laidin go Gearmáinis)