William Thomson

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaWilliam Thomson

Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm sa teanga dhúchais(en) William Thomson, 1st y en segundo francia
Beathaisnéis
Breith26 Meitheamh 1824
Béal Feirste, Northern Ireland Cuir in eagar ar Wikidata
Bás17 Nollaig 1907
83 bliana d'aois
An Leargaidh Ghallda, Scotland Cuir in eagar ar Wikidata
Áit adhlacthaAbtheach Westminster Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de Chomhairle Dhlíthiúil na Ríochta Aontaithe
1902 –
Ball de Theach na dTiarnaí
23 Feabhra 1893 – 17 Nollaig 1907
36 Uachtarán an Chumainn Ríoga
1890 – 1895
← George Gabriel StokesJoseph Lister → Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
ReiligiúnCríostaí
Scoil a d'fhreastail sé/síOllscoil Ghlaschú
Ollscoil Cambridge
Peterhouse, Cambridge
Foras Ollscolach Bhéal Feirste Cuir in eagar ar Wikidata
Comhairleoir dochtúireachtaWilliam Hopkins
Áit chónaitheBéal Feirste
Gníomhaíocht
Réimse oibreFisic, meicnic agus teirmidinimic
Gairmfisiceoir, polaiteoir, scríbhneoir, múinteoir ollscoile, réalteolaí, matamaiticeoir, innealtóir Cuir in eagar ar Wikidata
FostóirOllscoil Ghlaschú Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaAn Páirtí Aontachtach Liobrálach (1886–)
An Páirtí Liobrálach (1865–1886) Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de
Mac/iníon léinn de chuidWilliam Hopkins
Mac/iníon léinnWilliam Edward Ayrton
Ainm cleiteLord Kelvin Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaBéarla
Saothar
Saothar suntasach
Mac léinn dochtúireachtaRobert Mond
Eile
Teideal uasalBarún Kelvin (1892–1907)
Barún Cuir in eagar ar Wikidata
CéileMargaret Crum (1852–1870), bás a c(h)éile
Frances Anna Blandy (1874–1907), bás an duine Cuir in eagar ar Wikidata
AthairJames Thomson  agus Margaret Gardiner
SiblínElizabeth King
Síniú


Find a Grave: 1278 Cuir in eagar ar Wikidata

Ba fisiceoir matamaiticiúil agus innealtóir Éireannach é William Thomson, nó an Tiarna Kelvin,[1] an 1ú Barún Kelvin, OM, GCVO, PC, PRS, FRSE, (26 Meitheamh 182417 Nollaig 1907) a saolaíodh i mBéal Feirste.

Chuir Thomson go mór le tógáil na fisice mar disciplín[2]. Bhí ról lárnach aige in aontú na heolaíochta sa chéad sin trí gach athrú fisiciúil a shamhlú mar fheiniméan a raibh baint éigin aige le fuinneamh. Fathach ab ea Thompson i bhfisic an chéid sin, díreach mar a bhí Newton sa 17ú céad agus Einstein sa 20ú céad.

Chabhraigh Thomson le bunú na fisice nua-aoisí, shaothraigh dara dlí na teirmidinimice, an dearbhscála teochta (in aonaid atá ainmnithe as: ceilviní), agus teoiric dhinimiciúil an teasa. D'fhorbair sé anailís mhatamaiticiúil an leictreachais, an mhaighnéadais, is na hidridinimice.

Scála teochta Kelvin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá a ainm i mbéal an phobail toisc gurb é a d'fhorbair an scála Kelvin le haghaidh na dearbhtheochta a thomhais.

Bhronnadh an gradam Barún air as ucht a mhórghníomhartha.

Popular Science Monthly, Iml 10, 1876

Tá "Kelvin" díorthaithe ó ainm Abhainn Cheilbhinn, a tharshreabhann Ollscoil Glaschú na hAlban.

Aireagáin eile[cuir in eagar | athraigh foinse]

Leag Thomson bunús faoi theoiric leictreamaighnéadach an tsolais. Rinne sé cinneadh ar aois gheofhisiciúil an Domhain.

Bhí Thomson gníomhach i dteileagrafaíocht faoin muir, rinne fionnachtana le húsáid na gcáblaí faoin muir, chabhraigh leis an mBreatain ionad róchéimiúil a bhaint amach i gcumarsáid dhomhanda sa 19ú céad.

Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rinne sé obair thábhachtach in Ollscoil Ghlaschú agus é ag plé le anailís mhatamaiticiúil ar leictreachas agus teirmidinimic.

Tharraing a shaol mar aireagóir clú dó agus a d'fhág é ina dhuine saibhir laochmhar agus onórach.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Pádraig Ó Mianáin, eag.: “Lord Kelvin — Aistriúchán Gaeilge ar Lord Kelvin (An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge)” (ga). An Gúm (2020). Dáta rochtana: 2024-01-19.
  2. Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 20011)