Oibríocht na Náisiún Aontaithe sa Chongó
Cineál | oibríocht mhíleata | ||
---|---|---|---|
Bailíocht | 14 Iúil 1960 - | ||
Mhair Oibríocht na Náisiún Aontaithe sa Chongó (ONAC)[1] idir an 14 Iúil 1960 - 30 Meitheamh 1964. Bhain an tír a neamhspleáchas amach ón mBeilg ar 30 Meitheamh 1960 agus tharraing an aistarraingt ainrialachas.
Bhí saighdiúirí na hÉireann sa Chongó, ar dualgas síochánaíochta leis na Náisiúin Aontaithe, le linn an ama sin. Ba é an chéad uair riamh a cuireadh saighdiúirí armtha de chuid na hÉireann i mbun dualgas síochánaíochta thar lear. Os cionn 6,000 saighdiúir de chuid na hÉireann a chaith tréimhse ar dualgas sa Chongó. Maraíodh 26 ball d’Óglaigh na hÉireann sa chogaíocht, agus cogadh cathartha ag réabadh sa tír.
Oibríochtaí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Cuimhníodh go háirithe inniu ar an naonúr a maraíodh i luíochán i Niemba i mí na Samhna 1960, nuair a d’ionsaigh saighdiúirí ó mhílíste Luba patról de chuid na hÉireann.
S'é cath Jadotville sa bhliain 1961 an eachtra is mó a bhfuil clú agus cáil anois uirthi ón tréimhse a chaith saighdiúirí na hÉireann sa Chongó.
Iarmhairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]D’fhág an misean sa Chongó lorg tromchúiseach ar chuimhne an airm in Éirinn. D’ainneoin an ghaisce a bhí déanta acu, níor tugadh aitheantas oifigiúil do na saighdiúirí i ndáiríre go dtí na 2000idí.[3]
Sna meáin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is scannán staire Éireannach-Afraiceach Deisceartach ón mbliain 2016 é The Siege of Jadotville arna dhíriú ag Richie Smyth.[4] Kevin Brodbin a scríobh an script.[5] Tá an scannán bunaithe ar leabhar le Declan Power dar theideal The Siege at Jadotville: The Irish Army's Forgotten Battle (2005), faoin bpáirt a bhí ag aonad d'Arm Phoblacht na hÉireann i misean coimeádta na Náisiún Aontaithe i bPoblacht Dhaonlathach an Chongó i mí Meán Fómhair na bliana 1961.[6]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Eachtra Niemba, 1960
- Cath Jadotville, 1961
- The Siege of Jadotville (scannán)
- Poblacht Dhaonlathach an Chongó
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ i mBéarla, " United Nations Operation in the Congo" nó ONUC
- ↑ Óglaigh na hÉireann (1960-07-01). "Congo Airlift Baldonnel 32nd 1960".
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-05-31). "Teastas bronnta inniu ar shaighdiúirí a throid i gCath Jadotville" (as ga-IE).
- ↑ "The Siege of Jadotville (2016)".
- ↑ "The Siege of Jadotville" (2016). Rotten Tomatoes. Dáta rochtana: October 9, 2016.
- ↑ "28th Galway Film Fleadh - July 2016 - The Siege of Jadotville". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 23 Samhain 2017. Dáta rochtana: 24 Eanáir 2018.