Jump to content

Tytonidae

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoTytonidae Cuir in eagar ar Wikidata

scréachóg reilige Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
AicmeAves
OrdStrigiformes
FineTytonidae Cuir in eagar ar Wikidata
Scop., 1769


Tyto alba

Temporal range: Late Eocene to present
Australian masked owl (Tyto novaehollandiae)
Scientific classification e
Ríocht: Animalia
Fíleam: Chordata
Aicme: Aves
Ord: Strigiformes
Fine: Tytonidae

Ridgway, 1914
Genera

Tyto Phodilus I gcomhair na ngéineas iontaise, féach an t-alt.

Synonyms
  • Tytoninae sensu Sibley & Ahlquist

Ceann den dá fhine de na Strigiformes is ea na Tytonidae', na Strigidaean is ea an ceann eile. Is éin mheánacha go mhóra iad le cinn mhóra agus aghaidheanna sainiúla croíchruthacha. Tá cosa fada láidre acu le gríobha cumhachtacha. Tá siad difriúil freisin ó na Strigidae i mionsonraí struchtúracha a bhaineann go háirithe leis an steirneam agus na cosa.[1]

Is fine fhairsing iad na Tytonidae, cé go bhfuil siad as láthair ó thuaisceart Mheiriceá Thuaidh, ón Afraic Shahárach, agus ó cheantair mhóra san Áise. Tá cónaí orthu i raon leathan gnáthóg ó fhásach go foraoisí, agus ó chriosanna measartha go trópaicí. Is beag eolas atá againn ar fhormhór na speiceas beo. Is ar éigean a chonacthas nó a ndearnadh staidéar ar chuid acu, cosúil leis an ulchabhán dearg, ó fuarthas iad, i gcodarsnacht leis an scréachóg reilige choitianta, atá ar cheann de na speicis ulchabháin is cáiliúla ar domhan.

Mar sin féin, b’fhéidir gur speicis ar leithligh iad roinnt fospeicis den scréachóg reilige, ach is beag atá ar eolas againn fúthu.

Tá cúig speiceas den scréachóg reilige faoi bhagairt, agus tá roinnt speiceas oileáin díofa le linn

na Tréimhse Holaicéiní nó níos luaithe (m.sh. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tyto_pollens" rel="mw:ExtLink" title="Tyto pollens" class="cx-link" data-linkid="97">Tyto pollens</a>, ar eolas ó thaifead iontaise ón Oileán Andros sna Bahámaí, agus b’fhéidir bunús an Chickcharnie miotasach [2]). Den chuid is mó is éin oíche na scréachóga reilige, agus neamhimirceach den chuid is mó, ina gcónaí i mbeirteanna nó ina n-aonar.

Tacsanomaíocht agus córasaíochtaí

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá dhá fho-fhine ar marthain sna scréachóga reilige: na Tytoninae (lena n-áirítear an scréachóg reilige) agus na Phodilinae. Aontaíonn tacsanomaíocht Sibley-Ahlquist na Caprimulgiformes le hord na n-ulchabhán; anseo, is fo-fhine iad na Tytoninae. Ní thacaíonn taighde níos déanaí leis seo (féach Cypselomorphae), ach tá caidrimh na n-ulchabhán i gcoitinne fós gan réiteach.

Géinte atá ar marthain

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Aithnítear dhá ghéineas atá ar marthain: [3]

  • An géineas Tyto - fíor-scréachóga reilige, ulchabháin fheirceacha agus ulchabháin mhasctha (17 speiceas)
  • Géineas Phodilus - ulchabháin chuain (3 speiceas)

Géinis mharbha

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Téann taifead iontaise na scréachóg reilige ar ais go dtí an Eoicéineach, agus sa deireadh ag snámh in aghaidh easa in aghaidh na Strigidae tar éis radaithe na gcreimirí agus na n-ulchabhán le linn an sealaid Neoiginigh. Níl ach dhá fho-fhine ar eolas againn ón taifead iontaise: na Necrobyinae agus na Selenornithinae. Tá cur síos déanta ar cheithre ghéineas díofa de scréachóga reilige ar a laghad:

  • Géineas Nocturnavis
  • Cuimsíonn Géineas Necrobyas- Bubo arvernensis agus Paratyto
  • Géineas Selenornis - áirítear Asio henrici
  • Géineas Prosybris
  1. Bruce, M. D. (1999): Family Tytonidae (Barn-owls). In: del Hoyo, J.; Elliott, A. & Sargatal, J. (eds): Handbook of Birds of the World, Volume 5: Barn-owls to Hummingbirds: 34-75, plates 1-3. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 8487334253
  2. Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."" (1995).
  3. Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}. Gill: "". World Bird List Version 7.3 (2017).

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]