Teyrnas Powys
 Teyrnas Powys | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Powys (cy)  | |||||
|
|||||
| Aintiún | Unbennaeth Prydain | ||||
| Suíomh | |||||
| |||||
| Stát ceannasach | an Ríocht Aontaithe | ||||
| Comhthír na Ríochta Aontaithe | an Bhreatain Bheag | ||||
| Contaebhuirg na Breataine Bige | Powys | ||||
| Príomhchathair | Wroxeter | ||||
| Daonra | |||||
| Teanga oifigiúil | an Bhreatnais | ||||
| Reiligiún | Críostaíocht Cheilteach | ||||
| Sonraí stairiúla | |||||
| Leanann sé/sí | An Bhreatain Rómhánach | ||||
| Cruthú | 5 haois | ||||
| Díscaoileadh | 1160 (Féilire Ghréagóra) | ||||
| Á leanúint ag | Powys Wenwynwyn agus Powys Fadog | ||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| Córas rialtais | monarcacht | ||||
| Eacnamaíocht | |||||
| Airgeadra | ceiniog | ||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||
Ríocht mheánaoiseach ab ea Teyrnas Powys, a bunaíodhle linn an Ré Dhorcha, i ndiaidh imeacht na Rómhánach sa chúigiú haois. Mhair sé go ceann na gcéadta bliain, ach scoilteadh in dhá leath í sa bhliain 1160, agus tháinig Powys Wenwynwyn agus Powys Fadog i gcomharbacht air.
Rialtóirí Powys
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ríthe Powys
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rítheaghlach Gwerthrynion
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Gwrtheyrn (Vortigern, Ard-Rí)
- Cadeyern Fendigaid c.430–447
- Cadell Ddyrnllwg c. 447–460
- Rhyddfedd Frych c. 480
- Cyngen Glodrydd c. 500
- Pasgen ap Cyngen c. 530
- Morgan ap Pasgen c. 540
- Brochwel Ysgithrog c. 550
- Cynan Garwyn (?–610)
- Selyf ap Cynan (610–613)
- Manwgan ap Selyf (613)
- Eiludd Powys (613–?)
- Beli ap Eiludd (c. 655)
- Gwylog ap Beli (695 –725)
- Elisedd ap Gwylog (725–755?)
- Brochfael ap Elisedd (755?–773)
- Cadell ap Elisedd (773–808)
- Cyngen ap Cadell (808–854)
Rítheaghlach Manaw
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Rhodri Mawr (854–878) as Gwynedd, a tháinig i gcomharbacht as oidhreacht a mháthar.
- Merfyn ap Rhodri (878–900)
- Hywel Dda (942–950)
- Owain ap Hywel (950–986)
- Maredudd ap Owain (986–999)
- Llywelyn ap Seisyll (999–1023)
- Rhydderch ap Iestyn (1023–1033)
- Iago ap Idwal (1033–1039)
- Gruffydd ap Llywelyn (1039–1063)
Prionsaí Powys (as Mathrafal)
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Bleddyn ap Cynfyn (1063–1075)
- Iorwerth ap Bleddyn (1075–1103)
- Cadwgan ap Bleddyn (1075–1111)
- Owain ap Cadwgan (1111–1116)
- Maredudd ap Bleddyn (1116–1132)
- Madog ap Maredudd (1132–1160)
Ón mbliain 1160 ar aghaidh, scoilteadh Powys in dhá leath. Thugtaí ‘Powys Wenwynwyn’ ar an bpáirt dheisceartach, agus ‘Powys Fadog’ ar an bpáirt thuaisceartach.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Davies, John (1990), History of Wales, Penguin Books.
- Hen, Llywarch (c.9ú haois), Canu Heledd.
- Morris, John (1973), The Age of Arthur, Weidenfeld & Nicolson.
- Remfry, P.M., (2003), A Political Chronology of Wales 1066 to 1282 (ISBN 1-899376-46-1)