Taras Shevchenko
 (1859)  | |
| Ainm sa teanga dhúchais | (uk) Тарас Григорович Шевченко |
|---|---|
| Beathaisnéis | |
| Breith | (ru) Тарас Григорьев сын Шевченко 9 Márta 1814 Moryntsi |
| Bás | 10 Márta 1861 47 bliana d'aois Cathair Pheadair, An Rúis |
| Siocair bháis | Bás nádúrtha (Ascites (en)  ) |
| Áit adhlactha | Taras Hill (en) (1861 (Iúlach)–) Smolenskoye Orthodox Cemetery (en) (1861 (Iúlach)–1861 (Iúlach)) |
| Faisnéis phearsanta | |
| Grúpa eitneach | Úcránaigh |
| Reiligiún | Ceartchreidmheachas |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Acadamh Impiriúil na nEalaíon (1838–1844) |
| Teanga dhúchais | an Úcráinis |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | péintéir, drámadóir, eitneagrafaí, scríbhneoir próis, scríbhneoir, antraipeolaí, ealaíontóir, file, fealsamh |
| Tréimhse oibre | 1832 – |
| Fostóir | Imperial University of St. Vladimir (en) |
| Gluaiseacht | Rómánsachas |
| Mac/iníon léinn de chuid | Jan Rustem |
| Ainm cleite | Т. Ш. К. Дармограй Кобзарь Дармограй |
| Teangacha | An Rúisis, an tSlavóinis, an Úcráinis agus canúint oirdheisceartach na hÚcráinis |
| Gairm mhíleata | |
| Céim mhíleata | saighdiúir singil |
| Saothar | |
Saothar suntasach
| |
| Teaghlach | |
| Céile | luach ar iarraidh |
| Athair | Hryhoriy Ivanovych Shevchenko agus Kateryna Y. Boiko |
| Siblín | Joseph G. Shevchenko, Mykyta G. Shevchenko, Yaryna Boiko agus Kateryna G. Krasytska |
| Croineolaíocht | |
| 30 Bealtaine 1847-2 Lúnasa 1857 | army recruit (en)
|
Síniú  | |
    
| |
Ba fhile Úcránach, scríbhneoir, ealaíontóir, pearsa phoiblí agus pholaitiúil, béaloideasaí agus eitneagrafaí [1][2] é Taras Hryhorovych Shevchenko, ar a dtugtar freisin Kobzar Taras, nó go simplí Kobzar (bard i gcultúr na hÚcráine is ea kobzar (Úcráinis:кобзар)) Breathnaítear ar a oidhreacht liteartha mar bhunchloch na nua- litríochta Úcráinise agus, den chuid is mó, na nua-Úcráinise, cé go bhfuil sí difriúil ó theanga a chuid dánta. Ba í caint na ndaoine a chleachtadh sé ina chuid scríbhinní, seachas teanga ”shaorga” liteartha.[3] Tá cáil ar Shevchenko freisin as an iliomad sárshaothar a rinne sé mar phéintéir agus mar maisitheoir.[2]
Ba chomhalta é den Acadamh Impiriúil Ealaíon. (Rúisis: Российская Академия художеств) Cé nach raibh sé riamh ina bhall de Bhráithreachas na Naomh Cyril agus Methodius, (Úcráinis: Кирило-Мефодіївське братство, (Rúisis: Кирилло-Мефодиевское братство), sa bhliain 1847 ciontaíodh Shevchenko go polaitiúil as neamhspleáchas na hÚcráine a chur chun cinn go follasach, ag scríobh dánta i dteanga na hÚcráine, agus as magadh a dhéanamh ar bhaill Theach Impiriúil na Rúise. Murab ionann agus baill an chumainn nár thuig go raibh smaoineamh ar an Úcráin neamhspleách mar thoradh ar a ngníomhaíocht, de réir na bpóilíní rúnda, ba é curadh an neamhspleáchais é.[4][5]
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]Óige
[cuir in eagar | athraigh foinse]
Rugadh Taras Shevchenko ar 9 Márta i sráidbhaile Moryntsi, contae Zvenyhorodka, Gobharnóireacht Chív, Impireacht na Rúise (sa lá atá inniu ann Zvenyhorodka Raion, an Úcráin). Ba é an tríú leanbh tar éis a dheirfiúr Kateryna [6] agus a dheartháir Mykyta,[6] de theaghlach tuathánach seirfeach Hryhoriy Ivanovych Shevchenko (1782?–1825) agus Kateryna Yakymivna Shevchenko (Boiko) (1782? - 6 Lúnasa 1823), iad araon faoi úinéireacht an tiarna talún Vasily Engelhardt. De réir finscéalta an teaghlaigh, ba Cosacaigh iad sinsir Taras a d'fhóin san Óstach Zaporizhzhia agus a ghlac páirt in éirí amach na gCosacach an 17ú agus an 18ú haois. Cuireadh iad siúd a ghlac páirt sna héirí amach faoi chois go brúidiúil i Cherkasy, Poltava, Cív, agus Chernihiv, eachtra a chur isteach ar an ngnáthshaol sóisialta ar feadh blianta fada ina dhiaidh sin. Rinneadh sclábhaithe den chuid is mó den daonra áitiúil ansin agus fágadh iad i ngreim ag an mbochtaineacht.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Encyclopædia Britannica. [nasc briste go buan]
- ↑ 2.0 2.1 M. Antokhii, D. Darewych, M. R. Stech, D. H. Struk (2004). "Taras Hryhorovych Shevchenko". Encyclopedia of Ukraine. Arna gcartlann ón mbunleagan ar 2018-01-08. Aisghafa 2017-03-09.
{{cite encyclopedia}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Panu Höglund "An Úcráin, inné agus inniu." Meon Eile.[1]
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."" (ru).
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ 6.0 6.1 Shevchenko Dictionary in two volumes Curtha i gcartlann 2013-11-10 ar an Wayback Machine. Shevchenko Institute of Literature (Academy of Sciences of the Ukrainian SSR). Kyiv: Main Edition of the Ukrainian Soviet Encyclopedia, 1976-1978.