Talasaemacht
Cineál | autosomal recessive disease (en) , hemoglobinopathy (en) , hemolytic anemia (en) agus galar |
---|---|
Speisialtacht leighis | haemaiteolaíocht |
Cóireáil chliniciúil | |
Cógais | |
Aicmiú | |
ICD-10 | D5656. |
ICD-9 | 282.4282.4 |
Acmhainní seachtracha | |
OMIM | 141800 |
MedlinePlus | 000587 |
eMedicine | 958850 agus 396792 |
Patient UK | thalassaemia-pro |
MeSH | D013789 |
UMLS CUI | C0039730 |
DOID | DOID:10241 |
Galar fola a fhaightear le hoidhreacht ina mbíonn táirgeadh éalangach haemaglóibine (an móilín a iompraíonn an ocsaigin sna heiritricítí) agus ainéime dá thoradh. Tarlaíonn sí do dhaoine ó oirdheisceart na hÁise is an Mheánmhuir ó dhúchas. Dhá shaghas ann, alfathalasaemacht is béite-thalasaemacht, an dá cheann acu de bharr géin mhínormálta a fháil le hoidhreacht. Má fhaightear an ghéin ó thuismitheoir amháin, bíonn na siomptóim éadrom (miontalasaemacht) ach is féidir an ghéin a thabhairt ar aghaidh don chéad ghlúin eile. Fulaingíonn daoine a fhaigheann géinte mínormálta ón mbeirt tuismitheoirí an galar go trom, fiú go marfach (mórthalasaemacht). Sa saghas alfa, faigheann an féatas bás nó tarlaíonn marbh-bhreith. Sa saghas béite, bíonn an ainéime géar ón óige. Leathnaíonn smior na cnáimhe is an liathán chun tuilleadh eiritricítí a tháirgeadh mar chúiteamh, ach mar thoradh air seo tarlaíonn mínormáltachtaí cnámharlaigh don bhlaosc is an aghaidh go háirithe. Is í an chóireáil ná fuilaistriú arís is arís eile, ach is féidir go ndéanfaidh sé seo damáiste don ae is an croí.[1]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Talasaemacht". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 641.
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol faoin galar é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |