Svante Arrhenius

Svante Arrhenius
	; (1910)
Beathaisnéis
Breith	(sv) Svante August Arrhenius ; 19 Feabhra 1859; Paróiste Balingsta, An tSualainn
Bás	2 Deireadh Fómhair 1927 ; 68 bliana d'aois; Stócólm, An tSualainn
Siocair bháis	Functional gastrointestinal disorder (en)
Áit adhlactha	Seanreilig Uppsala, Kvarter: 52 Gravplats: 0062 59° 51′ 20″ N, 17° 37′ 42″ E / 59.855533°N,17.628254°E
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Aindiachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Uppsala ; Ollscoil Stócólm
Comhairleoir dochtúireachta	Per Teodor Cleve
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Fisic agus ceimic
Gairm	réalteolaí, fisiceoir, ceimiceoir, múinteoir ollscoile
Fostóir	Riga Technical University (en) ; Ollscoil Stócólm ; Ollscoil Uppsala
Ball de	An Cumann Ríoga (Ball Eachtrach den Chumann Ríoga) (1910–); Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí (comhalta iasachta de chuid Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí) (1908–); Accademia delle Scienze di Torino (1905–); Acadamh Eolaíochtaí Saint Petersburg ; Acadamh Ríoga na nEalaíon agus na nEolaíochtaí in Göteborg ; Acadamh Ríoga Eolaíochtaí Innealtóireachta na Sualainne ; Acadamh Rúiseach na nEolaíochtaí ; Acadamh Ríoga Eolaíochtaí agus Litríochta na Danmhairge ; Acadamh na nEolaíochtaí, Göttingen ; An Cumann Ríoga Fiseagrafach in Lund ; Acadamh Eolaíochta agus Litríochta na hIorua ; Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht ; Acadamh Eolaíochtaí APSS ; Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá ; Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre
Mac/iníon léinn de chuid	Per Teodor Cleve
Mac/iníon léinn	Oskar Klein
Teangacha	An tSualainnis
Saothar
Mac léinn dochtúireachta	Oskar Klein
Teaghlach
Céile	Sofia Rudbeck (1894–); Maria Arrhenius (1905–)
Páiste	Olof Arrhenius; ( Sofia Rudbeck); Anna-Lisa Arrhenius; ( Maria Arrhenius)
Athair	Svanta Gustav Arrhenius agus Carolina Christina Thunberg
Duine muinteartha	Greta Thunberg ()
	Gradam a fuarthas (1923) doctor honoris causa from the University of Paris (en) ; (1920) Bonn Franklin; (1919) Bonn Echegaray; (1914) Duais Léachtóireachta Faraday; (1911) Gradam Willard Gibbs; (30 Meitheamh 1910) Ball Eachtrach den Chumann Ríoga; (1910) Léachtaí Cuimhneacháin Silliman; (8 Lúnasa 1903) dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Heidelberg; (1903) Duais Nobel na Ceimice; (1902) Bonn Davy; Comhalta d'Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Birmingham; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Leipzig; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Dhún Éideann; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Oxford; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Cambridge; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Groningen ;
	Ainmnithe do (1914) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas; (1912) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas; (1903) Duais Nobel san Fhisic; (1903) Duais Nobel na Ceimice; (1902) Nobel; (1902) Duais Nobel san Fhisic; (1901) Duais Nobel na Ceimice; (1901) Duais Nobel san Fhisic;

Eolaí a rugadh gar d'Uppsala na Sualainne ab ea Svante August Arrhenius (19 Feabhra 1859 – 2 Deireadh Fómhair 1927). Rinne sé taighde bunúsach ar rátaí imoibrithe ceimiceacha, agus shaothraigh sé teoiric an díthiomsúcháin leictrealaíoch. Bhuaigh sé Duais Nobel na Ceimice i 1903 as an saothar seo. I 1905, bhí sé ina stiúrthóir ar an Institiúid Nobel, áit a d'fhan sé go dtí a bhás. .^[1]

Arrhenius an chéad duine a bhain úsáid as prionsabail na ceimice fisiciúla chun meastachán a dhéanamh ar a mhéid a bhíonn méaduithe ar an dé-ocsaíd charbóin atmaisféarach freagrach as teocht dromchla an Domhain ag méadú. Bhí ról tábhachtach ag a chuid oibre maidir le teacht chun cinn na heolaíochta aeráide nua-aimseartha.^[2] Sna 1960idí, léirigh Charles David Keeling gur leor méid na n-astaíochtaí dé-ocsaíd charbóin isteach san aer de bharr an duine chun téamh domhanda a chruthú.^[3]

Ainmníodh 'cothromóid Arrhenius', 'aigéad Arrhenius', 'bonn Arrhenius', an cráitéar gealaí 'Arrhenius', an cráitéar Marsach 'Arrhenius',^[4] an sliabh 'Arrheniusfjellet' , agus 'Saotharlanna Arrhenius' in Ollscoil Stócólm chun comóradh a dhéanamh ar a chuid taighde eolaíochta.

Féach freisin

Buaiteoirí Dhuais Nobel na Ceimice

Tagairtí

↑ "Arrhenius, Svante August" in Chambers's Encyclopædia. London: George Newnes, 1961, Vol. 1, p. 635.
↑ Dessler, Andrew E. (2021). "Introduction to Modern Climate Change" (as en): 222. Cambridge University Press.
↑ "Future Calculations: The first climate change believer" (2016). Distillations 2 (2): 38–39.
↑ "The new Martian nomenclature of the International Astronomical Union" (September 1975). Icarus 26 (1): 85−98. doi:10.1016/0019-1035(75)90146-3. Bibcode: 1975Icar...26...85D.

[Chambers-1] "Arrhenius, Svante August" in Chambers's Encyclopædia. London: George Newnes, 1961, Vol. 1, p. 635.

[2] Dessler, Andrew E. (2021). "Introduction to Modern Climate Change" (as en): 222. Cambridge University Press.

[Baum-3] "Future Calculations: The first climate change believer" (2016). Distillations 2 (2): 38–39.

[deVaucouleurs1975-4] "The new Martian nomenclature of the International Astronomical Union" (September 1975). Icarus 26 (1): 85−98. doi:10.1016/0019-1035(75)90146-3. Bibcode: 1975Icar...26...85D.

[1]

[2]

[3]

[4]