An difríocht idir athruithe ar: "Polaimiailíteas"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
Leathanach cruthaithe le 'Galar víreasach a ionsaíonn damhna liath chorda an dromlaigh go tobann. Tolgtar an víreas ó bhia nó uisce truaillithe, agus ...'
 
No edit summary
Líne 1: Líne 1:
[[Íomhá:Poliomyélite 2002.png|350px|thumb|right|Pólaimiailiteas, Nollaig na bliana [[2002]] (Foinse: [[an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte|EDS]])
[[Galar]] [[Víreas|víreasach]] a ionsaíonn damhna liath [[Corda an dromlaigh|chorda an dromlaigh]] go tobann. Tolgtar an víreas ó bhia nó uisce truaillithe, agus cuireann sé isteach ar pháiste go príomha. Ionsaíonn sé na cealla i líneáil na stéige ar dtús, agus faigheann an páiste [[buinneach]]. Ansin, i dtimpeall 1% de na cásanna, gluaiseann sé isteach i gcealla néarón luadrach i gcorda an dromlaigh, na néaróga a sholáthraíonn na matáin ar fud na colainne. Má mhilltear na cealla sin, cuirfidh sin tús le [[pairilis]] a fhéadfaidh cur isteach ar ghéag. Más néaróin a sholáthraíonn na [[Scamhóg|scamhóga]] a mhilltear, is féidir go mbeidh sé sin marfach. Mharaigh is mhíchumasaigh an galar an-chuid páistí is daoine fásta sa chéad leath den [[20ú haois|20ú céad]], nuair a thugtaí an naíonphairilis air agus nach raibh aon leigheas air. D'fhionn Jonas Salk an chéad vacsaín i gcoinne polaimiailítis i [[1953]], agus le vacsaíní is feabhsuithe i sláinteachas, is ar éigin nach bhfuil deireadh curtha leis faoi seo.
{{legend|#80FFFF|Pólaimiailiteas díothaithe}}
{{legend|#FF0000|Criosanna le ardriosca traiseolta}}
{{legend|#E08040|Cás d'allmhairithe}}
{{legend|#E0C000|Criosanna le lagriosca traiseolta}}
{{legend|#B2B2B2|Tíopa fiáin an víris a bheith as láthair}}
]]

[[Galar]] [[Víreas|víreasach]] a ionsaíonn damhna liath [[Corda an dromlaigh|chorda an dromlaigh]] go tobann is ea '''Polaimiailíteas''' (nó '''póilió'''). Tá an téarma díorthaithe ón n[[Gréigis]] πολίός "liath", , µυελός "corda an dromlaigh", agus -iteas, a sainchiallíonn "athlasadh". Tolgtar an víreas ó bhia nó uisce truaillithe, agus cuireann sé isteach ar pháiste go príomha. Ionsaíonn sé na cealla i líneáil na stéige ar dtús, agus faigheann an páiste [[buinneach]]. Ansin, i dtimpeall 1% de na cásanna, gluaiseann sé isteach i gcealla néarón luadrach i gcorda an dromlaigh, na néaróga a sholáthraíonn na matáin ar fud na colainne. Má mhilltear na cealla sin, cuirfidh sin tús le [[pairilis]] a fhéadfaidh cur isteach ar ghéag. Más néaróin a sholáthraíonn na [[Scamhóg|scamhóga]] a mhilltear, is féidir go mbeidh sé sin marfach. Mharaigh is mhíchumasaigh an galar an-chuid páistí is daoine fásta sa chéad leath den [[20ú haois|20ú céad]], nuair a thugtaí an naíonphairilis air agus nach raibh aon leigheas air. D'fhionn Jonas Salk an chéad vacsaín i gcoinne polaimiailítis i [[1953]], agus le vacsaíní is feabhsuithe i sláinteachas, is ar éigin nach bhfuil deireadh curtha leis faoi seo.

[[Íomhá:Polio sequelle.jpg|left|thumb|180px|Toradh an ionfhabhtaithe, páiste le chos seargtha.]]
{{commons|Category:Polio|Polio}}


{{Fréamh an Eolais}}
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol}}
{{síol}}

[[Catagóir:Galair aicídeacha]]

Leagan ó 14:22, 3 Samhain 2013

Pólaimiailiteas, Nollaig na bliana 2002 (Foinse: EDS)

██ Pólaimiailiteas díothaithe

██ Criosanna le ardriosca traiseolta

██ Cás d'allmhairithe

██ Criosanna le lagriosca traiseolta

██ Tíopa fiáin an víris a bheith as láthair

Galar víreasach a ionsaíonn damhna liath chorda an dromlaigh go tobann is ea Polaimiailíteas (nó póilió). Tá an téarma díorthaithe ón nGréigis πολίός "liath", , µυελός "corda an dromlaigh", agus -iteas, a sainchiallíonn "athlasadh". Tolgtar an víreas ó bhia nó uisce truaillithe, agus cuireann sé isteach ar pháiste go príomha. Ionsaíonn sé na cealla i líneáil na stéige ar dtús, agus faigheann an páiste buinneach. Ansin, i dtimpeall 1% de na cásanna, gluaiseann sé isteach i gcealla néarón luadrach i gcorda an dromlaigh, na néaróga a sholáthraíonn na matáin ar fud na colainne. Má mhilltear na cealla sin, cuirfidh sin tús le pairilis a fhéadfaidh cur isteach ar ghéag. Más néaróin a sholáthraíonn na scamhóga a mhilltear, is féidir go mbeidh sé sin marfach. Mharaigh is mhíchumasaigh an galar an-chuid páistí is daoine fásta sa chéad leath den 20ú céad, nuair a thugtaí an naíonphairilis air agus nach raibh aon leigheas air. D'fhionn Jonas Salk an chéad vacsaín i gcoinne polaimiailítis i 1953, agus le vacsaíní is feabhsuithe i sláinteachas, is ar éigin nach bhfuil deireadh curtha leis faoi seo.

Toradh an ionfhabhtaithe, páiste le chos seargtha.