Simone Veil
_rib.PNG){kind=small}
Dlíodóir, polaiteoir agus feimineach ón bhFrainc ba ea Simone Veil ̈(née Jacob; 13 Iúil 1927 – 30 Meitheamh 2017). Ba aire rialtais, údar, an chéad uachtarán mná ar Pharlaimint na hEorpa (1979-82) í. Tháinig sí slán ó champa báis Auschwitz ag deireadh an Dara Cogadh Domhanda.[1]
Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]
Giúdachas[cuir in eagar | athraigh foinse]
De shliocht Giúdach, tháinig slán as Auschwitz sa bhliain 1945. Na heachtraí thrámacha a bhain di le linn a hóige sa Dara Chogadh Domhanda a ghríosaigh í chun oibre ar son Eoraip Aontaithe, agus chaith sí a saol ag cur na cúise sin chun cinn.[2]
Tá clú uirthi ar fud na hEorpa fóß as a chinntiú go ndéanfaí na Giúdaigh a maraíodh le linn an Uileloiscthe a urramú agus a choimeád inár gcuimhne.
_by_Erling_Mandelmann.jpg)
Aire[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá cáil ar leith ar Veil sa Fhrainc as an nginmhilleadh a dhéanamh dleathach agus as beatha na mban agus dálaí na gcimí a fheabhsú.[2]
Mar aire rialtais sa Fhrainc, thug sí reachtaíocht ginmhillte isteach sna 1970idí. Ritheadh an reachtaíocht a cheadaíonn ginmhilleadh sa Fhrainc ("la Loi Veil sur l’IVG") sa bhliain 1974 agus Veil i gceannas ar an Roinn Sláinte i rialtas Giscard d’Estaing (1974-81).[1]
AE[cuir in eagar | athraigh foinse]
Na heachtraí thrámacha a bhain di le linn a hóige sa Dara Chogadh Domhanda a ghríosaigh í chun oibre ar son Eoraip Aontaithe, agus chaith sí a saol ag cur na cúise sin chun cinn.[2]
Sa bhliain 1979, ceapadh í ina feisire de Pharlaimint na hEorpa agus toghadh í mar Uachtarán na Parlaiminte. D’fhansí sa ról sin go dtí 1982. D’fhág sin gurbh í an chéad Uachtarán í den chéad Pharlaimint a toghadh go díreach agus gurbh í an chéad Uachtarán mná í (1979–1982 a tréimhse oifige).
Údar[cuir in eagar | athraigh foinse]
Toghadh Veil ina ball den Académie française ag deireadh mhí na Samhna 2008. Glactar leis go forleathan go raibh a háit ar an Académie tuillte aici.[1] Ach tháinig thart ar 100 duine le chéile ar an Pont des Arts i bPáras ar lá na vótála chun cur in aghaidh an gradam a bhronnadh uirthi, agus feachtas ar bun acu in aghaidh an ghinmhillteginmhillte i gcónaí.
D'éag Veil ar 30 Meitheamh 2017.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 P.J. Mac Gabhann (2009). "Mná na Fraince" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2021-06-30.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 An tAontas Eorpac (2016). "Simone Veil: Duine a tháinig slán as an Uileloscadh". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-07-09. Dáta rochtana: 2019.