Rudolf Thurneysen
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 14 Márta 1857 Basel, An Eilvéis |
Bás | 9 Lúnasa 1940 83 bliana d'aois Bonn |
Faisnéis phearsanta | |
Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Leipzig |
Gníomhaíocht | |
Gairm | teangeolaí, múinteoir ollscoile |
Fostóir | Ollscoil Freiburg Ollscoil Jena Ollscoil Bonn |
Ball de | Acadamh Meánaoiseach Mheiriceá (Corresponding Fellow of the Medieval Academy of America (en) ) (1927–) Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí Heidelberg (ball eachtrach) (1913–) Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí Heidelberg (ball urghnách) (1910–1913) Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí na Baváire |
Teaghlach | |
Duine muinteartha | Maximilian Sell (mac cleamhnais) |
Gradam a fuarthas |
Ba theangeolaí Eilvéiseach agus scoláire i réimse an Léinn Cheiltigh freisin é Eduard Rudolf Thurneysen (14 Márta 1857 – 9 Lúnasa 1940).[1]
Saolaíodh é i mBasel san Eilvéis agus rinne Thurneysen staidéar ar an bhfocleolaíocht chlasaiceach i mBasel, i Leipzig, i mBeirlín, agus i bPáras. I measc a chuid múinteoirí bhí Ernst Windisch agus Heinrich Zimmer.[2] Bronnadh promotion (ionann is dochtúireacht) air sa bhliain 1879 agus bronnadh habilitation (céim níos airde ná dochtúireacht) sa Laidin agus sna teangacha Ceilteacha air i 1882 ag Ollscoil Jena.
Theagasc sé Laidin ag Ollscoil Jena ó 1885 go dtí 1887. Ina dhiaidh sin, ghlac sé le hOllúnacht na focleolaíochta comparáidí ag Ollscoil Fhreiburg-im-Breisgau[2] mar chomharba ar Karl Brugmann, saineolaí mórchlúiteach ar an teangeolaíocht Ind-Eorpach.
Foilsíodh a mhórshaothar Handbuch des Alt-Irischen sa bhliain 1909. D’fhorleathnaigh agus d’aistrigh D. A. Binchy agus Osborn Bergin go Béarla é leis an teideal A Grammar of Old Irish. Tá an leabhar i gcló go fóill chomh deireanach le 2006.[2] Bhog Thurneysen go dtí Ollscoil Bhonn i 1930. Is sa tréimhse seo a bhí cáil air mar an saineolaí Shean-Ghaeilge ab fhearr ina ré.
D’éirigh sé as a phost sa bhliain 1923 agus fuair sé bás i mBonn in 1940. Tugtar Léacht Cuhimhneacháin Rudolf Thurnseysen (Gearmáinis: Vortrag in Memoriam Rudolf Thurneysen) i mBonn mar chomhartha na hurraime dó.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Diarmuid Breathnach agus Máire Ní Mhurchú. “THURNEYSEN, Rudolf (1857–1940) | ainm.ie” (ga). An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge (Ainm.ie). Dáta rochtana: 2024-02-19.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 http://www.ucc.ie/celt/thurn.html
Leabharliosta
[cuir in eagar | athraigh foinse]- A grammar of Old Irish (aistrithe ag D. A. Binchy agus Osborn Bergin), Dublin Institute for Advanced Studies, reprinted 2003. ISBN 1-85500-161-6
- Old Irish reader (aistrithe ag D. A. Binchy agus Osborn Bergin), Dublin Institute for Advanced Studies, reprinted 1981. ISBN 0-901282-32-4
- Scéla mucce Meic Dathó, Dublin Institute for Advanced Studies, reprinted 2004. ISBN 1-85500-022-9
Naisc Sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Thurneysen-Archiv der Keltologie Bonn Curtha i gcartlann 2010-03-03 ar an Wayback Machine
- Works by Thurneysen online at University College Cork's CELT project
- Select bibliography at University College Cork's CELT project
- TITUS-Galeria: Pictiúir de Rudolf Thurneysen