Murchadh mac Dúnlainge

Murchadh mac Dúnlainge

Beathaisnéis
Bás	1042 (Féilire Ghréagóra)
Ríthe na Laighean
1039 – 1042 ← Donnchad mac Gilla Pátraic – Diarmait mac Maíl na mBó →
Gníomhaíocht
Gairm	monarc
Teaghlach
Teaghlach	Uí Mhuireadhaigh
Athair	Dúnlaing mac Tuathail
Siblín	Donnchuan mac Dúnlainge, Donnchadh mac Dúnlainge agus Augaire mac Dúnlainge

Rí na Laighean de rítheaghlach Uí Dhúnlainge ba ea Murchadh mac Dúnlainge (Meán-Ghaeilge Murchad mac Dúnlainge) (bás 1042). Ba bhall de chlann Uí Mhuireadhaigh é, agus an rí Laigean deireanach den chlann úd.

Dúnlaing mac Tuathail ba ea athair Murchadha, a cheathrú mac a rinneadh Laighean de. Tháinig sé i gcoróin tar éis bhás Donnchadha mhic Giolla Phádraig. Dar leis an Leabhar Laighneach ní raibh ach réimeas aon bhliain aige.

Sa bhliain 1042, cloíodh agus maraíodh eisean agus Donnchadh mac Aodha, rí Uí Bhairrche, le linn Cath Magh Mailceth ag rí Osraí, Giolla Pádraig mac Donnchadha, mac a réamhtheachtaí mar rí Laigean, a raibh comhaontas aige le Cuicoigriche Ua Mordha, rí Laois agus Mac Raith Ó Donnchadha, rí na nEoghanacht. D'éag féin sa chath Gilla Emhin Ua h-Anrothain, seigneur Uí Cremhtannai agus Eachdonn mac Dunlaig, tánaiste Laighean..

Tháinig Diarmaid mac Maoil na mBó rí an chlann chomhraic Uí Chinnsealaigh, agus garmhac Dhonnchadha mhic Giolla Phádraig agus nia Giolla Phádraig mac Donnchadha, i gcomharbacht ar Mhurchadh. Bhí Donnchadh sa bhliain 1037 tar éis a chuid cumhachta a neartú agus ríocht Lochlannach Phort Láirge clóite aige. Leis seo, tháinig deireadh le ré na dtrí clann Uí Dhúnlainge mar ríthe na Laigean.

Féach freisin

• Ríthe na Laighean

Foinsí

• Annála Uladh
• Leabhar Laighneach, Rig Laigin
• "A New History of Ireland IX Maps, Genealogies, Lists" (2011): 134 & 200 Kings of Leinster to 1171. 
• Byrne, Francis John (2001). "Irish Kings and High-Kings". 

Naisc sheachtracha

• CELT: Corpus of Electronic Texts