John Perrot
_mezzotint_after_George_Powle.jpg)
Fear Ionaid don Bhanríon Eilís I Shasana le linn concas na dTúdarach in Éirinn ab ea Sir John Perrot (7 × 11 Samhain 1528 - 3 Samhain 1592) . Fuair sé bás faoi choimeád i dTúr Londain tar éis dó bheith chiontaithe as chúiseanna ardtréasa as a iompar san oifig sin. Bhíothas den tuairim gur mhac neamhdhlisteanach é de chuid Anraí VIII Shasana.
Tosach a shaoil
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rugadh Perrot idir 7 agus 11 Samhain 1528, is dócha ag suíochán an teaghlaigh Haroldston gar do Hwlffordd, Sir Benfro sa Bhreatain Bheag. Ba é an t-aon mhac é de Thomas Perrot (1504 / 5–1531) agus Mary Berkeley (c.1511 – c.1586), iníon James Berkeley (a fuair bás c.1515) as Thornbury, Gloucestershire. Bhí beirt deirfiúracha aige: Jane, a phós Sir John Philipps as Chaisleán Picton ; agus Elizabeth, a phós John Price as Gogerddan. [1]
Bhí cosúlacht ag Perrot le hAnraí VIII i meon agus cuma fhisiciúil, agus creidtear go forleathan gurbh é mac neamhdhlisteanach an Rí básaithe é. Ba é an príomhfhoinse don chreideamh seo ná Sir Robert Naunton (fear céile gariníon Pherrot, Penelope), nach raibh aithne ag Perrot air riamh agus a d'úsáid cuntais athláimhe chun a chás a dhéanamh.[2][3] Tá an cás lagaithe ag an bhfíric gurbh é Perrot an tríú páiste de chuid Mary Berkeley, seachas an chéad pháiste, agus nár taifeadadh go raibh sí féin agus an Rí san áit chéanna ag an am ríthábhachtach. Mhaígh Naunton gur chuala Sir Owen Hopton, Leifteanant Túr Londain, Perrot ag rá, "Will the Queen suffer her brother to be offered up as a sacrifice to the envy of his frisking adversaries?", a dhearbhaigh gur Perrot féin a mhaigh a atharthacht ríoga. Mar sin féin, bhris an Bhanríon Hopton as oifig ocht mí dhéag roimh phríosúnacht Perrot, agus mar sin níorbh fhéidir leis a bheith ag cúléisteacht le Perrot an dearbh ansin.
Tháinig Perrot isteach i dteaghlach William Paulet, an chéad Mharcas Winchester, agus mar sin cuireadh é in aithne don rí Anraí VIII. Bhí tús stadach ar a dhul chun cinn áfach ar bhás an Rí in Eanáir 1547, ach an mhí dár gcionn rinne an rí ridire de ag corónú chomharba Anraí, Éadbhard VI.
Sa bhliain 1551 ceapadh Perrot mar Ard-Sirriam de chuid Sir Benfro, agus i mí an Mheithimh sa bhliain chéanna thug sé cuairt ar an bhFrainc le lucht coimhdeachta William Parr, 1ú Mharcas de Northampton, a seoladh chun an cleamhnas idir Éadbhard VI le Elisabeth de Valois, iníon naíonán Henri II na Fraince a shocrú. Chuir cumas Pherrot mar ridire agus sa bhfiach ionadh ar an Rí Henri, a rinne iarracht é a choinneáil mar chúiteamh. Dhiúltaigh Perrot, ach nuair a d'fhill sé ar Shasana íocadh Coróin na Fraince a chuid fiacha.
Le linn ré na Banríona Máire I Shasana d'fhulaing Perrot príosúnacht ghairid sa Chabhlach lena uncail, Robert Perrot, ar chúiseamh a bhain le foscadh na n-eiriceach ina theach sa Bhreatain Bheag. Tar éis a scaoilte dhiúltaigh sé cúnamh a thabhairt d' Iarla Phenfro chun éiricigh a lorg i ndeisceart na Breataine Bige, ach sa bhliain 1557 bhí sé sásta freastal ar an Iarla céanna ag gabháil Saint-Quentin sa Fhrainc.
Fuair Perrot an caisleán agus tigernas de Carew le hoidhreacht. Ag tús réimis na Banríona Eilís tugadh cosaint cabhlaigh na Breataine Bige mar chúram dó, agus leanadh ar aghaidh lena dhul chun cinn sa bhliain 1562, nuair a toghadh é ina Ridire ar Sir Benfro. Bhí sé ina bhall de pharlaimint do Sir Gaerfyrddin in 1547, Sandwich i 1553 agus 1555, Wareham in 1559, Sir Benfro i 1563, agus Hwlffordd i 1589.[5]
Cúige Mumhan
[cuir in eagar | athraigh foinse]Sa bhliain 1570 ghlac Perrot go drogallach le post nuabhunaithe Tiarna Uachtarán na hÉireann i gCúige Mumhan, a bhí ag tús an chéad Éirí Amach i nDeasmumhain. Chuaigh sé i dtír i bPort Láirge i mí Feabhra na bliana dár gcionn agus, i bhfeachtas bríomhar agus mealltach, laghdaíodh an chúige go síocháin.
D'fhan an príomh-reibiliúnach, Séamus Mac Muiris Mac Gearailt, glan ar bhfórsaí an rialtais le tamall anuas. In eachtra ghruama amháin, nuair a maraíodh caoga reibiliúnach, rinne Perrot iarracht chun a chuid namhaid a mhealladh trí chinn na gcorp a ghearradh amach agus iad a chur ar chros margaidh Chill Mocheallóg. Dhiúltaigh Séamus Mac Muiris Fitzmaurice géilleadh go fóill, agus d'eisigh Perrot dúshlán dó dul i ngleic leis i gcomhrac aonair, agus dhiúltaigh an reibiliúnach leis an ráiteas,"For if I should kill Sir John Perrot the Queen of England can send another president into this province; but if he do kill me there is none other to succeed me or to command as I do." Spreag dúshlán Pherrot clamhsán os íseal ó sheirbhísigh níos shiosmaideacha na Corónach, agus deimhníodh a cháil ar bhreithiúnas meargánta nuair a rinne na reibiliúnaithe luíochán air, le fórsa ba líonmhairea deich go haon air, ach gur éirigh leis éalú nuair a bhí dul amú ar na reibiliúnaithe ag smaoineamh go raibh chomhlacht beag marcra ina pháirtí réamhfhórsa níos mó de chuid na Corónach.. Ach sa bhliain1572, tar éis dó léigear rathúil a fháil ar dhaingean na reibiliúnach Chaisleán na Mainge, cruthaíodh go raibh an ceart ar fad aige nuair thug Séamus Mac Muiris é féin suas dó.
An Bhreatain Bheag
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Turvey 2004.
- ↑ Turvey, Roger. 2010. Sir John Perrot: The man and the Myth. Separating fact from fiction in the life of this legendary figure. The P-rr-tt Society special publication. London, England.
- ↑ Naunton, Robert, 1653. "Fragmentalia Regalia", ed Edward Arber, London, 1895.
- ↑ The General Armory
- ↑ Perrot (Parret), John (1528/29-92), of Haroldston and Carew Castle, Pembrokeshire, History of Parliament Retrieved 18 August 2013.
Tuilleadh léitheoireachta
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Eagrán Criticiúil de The Life, Deedes agus Death of Sir John Perrot, Knight le Roger Turvey (2002)
- Sir John Perrot, Knight of Bath, 1527–1591 le G. Douglas James (1962)
- Sir John Perrot agus Parlaimint na hÉireann de 1585–6 ag V. Treadwell (1985)
- Richard Bagwell, Éire faoi na Tudors 3 vols. (Londain, 1885–1890).
- John O'Donovan (ed. ) Annála na hÉireann ag an Four Masters (1851).
- Féilire de Pháipéir Stáit: CareW MSS. 6 vols (Londain, 1867–1873).
- Féilire de Pháipéir Stáit: Ireland (London)
- Colm Lennon Éire sa Séú hAois Déag - An Conquest Neamhiomlán (Baile Átha Cliath, 1995) ISBN 0-312-12462-7 .
- Nicholas P. Canny ag déanamh Éire na Breataine, 1580–1650 (Preas Ollscoil Oxford, 2001) ISBN 0-19-820091-9 .
- Steven G. Ellis Tudor Ireland (Londain, 1985) ISBN 0-582-49341-2 .
- Éirí Amach Hiram Morgan Tyrone's (1995).
- Falls Cyril Wars Éireannacha (1950; athchló Londain, 1996) ISBN 0-09-477220-7 .
- Gerard Anthony Hayes Cathanna na hÉireann (Béal Feirste, 1989) ISBN 0-86281-212-7 .
- Foclóir Náisiúnta Beathaisnéis 22 vols. (Londain, 1921–1922).
- The Prust Papers, ag Oifig Taifead Devon Thuaidh, curtha ar fáil ag Hartland Digital Archive 2007