James Lovelock

James Lovelock
	;
Beathaisnéis
Breith	26 Iúil 1919; Letchworth Garden City, England
Bás	26 Iúil 2022 ; 103 bliana d'aois; Abbotsbury, England
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Aimhréidh)
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Mhanchain ; Strand School (en) ; London School of Hygiene & Tropical Medicine (en)
Céim acadúil	céim dochtúireachta
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Taighde leighis, eolaíocht an domhain, futures studies (en) , timpeallacht, nature conservation (en) , comhshaolachas agus GAIA
Gairm	eolaí neamhspleách (1964–), bitheolaí, bithcheimiceoir, todhchaíoch, scríbhneoir ficsean eolaíochta, dírbheathaisnéisí, gníomhaí timpeallachta, miotagrafaí, éiceolaí, ceimiceoir, múinteoir ollscoile, eolaí
Ball de	An Cumann Ríoga (1974–); Environmentalists for Nuclear Energy (en)
Teangacha	Béarla
Saothar
	Saothar suntasach electron capture detector (en) ; GAIA ;
Mac léinn dochtúireachta	Andrew Watson
Teaghlach
Athair	Tom Arthur Lovelock agus Nell March
	Gradam a fuarthas (2009) Duais Fonseca; (2006) Edinburgh Medal (en) ; (2006) Bonn Wollaston; (2003) Companion of Honour (en) ; (1997) Blue Planet Prize (en) ; (1996) Volvo Environment Prize (en) ; (1996) Duais Idirnáisiúnta Nonino; (1990) Dr A. H. Heineken Prize for Environmental Sciences (en) ; (1990) Ceannasaí Ord na hImpireachta Briotanaí; (1974) Comhalta den Chumann Ríoga; Order of the Companions of Honour (en) ; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Dhún Éideann; dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Kent ;
Suíomh gréasáin	jameslovelock.org

Ba é James Lovelock an t-eolaí Sasanach (26 Iúil 1919 - 26 Iúil 2022) a chum an téis sna 1970idí gur orgánach comhdhéanta atá sa domhan ina maireann muid.^[1] "Gaia" a bhaist sé ar an hipitéis seo, ina samhlaítear an Domhan iomlán ina orgánach a mhionathraíonn a chomhshaol féin chun coimeád ina staid bharrmhaith.

Chuir Lovelock síos ar GAIA ina leabhar GAIA: A New Look at Life on Earth (GAIA: Léargas Nua ar an mBeatha ar Domhan, 1979). Bhunaigh Lovelock an coincheap ar gheolaíocht, geoicheimic, bitheolaíocht éabhlóideach, is aeráideolaíocht, agus phléigh sé na bealaí rialaithe siarchothaithe ina n-idiroibríonn na páirteanna éagsúla den Domhan óna chroíleacán amach go barr an atmaisféir.