Iohannes Amos Comenius
_(1592-1670)._Tsjechisch_humanist_en_pedagoog._Als_voorganger_van_de_Moravische_of_Boheemse_Broedergemeente_verdreven_en_sedert_1656_gevestigd_te_Amsterdam_Rijksmuseum_SK-A-2161.jpeg)  | |
| Ainm sa teanga dhúchais | (cs) Jan Amos Komenský |
|---|---|
| Beathaisnéis | |
| Breith | 28 Márta 1592 Uherský Brod |
| Bás | 15 Samhain 1670 78 bliana d'aois Amstardam (an Ísiltír) |
| Áit adhlactha | Naarden |
| Príomhoide | |
| Easpag | |
| | |
| Faisnéis phearsanta | |
| Reiligiún | Unity of the Brethren (en)  |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Ollscoil Heidelberg (1613–1614) |
| Gníomhaíocht | |
| Réimse oibre | Oideolaíocht, diagacht, fealsúnacht, fealsúnacht nádúrtha, eolaíocht, litríocht agus religious emigration (en) |
| Suíomh oibre | Přerov Strážnice Fulnek Nivnice |
| Gairm | múinteoir, scríbhneoir, preispitéir, cartlannaí, staraí, polaiteoir, teangeolaí, eolaí, diagaire, oideolaí, fealsamh, easpag |
| Teangacha | An Laidin, an tSeicis agus an Ghearmáinis |
| Teaghlach | |
| Céile | Magdalena Vizovská (1618–1622) Marie Dorota Cyrillová (1624–1648) Johanna Gajusová (1649–1670) |
| Páiste | Alžběta Komenská (  )Daniel Komenský ( Marie Dorota Cyrillová) |
| Duine muinteartha | Peter Figulus Jablonsky (mac cleamhnais) Daniel Ernst Jablonski (garmhac) |
Síniú  | |
 
   | |
Diagaire, fealsamh agus oideolaí a rugadh sa tSeicis an lae inniu ab ea Iohannes Amos Comenius (Seicis: Jan Amos Komenský) [1]. Fear iltíreachuilíoch a bhí ann, cinnte de ról tábhachtach an oideachais i bhforbairt an duine. An saothar a thug clú air ar fud na hEorpa agus a meastar gurbh é an saothar ba thábhachtaí leis ná an Didactica magna, agus foilsíodh a chéad eagrán sa bhliain 1630.
Bhreathnaigh sé go raibh staidéar teangacha an-tábhachtach agus chruthaigh sé an leabhar Janua linguarum reserata, nó 'Doras na dTeangacha Díghlasáilte', a bhain cáil amach dó féin.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Daniel Murphy, Comenius: A Critical Reassessment of His Life and Works (1995), p. 8 and p. 43.