Jump to content

Feamainn

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Carraig agus feamainn uirthi sa Ríocht Aontaithe
sailéid
Port na Feamainn, Colonsay.
feamainnː tá na cothaithigh riachtanacha ann
Arramara Teo, Cill Chiaráin

Glaoitear feamainn[1] ar réimse leathan algaí móra. Tá trí chineál dathanna ann: glas, dearg agus donn.[2] Is iomaí úsáid thairbheach is féidir a bhaint as an fheamainn. Cuirtear ar an talamh mar leasachán í, itear í, agus baintear úsáid go forleathan aisti mar fhoinse ailgionáití. Is cineál de ghlóthach iad na hailgionáití a úsáidtear le roinnt mhaith gnáthrudaí a dhéanamh tiubh nó a chobhsú - uachtar reoite, mar shampla, agus beoir.[3]

Úsáidimid feamainn ar bhealaí éagsúla, cuid acu neamhghnách,

Itear feamainn go háirithe san Áise Thoir.

D'itheadar feamainn in Éirinn, go formhór i rith an Ghorta Mhóir, agus mar gheall air sin bhí ceangal idir feamainn agus bochtanas i meon an phobail.[4]

In uachtar reoite a dhéantar i monarchana, tá algaí leis chun go mbeidh sé mín[5]. Tá saghsanna áirithe algaí i dtaos fiacla, cáis, iógart, creathán bainne agus a lán rudaí eile a úsáidimid go laethúil.

Úsáidtear an fheamainn mar leasachán don talamh le fada in Éirinn.[4] Cuirtear faoin talamh é. "An talamh a fheamnú" a deirtear.

Anois úsáidtear an fheamainn chun leasachán eile a chruthú; is leasachán nádúrtha é.[6]

Smideadh agus talasaiteiripe

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an comhlacht Voya Spa nó "Celtic Seaweed Baths"[7] ag cur folcadh feamainne ar fáil.[3]

Príomhalt: Talasaiteiripe

Thug an fheamainn cothú do mhuintir Iarthar na hÉireann ar feadh na mílte bliain. Bhí  na glúnta sin a tháinig le linn an 12ú haois ag braith ar fheamainn mar ábhar leighis, mar chothú bia agus i gcleachtais feirmeoireachta .[8]

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Arramara Teo
  • Ailgionáití, salainn cailciam an aigéad ailginigh a fhaightear i bhfeamainn.
  • Alga: Síneann na foirmeacha algaí ó phlanctón simplí plandúil aoncheallach go dtí feamainn thromábhal anfhada.
  • Ascophyllum nodosum : Speiceas de Phaeophyceae nó d'algaí donna, san fhine Fucaceae
  • Ceilp : Feamainn mhór dhonn atá coiteann i gcreasanna ísle idirthaoide is fo-thaoide
  • Duileasc : Itear é mar smailc bheag bia nó mar scroid in Éirinn.
  1. i mBéarla, seaweed
  2. Seaweed Site from Michael Guiry. "What are seaweeds? / Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2010-10-07. Dáta rochtana: 2009-12-31.
  3. 3.0 3.1 Liz Curtis (EAGRÁN 26 · MEITHEAMH 2003). "Fámaireacht agus feamainn" (ga-IE). Beo!. Dáta rochtana: 2024-07-04.
  4. 4.0 4.1 irishseaweed.com. "seaweed resources Ireland - odf / Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2008-11-21. Dáta rochtana: 2009-12-31.
  5. Eureka 12.32 COGG http://www.cogg.ie/wp-content/uploads/Eureka_Irish_12.32.pdf[nasc briste go buan]
  6. Seaweed Site from Michael Guiry. "Irish seaweed agrochemicals". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2010-10-09. Dáta rochtana: 2009-12-31.
  7. "Home | Voya Seaweed Baths". www.voyaseaweedbaths.com. Dáta rochtana: 2024-07-04.
  8. arramara.ie (2024). "Connemara Seaweed Processing Company | Arramara History" (ga-IE). Arramara. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2024-03-01. Dáta rochtana: 2024-07-04.