Cianbhaictéir
Cyanobacteria  | |
|---|---|
 | |
| Sonraí | |
| Ruaimniú Gram | Baictéir Gram-dhiúltacha |
| Tacsanomaíocht | |
| For-ríocht | Prokaryota |
| Ríocht | Bacteria |
| Fíleam | Cyanobacteria Caval.-Sm., 2002 |
| Ainmníocht | |
| Tacsan comhchiallaigh | Cyanophyta |
Ex taxon author (en)  | Roger Stanier |
Is éard is Cianbhaictéir (ar a dtugtar freisin algaí gormghlasa, baictéir gormghlasa, agus Cianaifhítea) ann ná fíleam de bhaictéir a fhaigheann a gcuid fuinnimh trí fhótaisintéis, le colainn cosúil le halga agus struchtúr ceallach (prócarótach) cosúil le baictéar. Tagann an t-ainm "cianbhaictéir" nó "cyanobacteria" ó dhath na mbaictéar (Gréigis: κυανός (kyanós) = gorm). An núicléas gan scannán dá chuid féin chun é a scaradh ón gcíteaplasma. Faightear an lí fhótaisintéiseach clóraifill a ar scannán ar leith (an tíleacóideach) nach bhfuil cuimsithe taobh istigh de chlóraplaist mar a bhíonn i bhfíoralga. Orgánach an-ársa (tháinig siad ar an bhfód tuairim is trí bhilliún bliain ó shin) agus tuigtear go raibh sé freagrach as saibhriú atmaisféar an Domhain le hocsaigin mar fho-tháirge ar a fhótaisintéis. Níos mó ná 1,000 speiceas beo ar eolas. Faightear i gcuid mhaith gnáthóg uisciúil é, ach san ithir is ar dhromchlaí carraigeacha freisin.