Cailís Ardach
  | |
| Cineál | cailís |
|---|---|
| Dáta a bunaíodh | 8 haois |
| Dáta fionnachtana nó tionscnaimh | 1868 |
| Áit ar tháinig air/uirthi | Ardagh Fort (en)  |
| Déanta as | malaicít prás cruan gloiní cré-umha airgead ór gloine |
| Méid | 19.5 ( ) × 17.8 ( ) cm |
| Ard-Mhúsaem na hÉireann (Baile Átha Cliath) | |
Bhí Cailís Ardach ina cuid de "Thaisce Ardach," cnuasach mhiotalóireachta de chuid an 8ú agus an 9ú haois. Thángthas ar an gcailís sa bhliain 1896, in éineacht le cupán beag cré-umha agus ceithre dhealg, ag Ardach i gContae Luimnigh. Tá an chuid is mó den chailís lom, ach tá crios ina timpeall agus é breac le fíolagrán óir agus airgid atá leagtha síos ina dhá shraith os cionn a chéile agus a thaispeánann ainmhithe, éin agus fíoracha teibí. Tá an fíolagrán buailte le bocóidí cruain dheirg agus uaine, agus ainmneacha Laidine na n-aspal greanta thíos faoi. Tá foshlios féin na cailíse maisithe.
Tá 354 píosaí sa chailís, agus is iad na píosaí is mó díobh an dá leathchruinne airgid atá nasctha le seam faoi bhanda cré-umha óraithe. Chomh maith le hór agus le hairgead, baineadh feidhm as cré-umha óraithe, prás agus péatar luaidhe.
Bhí casúireacht, greanadóireacht, teilgean céarach leáite, appliqué agus cloisonné ar na modhanna oibre a úsáideadh lena déanamh.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Séamas Ó Cuinn agus Páid Ó Flannagáin, beirt ógánach, a fuair é sa bhliain 1868 agus iad ag baint phrátaí ar an taobh thiar theas den Riaráiste, ráth atá láimh le hArdach i gContae Luimnigh. Istigh sa chailís féin a bhí an chuid eile den taisce, agus an t-iomlán curtha i bhfolach faoi leac.
Anois tá an taisce iomlán in Ard-Mhúsaem na hÉireann i mBaile Átha Cliath.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- "NMI": Wallace, Patrick F., O'Floinn, Raghnall eds. Treasures of the National Museum of Ireland: Irish Antiquities ISBN 0-7171-2829-6
- Stone, Lawrence (1955). Sculpture in Britain: The Middle Ages, Penguin Books (Yale History of Art anois)
- Bhreathnach, Edel (2001), "The cultural and political milieu of the deposition and manufacture of the hoard discovered at Reerasta Rath, Ardagh, Co. Limerick", in Mark Redknap (eag.), Pattern and Purpose in Insular Art. Oxbow Books.
- Byrne, Francis J. (2001), Irish Kings and High-Kings. Four Courts Press. An dara heagrán.
- Duffy, Seán (eag.) (2001), Medieval Ireland: An Encyclopedia. Routledge.
- Gógan, Liam S. (1932), The Ardagh Chalice. Dublin.
Naisc Eachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Cailís Ardach in Ard-Mhúsaem na hÉireann Curtha i gcartlann 2015-06-10 ar an Wayback Machine