Adamhachas

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Atom.png

Coincheap is ea an tAdamhachas a bhí ann chomh fada siar leis an 5ú céad RC, a bhain leis na heolaithe is fealsaimh Ghréagacha Deamócratas is Leocapas, a thairg go bhfuil gach damhna comhdhéanta as cáithníní doroinnte agus gur gá a n-airíonna a mhíniú i dtéarmaí na gcáithníní sin is a n-airíonna siúd.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Baineadh an chéad úsáid as an téarma dúil (stoicheia) thart ar 360 RC. Ba é an fealsamh Gréagach Platón a luaigh é ina agallamh beirte Timaeus, ar tráchtas bunúsach é ar an gceimic agus ar an bpáirt atá aici i gcomhdhéanamh na neachanna beo agus na gcorpán neamhbheo. Shíl Plato go raibh cruth speisialta ar na cáithníní is lú a bhí i ngach dúil: teitrihéadrán (tine), ochtaihéadrán (aer), icisihéadrán (uisce), agus ciúb (cré).[1]

Tetrahedron.gif Octahedron.gif Icosahedron.gif Hexahedron.gif
Teitrihéadrán (tine) Ochtaihéadrán (aer) Icisihéadrán (uisce) Ciúb (cré)

Chuir Locke, Boyle is Gassendi fealsúnacht choirpíneach, cosúil leis an seanadamhachas, chun cinn sa 17ú céad.

D'fhorbair fisic nua-aoiseach na gcáithníní ó bhunús eile, bunús turgnamhach fisiciúil.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. "The Problem of the Soul in Aristotle's De anima" (2004). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2006-09-09. Dáta rochtana: 2019-07-27.