Meiningíteas

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarMeiningíteas
cuir in eagar
Cineálencephalomyelitis (en) Aistrigh, central nervous system disease (en) Aistrigh agus galar Cuir in eagar ar Wikidata
Speisialtacht leighisnéareolaíocht agus galair thógálacha Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáil chliniciúil
Comharthaítinneas cinn, fiabhras, masmas, photophobia (en) Aistrigh, meningeal syndrome (en) Aistrigh agus urlacan Cuir in eagar ar Wikidata
Scrúduithescrúdú néareolaíoch, polladh lumbach, micreascóp solais, cultúr mhicribhitheolaíochta, saothrán víreasach agus imoibriú slabhrúil polaiméaráise Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáilpharmacotherapy (en) Aistrigh, Stéaróideach, antaibheathach agus antiviral drug (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
 Cógais
5-fluorocytosine (en) Aistrigh, minocycline (en) Aistrigh, flucloxacillin (en) Aistrigh, ceftriaxone (en) Aistrigh, amikacin (en) Aistrigh agus DL-ofloxacin (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Pataigineas
Suíomhmeiningí Cuir in eagar ar Wikidata
Buaileann séduine Cuir in eagar ar Wikidata
Tarchur pataigineachionfhabhtú braoiníneach agus tras-seoladh aeriompartha Cuir in eagar ar Wikidata
Cúisstreptococcus pneumoniae, neisseria meningitidis, haemophilus influenzae, listeria monocytogenes, víreas agus cranial leak of cerebrospinal fluid (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Aicmiú
ICD-10G03.9 agus G03 Cuir in eagar ar Wikidata
ICD-9322 agus 322.9 Cuir in eagar ar Wikidata
CIAPN71 Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
Enciclopèdia Catalana0193742 agus 0122716 Cuir in eagar ar Wikidata
DiseasesDB22543 Cuir in eagar ar Wikidata
MedlinePlus000680 Cuir in eagar ar Wikidata
eMedicine232915 agus 972179 Cuir in eagar ar Wikidata
Patient UKmeningitis-pro Cuir in eagar ar Wikidata
MeSHD008581 Cuir in eagar ar Wikidata
UMLS CUIC0025289 agus C0030167 Cuir in eagar ar Wikidata
DOIDDOID:9471 Cuir in eagar ar Wikidata

Buaileann an galar meiningíteas daoine, daoine óga go háirithe, de bharr galrú le vírisbaictéir.

Is marfaí ar fad an galrú le baictéir ná an galrú le víris. Bíonn baictéir éagsúla ciontach as.

Diagnóis[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tógann na trialacha diagnóise an-chuid uaireanta an chloig, rófhada d'othair óga. Ó am go chéile faigheann páiste óg bás taobh istigh de 12 uair i ndiaidh tús na siomptóm: urlacan, teocht ard, tinneas géar cinn, dolúbthacht muiníl, col le solas geal (fótafóibe), codlatacht, taomanna, is cóma.

Meiningíteas baictéarach

Tá an-iarracht ar siúl triail nua á fhorbairt chun an diagnóis a bhrostú. Tógtar sampla fola ón othar, agus measctar páirteagail an-bheaga laitéise, atá clúdaithe le hantasubstaintí meiningítis, ann. Bíonn antashubstantaí éagsúla in úsáid ar shamplaí éagsúla fola.

Cóir leighis[cuir in eagar | athraigh foinse]

Má bhíonn meiningíteas baictéir sa bhfuil, imoibríonn an hantasubstaintí leis an antaigin chuí sna baictéir, fiú má tá frithbheathaigh tógtha ag an othar. Greamaíonn na páirteagail laitíse a bhfuil antaigin orthu le chéile.

Polladh lumbach sa bhliain 1913

Úsáidtear tonn ultrafhuaime a sheoltar tríd an sampla fola chun an greamú is an teacht le chéile seo a dheifriú. Muna mbíonn aon antaigin sa bhfuil, ní tharlaíonn aon teacht le chéile. Leis an triail seo, tá dóchas ann gur féidir an saghas meiningítis a aithint taobh istigh de nóiméid. Chuirfeadh sé seo le héifeacht na gcóracha míochaine agus laghdódh marfacht an ghalair.

In Éirinn[cuir in eagar | athraigh foinse]

In Éirinn mhéadaigh an líon cásanna de mheiningíteas baictéir ó 131 i 1990 go dtí 241 i 1995 agus 380 i 1996. Sa bhliain sin bhuail an galar 6.9 duine as gach 100,000 den daonra, i gcomparáid le 3 as gach 100,000 sa Bhreatain.[1]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Hussey, Matt (2011). "Meiningíteas". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 448.