Conair ghastraistéigeach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó Conair an bhia)
WD Bosca Sonraí AnatamaíochtConair ghastraistéigeach
Cuid decóras díleáite
Aitheantóirí
MeSHD041981
Acmhainní seachtracha
Téarmaíocht anatamaíoch


Cuid den córas díleáite a shíneann ón bhéal go dtí an t-anas is ea an chonair ghastraistéigeach, feadán ina n-ionghabhtar bianna roimh iad a dhíleá is a ionsú agus na fuíolltáirgí a eisfhearadh. .

Struchtúr[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is féidir léi a bheith simplí, le hoscailt amháin don taobh amuigh mar atá i gcéalantrátaigh is plataiheilmintí, nó ina struchtúr casta le dhá oscailt mar atá i veirteabraigh. Sa dara cás, ionghabhtar an bia isteach sa bhéal agus eisfheartar an t-ábhar neamhchomhshamhlaithe tríd an anas. In an-chuid ainmhithe, roinntear an chonair go hanatamaíoch chun páirtscaradh (sna hinveirteabraigh cosúil le feithidí is ceifealapóid) nó scaradh iomlán (mar atá in ardveirteabraigh cosúil le mamaigh is éin) sna réigiúin a thálann einsímí difriúla is a ionsúnn táirgí difriúla díleáite.

Conair an duine[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá conair an duine bainte le baill bheatha go leor ː an t-éasafagas, an goile, an stéig bheag (an dúidéineam, an t-aoineán, agus an t-iléam),[1] an stéig mhór (an caochán, an aipindic, agus an drólann ardaitheach, thrasnach, íslitheach is shiogmóideach), agus an reicteam agus anas.

Anatamaíocht[2]

Stéig bheag[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tarlaíonn an chuid is mó de dhíleá is ionsú na dtáirgí cothaithe, na vitimíní is na sreabhán (idir shreabháin ionghafa is iad sin a thál an chonair ghastraistéigeach féin) sa stéig bheag. Bíonn an stéig bheag timpeall 6 m ar fhad.

Stéig mhór[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is sa stéig mhór a íonsúitear na leictrilítí is an t-uisce as an sreabhán a thagann isteach inti, chomh maith le sintéisiú vitimín K is cuid de vitimíní B, agus déanamh an fhaecais roimh é a eisfhearadh amach as an gcolainn. Bíonn an stéig mhór timpeall 1 m.

Reicteam[cuir in eagar | athraigh foinse]

Luíonn an reicteam i dteagmháil le dromchla peilbheach an tsacraim, pollann an scairt pheilbheach chun an chanáil anasach a dhéanamh, agus osclaíonn an chanáil seo ag an anas.

Galar athlasta putóige agus galar Crohn

Fadhbanna míochaine[cuir in eagar | athraigh foinse]

Buaileann fadhbanna míochaine éagsúla an stéig, ina measc coiliceam, coilítis, galar céiliach, dinnireacht, díbhéartaiclíteas, heirne, agus siondróm putóige greannaithí.[3]

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Tugtar an phutóg ar an stéig freisin
  2. agriaware.ie. "Anatamaíocht". Dáta rochtana: 2023.
  3. Hussey, Matt (2011). "Conair an bhia". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 168.

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]