Jump to content

Puinseáb

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
(Athsheolta ó An Phuinseáib)
Bosca Geografaíocht PholaitiúilPuinseáb
ਪੰਜਾਬ (pa) Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata

Ainmnithe in ómós5 agus abhainn Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 31° N, 74° E / 31°N,74°E / 31; 74
Tíreolaíocht
Achar dromchla355,591 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uisceAbhainn Beas, Abhainn Chenab, Jhelum, Abhainn Ravi agus Sutlej Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Eachtra thábhachtach
Aornos (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata

Puinseáb[1] (Puinseáibis: پنجاب, ਪੰਜਾਬ, Urdais: پنجاب, Hiondúis: पंजाब, Peirsis: پنجاب, panj-ab, "cúig-uisce"), ina réigiún ar dhá thaobh na teorann idir Puinseáb na Pacastáine agus Puinseáb an India.[2]

Is na 'cúig uisce' ná na habhainn an Jhelum, an Chenab, an Ravi, an Sutlej, (gur craobh-aibhneacha na h Iondúise iad, an Jhelum an ceann is mó díobh.) agus an Iondúis féin.

Cuimsíonn Puinseáb anois críocha fairsing in oirthear na Pacastáine agus in iarthar na hIndia thuaidh. Tá mórchuid an Phuinseáb, sé sin 56% di, laistigh den Phacastáin agus 44% laistigh de Phoblacht na hIndia, cé go bhfuil an réigiún a roinnte i dtrí stát.

Harmandir Sahib, in Amritsar, India

Tugtar Puinseábaigh ar mhuintir Phuinseáb agus tugtar Painseáibis ar a dteanga. Is iad príomh-reiligiúin an réigiún ná Ioslam, Suíceachas agus Hiondúchas. Bhíodh grúpaí reiligiúnacha agus eitneacha éagsúla ina gcónaí sa réigiún seo ina labhraítear teangacha Ind-Airianaigh.

19th Punjabis, 1910 (Afridi, Sikh, Bangash, Swati, Yusufzai, PM)

stair fhada agus oidhreacht chultúrtha shaibhir ann.

Impiriúlachas

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tugtar Sléacht Jallianwala Bagh ar an eachtra a tharla san Jallianwala Bagh (páirc an phobail), i gcathair Amritsar sa Phunjab, an 13 Aibreán, 1919, nuair a scaoil scaoil Arm na Breataine, faoi cheannas an Briogáidire-Ghinearál Reginald Dyer, ar shlua daoine. idir páistí, fir agus mná. agus iad neamharmtha. Bhí Dyer oilte i gCorcaigh mar oifigeach airm. Bhí an leifteanantghobharnóir sa Phuinseáb ag an am, Michael O'Dwyer, as Baile an Bharúin, Tiobraid Árann.

éirí na gréine

Críochdheighilt

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Cuireadh críochdheighilt i bhfeidhm ar an réigiúin sa bhliain 1947, nuair a tháinig deireadh leis an Réimeas Briotanach agus nuair a bunaíodh an Phacastáin agus an India, na tíortha chomharbais. Roinneadh Puinseáb, mar a bhí, eatarthu.

faoin tuath
  1. ""Puinseáb"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-11-03.
  2. Singh, Pritam (2008). "Federalism, Nationalism and Development: India and the Punjab Economy": 3. Routledge. 

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]


Stáit na hIndia
Andhra Pradesh | Arunachal Pradesh | Assam | Biohár | Chhattisgarh | Goa | An Ghúisearáit | Haryana | Himachal Pradesh | Jammu agus Kashmir | Jharkhand | Karnataka | Kerala | Madhya Pradesh | Maharashtra | Manipur | Meghalaya | Mizoram | Nagaland | Odisha | Puinseáb | Rajasthan | Sikkim | Tamil Nadu | Telangana | Tripura | Uttar Pradesh | Uttarakhand | Beangál Thiar