Plasmaid
 | Ní mór an t-alt seo a ghlanadh, ionas go mbeidh caighdeán níos fearr ann.
Tar éis duit an t-alt a ghlanadh, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le fáil amach faoin dóigh cheart le feabhas a chur ar alt ciclipéide. |
.svg)
Is éard is plasmaid ann ná móilín bheag, d'ADN seachchrómasómach laistigh de chill atá scartha go fisiciúil ó ADN crómasómach agus is féidir leis a mhacasamhlú go neamhspleách. De ghnáth, fhaightear iad mar mhóilíní beaga ciorclacha d'ADN déribe i mbaictéir; uaireanta, áfach, bíonn plasmaidí i láthair in aircéigh agus eocaróit.[1][2] San dúlra, is minic a iompraíonn plasmaidí géinte a théann chun sochair do mharthanas an orgánaigh agus a thugann buntáiste roghnaitheach amhail frithsheasmhacht in aghaidh antaibheathach. Cé go bhfuil na crómasóim mór agus go bhfuil an fhaisnéis ghéiniteach riachtanach go léir iontu chun maireachtáil faoi ghnáthchoinníollacha, de ghnáth bíonn plasmaidí an-bheag agus ní bhíonn iontu ach géinte breise a d'fhéadfadh a bheith úsáideach i gcásanna nó coinníollacha áirithe. Úsáidtear plasmaidí saorga go forleathan mar veicteoirí i gclónáil mhóilíneach, ag freastal ar mhacasamhlú seicheamh ADN athchuingreach a thiomáint laistigh d'orgánaigh óstacha. Sa tsaotharlann, féadfar plasmaidí a thabhairt isteach i gcill trí chlaochlú. Is féidir plasmaidí sintéiseacha a fháil ar an idirlíon.[3][4][5]
Breathnaítear ar phlasmid mar mhacasamhaileáin, aonaid d'ADN atá in ann macasamhlú go huathrialach laistigh d'óstach oiriúnach. Mar sin féin, go ginearálta ní rangaítear plasmaidí, cosúil le víris, mar bheatha [6] Tarchuirtear plasmaimíd ó bhaictéar amháin go dtí baictéar eile (fiú ó speiceas eile) go príomha trí chomhchuingiú. [7] Meicníocht amháin aistrithe géine cothrománach is ea an t-aistriú ósta-go-hósta seo, d'ábhar géiniteach, agus meastar plasmaimídí mar chuid den ghluaisóm (Béarla: mobilome). Murab ionann agus víris, a chlúdaíonn a n-ábhar géiniteach i gcóta cosanta próitéine ar a dtugtar <b>caipsid</b>, is ADN "nocht" iad na plasmaimíd agus ní ionchódaíonn siad na géinte is gá chun an t-ábhar géiniteach a chásáil le haistriú chuig óstach nua; mar sin féin, ionchódaíonn roinnt aicmí plasmaide an pileas "gnéas" comhchuingeach atá riachtanach dá n-aistriú féin. Athraíonn plasmaimíd í ó 1 go dtí os cionn 400 k péirí de bhunanna, agus is féidir le líon na bplasmaimíd comhionann i gcill amháin a bheith idir aon agus na mílte i gcásanna áirithe.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Plasmids of Eukaryotes: fundamentals and Applications" (1986). Berlin: Springer-Verlag.
- ↑ "Extrachromosomal Elements in Lower Eukaryotes" (1987): 81–146. Boston, MA: Springer US.
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ "The origin and evolution of viruses (a review)" (1998). Acta Microbiologica et Immunologica Hungarica 45 (3–4): 349–90. PMID 9873943.
- ↑ "Mobility of plasmids" (September 2010). Microbiology and Molecular Biology Reviews 74 (3): 434–52. doi:. PMID 20805406.