Plasmaid

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Léaráid de bhaictéar a thaispeánann ADN crómasómach agus plasmaidí (ní an ghrafaic seo cruinn de réir scála)

Is éard is plasmaid ann ná móilín beag d'ADN seachchrómasómach laistigh de chill atá scartha go fisiciúil ó ADN crómasómach agus ar féidir léps macasamhlú go neamhspleách. Faightear iad go coitianta mar mhóilíní d'ADN ciorclach déshnáithithe i mbaictéir ; ach uaireanta bíonn plasmaidí i láthair in Archaea agus Eukaryota . [1] [2] Sa nádúr, is minic a iompraíonn plasmaidí géinte a théann chun tairbhe don orgánach agus a thugann buntáiste roghnach, amhail frithsheasmhacht in aghaidh antaibheathach. Cé go mbíonn crómasóim mór agus go bhfuil an fhaisnéis ghéiniteach riachtanach go léir iontu le maireachtáil faoi ghnáthdhálaí, de ghnáth bíonn plasmaidí an-bheag agus ní bhíonn ach géinte breise iontu a d'fhéadfadh a bheith úsáideach i gcásanna nó i ndálaí áirithe. Úsáidtear plasmidí saorga go forleathan mar veicteoirí i gclónáil mhóilíneach, ag freastal chun macasamhlú seichimh d'ADN athchuingreach a thiomáint laistigh d'orgánaigh óstacha. Sa tsaotharlann, féadfar plasmaidí a thabhairt isteach i gcill trí imoibriú claochlúcháin . Tá plasmaidí sintéiseacha ar fáil lena soláthar ar an idirlíon.. [3] [4] [5]

Breathnaítear ar phlasmid mar mhacasamhaileáin, aonaid d'ADN atá in ann macasamhlú go huathrialach laistigh d'óstach oiriúnach. Mar sin féin, go ginearálta ní rangaítear plasmaidí, cosúil le víris, mar bheatha [6] Tarchuirtear plasmaimíd ó bhaictéar amháin go dtí baictéar eile (fiú ó speiceas eile) go príomha trí chomhchuingiú . [7] Meicníocht amháin aistrithe géine cothrománach is ea an t-aistriú ósta-go-hósta seo, d'ábhar géiniteach, agus meastar plasmaimídí mar chuid den ghluaisóm (Béarla: mobilome). Murab ionann agus víris, a chlúdaíonn a n-ábhar géiniteach i gcóta cosanta próitéine ar a dtugtar <b>caipsid</b>, is ADN "nocht" iad na plasmaimíd agus ní ionchódaíonn siad na géinte is gá chun an t-ábhar géiniteach a chásáil le haistriú chuig óstach nua; mar sin féin, ionchódaíonn roinnt aicmí plasmaide an pileas "gnéas" comhchuingeach atá riachtanach dá n-aistriú féin. Athraíonn plasmaimíd í ó 1 go dtí os cionn 400 k péirí de bhunanna, agus is féidir le líon na bplasmaimíd comhionann i gcill amháin a bheith idir aon agus na mílte i gcásanna áirithe.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. "Plasmids of Eukaryotes: fundamentals and Applications" (1986). Berlin: Springer-Verlag. ISBN 978-3-540-15798-4. 
  2. "Extrachromosomal Elements in Lower Eukaryotes" (1987): 81–146. Boston, MA: Springer US. ISBN 978-1-4684-5251-8. 
  3. GenBrick™ Building Blocks for Synthetic Biology”.
  4. Custom gene synthesis”.
  5. Invitrogen GeneArt Gene Synthesis”.
  6. "The origin and evolution of viruses (a review)" (1998). Acta Microbiologica et Immunologica Hungarica 45 (3–4): 349–90. PMID 9873943. 
  7. "Mobility of plasmids" (September 2010). Microbiology and Molecular Biology Reviews 74 (3): 434–52. doi:10.1128/MMBR.00020-10. PMID 20805406.